Reklama

Książka o męczenniku - ks. Romanie Kotlarzu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

24 lata temu - 25 czerwca 1976 r. - tysiące robotników Radomia zaprotestowało przeciw ogłoszonym dzień wcześniej podwyżkom cen żywności oraz "rekompensacie finansowej", opartej na jaskrawie niesprawiedliwych zasadach. Zgromadzeni przed gmachem Komitetu Wojewódzkiego Partii wołali: "My chcemy chleba!".
W niezwykle brutalny sposób ZOMO rozpędziło manifestantów. Wśród nich znajdował się proboszcz podradomskiej parafii Pelagów - ks. Roman Kotlarz, który wcześniej ze schodów kościoła Świętej Trójcy pobłogosławił rzesze protestujących, a następnie podczas niedzielnych kazań jako pierwszy występował publicznie w obronie represjonowanych, przypominał o godności człowieka, jego prawie do wolności i sprawiedliwości. Nachodzony wielokrotnie przez "nieznanych sprawców" i bity przez nich, zmarł 18 sierpnia 1976 r. Oficjalne śledztwa - prowadzone przez Wojewódzką Prokuraturę w Radomiu w 1982 i 1991 r. - nie doprowadziły do wyjaśnienia okoliczności jego śmierci.
Próba ich zbadania stała się m.in. tematem pracy pt. Ksiądz Roman Kotlarz - obrońca wolności i sprawiedliwości 1954-1976, przygotowywanej na konkurs historyczny: Obywatel - władza 1956-80 przez uczniów II klasy VI LO im. Jana Kochanowskiego w Radomiu (Szczepana Kowalika, Piotra Krakowskiego, Tomasza Pyzary i Jarosława Sakowicza). Otrzymali za nią w 1998 r. I nagrodę zespołową. Owoc swych badań przekazali 30 września 1998 r. Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II.
Dwaj z nich - Szczepan Kowalik i Jarosław Sakowicz - współpracowali przy poświęconym ks. Kotlarzowi filmie telewizyjnym pt. I cicho ciało spocznie w grobie (pisałam o tym w ubiegłym roku w 50. numerze Niedzieli). Zachęceni sukcesami, postanowili wyniki swych poszukiwań uzupełnić i opublikować. Mimo nawału szkolnych obowiązków, związanych z przygotowaniami do matury, zrealizowali swe zamierzenia. Dwa miesiące temu Radomskie Towarzystwo Naukowe i Radomskie Wydawnictwo AVE wydało ich książkę pt. "Ksiądz Roman Kotlarz. Życie i działalność 1928-1976".
W przedmowie bp Edward Materski, biskup senior diecezji radomskiej, podkreślił pasję, "z jaką autorzy docierali do prawdy o tamtych czasach i ludziach".
Zasadnicza treść książki zawiera się w trzech rozdziałach. Pierwszy omawia życie i działalność ks. Kotlarza do 25 czerwca 1976 r. W drugim rozdziale Ksiądz przedstawiony jest na tle wydarzeń Radomskiego Czerwca ´76. Trzeci - poświęcony jest badaniom okoliczności jego śmierci i upamiętnieniu go.
Książka posiada bogatą bibliografię oraz zasługujące na uwagę aneksy: wspomnienie Leokadii Okrój, pracownicy Szpitala Psychiatrycznego w Krychnowicach, w którym ks. Kotlarz od 1963 r. był kapelanem i gdzie zmarł, oraz wstrząsający wywiad z byłym pracownikiem MO - Jackiem Nowakowskim, który stwierdził: "To było zabójstwo z premedytacją".
Na podstawie zebranego materiału młodzi autorzy tej "krótkiej, zwartej i logicznie skonstruowanej biografii" dowiedli, że ks. Kotlarz od początku swej pracy duszpasterskiej był systematycznie inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa, która - zarzucając mu "nadużywanie ambony dla celów sprzecznych z polityką państwa" i oskarżając go wręcz o " działalność szkodliwą" - sprzeciwiała się kierowaniu go do parafii miejskich i podmiejskich, gdyż jego działalność mogła tam doprowadzić do niepokojów społecznych. Ksiądz zaś w swych płomiennych, przepełnionych patriotyzmem kazaniach nieustannie upominał się o prawdę, sprawiedliwość, wolność i poszanowanie godności ludzkiej.
Promocja książki miała miejsce 5 maja 2000 r. w VI LO w Radomiu. Wśród dostojnych gości wymienić trzeba bp. Edwarda Materskiego, który zabierając głos, podkreślał, że państwo i Kościół wspólnie muszą wychowywać ludzi ofiarnych, gotowych za przekonania oddać życie, takich jak ks. Kotlarz. Nawiązując do słów ogłaszającej Wielki Jubileusz Roku Świętego bulli Incarnationis mysterium Jana Pawła II o gromadzeniu materiałów o męczennikach naszego trudnego XX wieku, podziękował Szczepanowi i Jarkowi za uratowanie od zapomnienia postaci ks. Kotlarza, poza środowiskiem radomskim mało znanej ofiary komunistycznego aparatu bezpieczeństwa.
Odczytano również telegramy nadesłane przez recenzentów książki, znawców historii najnowszej: ks. prof. dr. hab. Józefa Krasińskiego (z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), kolegę kursowego ks. Kotlarza z Seminarium Duchownego w Sandomierzu, i prof. dr. hab. Henryka Paczkowskiego (z Instytutu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk w Warszawie). Recenzenci gratulowali zarówno autorom, jak i ich nauczycielce historii, dr Elżbiecie Orzechowskiej, która zainspirowała ich do podjęcia tego tematu, czuwała nad opracowaniem i uporządkowaniem zebranego materiału (ok. 1000 dokumentów) oraz ostateczną redakcją tekstu.
Dr Orzechowska również gratulowała swoim wychowankom, a swoje wystąpienie zakończyła słowami: "Marzeniem każdego nauczyciela jest, by jego uczniowie go przerośli. Jestem szczęśliwa, bo moi chłopcy tego dokonali. W swoim dorobku mam sporo artykułów naukowych, ale żadnej książki, oni - już mają. Tym wszystkim, którzy nam w tym pomogli, składam serdeczne ´Bóg zapłać´".
Szczepan Kowalik w imieniu obu autorów podziękował dyrekcji szkoły, nauczycielom, wychowawcy - Zbigniewowi Wieczorkowi i katechecie - ks. Wojciechowi Celuchowi, sponsorom i wszystkim, którzy pomogli w wydaniu 5000 egzemplarzy książki.
Pamiątkowe egzemplarze wręczono bp. Edwardowi Materskiemu, Dyrektorowi i przedstawicielce Radomskiego Towarzystwa Naukowego. W dalszej części uroczystości głos zabrał Bronisław Kawęcki, asystent reżysera we wspomnianym filmie i zarazem legendarna postać radomskiej " Solidarności". Powiedział m.in.: "Dawniej za głoszenie prawdy groził wyrok pięciu lat więzienia. Szczęśliwie dożyliśmy czasów, że Wam za to nic nie grozi i macie przed sobą pięć lat studiów. Wasza książka kompensuje to, czego my po Czerwcu´76, a później także z ramienia NSZZ ´Solidarność´ nie mogliśmy zrobić".
Ostatnim mówcą był Tomasz Świtka, dawny ministrant i uczeń ks. Kotlarza. Wszyscy ze wzruszeniem wysłuchali jego wspomnień o wspaniałym kapłanie i opiekunie młodzieży.
Z pewnością monografia radomskich maturzystów będzie bardzo pomocna w rozpoczynającym się właśnie procesie beatyfikacyjnym ks. Romana Kotlarza. Gorąco zachęcam do jej lektury, by w ten sposób również zadośćuczynić "za moment pogrzebu, kiedy ze względu na sytuację i zastraszenie społeczeństwa i Kościoła w przemówieniach przy trumnie nie podniesiono ani jednego akcentu odnoszącego się do jego martyrologii, tak jakby to był zwykły pogrzeb po naturalnym zgonie".
Tekst swój chcę zakończyć pewną propozycją. Ks. Roman Kotlarz ma w Radomiu swoją ulicę i oratorium w sanktuarium maryjnym w Kałkowie-Godowie. Uważam, że byłby również wspaniałym patronem szkoły, ponieważ bardzo kochał dzieci i młodzież.

Szczepan Kowalik, Jarosław Sakowicz, "Ksiądz Roman Kotlarz. Życie i działalność 1928-1976". Radomskie Towarzystwo Naukowe, Radomskie Wydawnictwo Diecezjalne AVE, Radom 2000.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2000-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Leon XIV: bądźmy świadkami miłości i pokoju

2025-09-21 10:52

[ TEMATY ]

Leon XIV

Vatican media

Dzisiaj, w szczególności, Kościół modli się o to, aby przywódcy narodów byli wolni od pokusy wykorzystywania bogactwa przeciw człowiekowi - by nie zamieniali go w broń niszczącą narody - wskazał Papież podczas Mszy św. sprawowanej w watykańskim kościele św. Anny. Wobec dramatów przemocy oraz bezwstydnej obojętności, które dotykają narody nie można być biernym - zaznaczył Leon XIV i zachęcił, aby słowem i czynem głosić, że „Jezus jest Zbawicielem świata, Tym, który wyzwala nas od wszelkiego zła”.

W niedzielę, 21 września Papież sprawował Mszę św. w kościele św. Anny, który znajduje się na terenie Watykanu, tuż przy wejściu od bramy św. Anny. Opiekę duszpasterską w tym miejscu pełnią ojcowie augustianie. Jak zauważył Papież w homilii, jest to miejsce szczególne, „na granicy” Państwa Watykańskiego. Tędy przechodzą wszyscy, którzy wchodzą lub opuszczają Watykan. „Są tacy, którzy przechodzą tu z powodu pracy, inni jako goście lub pielgrzymi, jedni w pośpiechu, inni z niepokojem albo w spokoju ducha. Niech każdy z nich doświadczy, że tutaj są otwarte drzwi i serca - otwarte na modlitwę, słuchanie i miłość!” - zaznaczył Papież.
CZYTAJ DALEJ

Rozważania abp. Andrzeja Przybylskiego: XXV niedziela zwykła

2025-09-19 14:58

[ TEMATY ]

abp Andrzej Przybylski

Maciej Orman/Niedziela

Abp Andrzej Przybylski - arcybiskup nominat metropolita katowicki

Abp Andrzej Przybylski - arcybiskup nominat metropolita katowicki

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa abp Andrzej Przybylski.

Słuchajcie tego wy, którzy gnębicie ubogiego, a bezrolnego pozostawiacie bez pracy, którzy mówicie: «Kiedyż minie nów księżyca, byśmy mogli sprzedawać zboże, i kiedy szabat, byśmy mogli otworzyć spichlerz? A będziemy zmniejszać efę, powiększać sykl i wagę podstępnie fałszować. Będziemy kupować biednego za srebro, a ubogiego za parę sandałów, i plewy pszeniczne będziemy sprzedawać». Poprzysiągł Pan na dumę Jakuba: «Nie zapomnę nigdy wszystkich ich uczynków».
CZYTAJ DALEJ

Błękitny Marsz dla Pokoju

2025-09-21 19:00

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

Piotr Drzewiecki

W Łodzi przeszedł VII. Błękitny Marsz Pokoju zorganizowany przez Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ.

W Łodzi przeszedł VII. Błękitny Marsz Pokoju zorganizowany przez Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ.

W Łodzi przeszedł VII. Błękitny Marsz Pokoju zorganizowany przez Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ.

Pod hasłami „Chcemy pokoju na świecie” i „Chcemy pokoju na Bliskim Wschodzie” już po raz siódmy w Łodzi przeszedł Błękitny Marsz dla pokoju. Marsz odbył się z okazji Międzynarodowego Dnia Pokoju, który przypada w dniu 21 września, a został zorganizowany przez Stowarzyszenie Kombatantów Misji Pokojowych ONZ – koło nr 40 w Łodzi. Inicjatywa organizowana jest w Łodzi co roku i ma być apelem o pokój i wolność na świecie. 
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję