Cyganie (Romowie) to koczowniczy lud pochodzący z Indii. W X
w. opuścili swą ojczyznę, skąd rozeszli się po całej Europie. Do
Polski przywędrowali prawdopodobnie w XV w. Aktualnie w Polsce nie
żyją w jednym określonym skupisku. Są rozproszeni na terenie całego
kraju i skupiają się głównie w dużych osiedlach miejskich. Członkowie
grup romskich to ludzie z reguły bez wykształcenia, bez pracy, pozostający
w bardzo trudnej sytuacji zdrowotnej, materialnej, mieszkaniowej,
socjalnej, żyjący w ubóstwie, często bez żadnej pomocy i środków
materialnych. Rom najlepiej czuje się wśród swoich. Wszystko rozgrywa
się w tej społeczności w szeroko rozumianej rodzinie. Społeczność
romska żyje własnym rytmem, wyznaczonym uroczystościami, tradycjami
związanymi z narodzinami, ślubami i śmiercią ich członków. Romowie
są wszystkim znani ze swojego zamiłowania do folkloru - śpiewu i
tańca. Nowe i młode pokolenia Romów, zwłaszcza mężczyźni, często
zajmują się handlem, który ostatnio stał się głównym źródłem utrzymania.
Deklarują swoją przynależność do Kościoła Katolickiego. Oznacza to,
że na pewno starają się o chrzest dla swoich dzieci oraz o pogrzeb
katolicki dla zmarłych. Swoją religijność wyrażają poprzez zewnętrzne
znaki. Mają w swoich domach religijne obrazy, lubią odwiedzać sanktuaria
i miejsca pielgrzymkowe. Jednak ich chrześcijaństwo jest bardzo powierzchowne.
10 lat temu powołano przy Szkole Podstawowej nr 4 w Puławach
eksperymentalną klasę. Jest to klasa romska, skupiająca dzieci w
różnym przedziale wiekowym. W klasie "Roma", bo taką nazwę nadała
wychowawczyni tej klasy pani mgr Anna Gałus, są dzieci w wieku od
7 do 16 roku życia. Uczą się w klasach młodszych i starszych, mają
wspólne zajęcia edukacyjne i katechetyczne. A wszystko to stało się
za sprawą wspaniałego duszpasterza Romów ks. Stanisława Opockiego
z Limanowej. To właśnie on zajął się tą niechcianą i źle postrzeganą
społecznością. Podobnie było z klasą cygańską w naszym mieście -
było wiele niechęci i niezadowolenia, że taka inicjatywa utworzenia
klasy romskiej miała miejsce przy funkcjonującej szkole podstawowej
na osiedlu Włostowice. Dzieci te miały i mają do pokonania nowe warunki
środowiskowe, w jakich przyszło im żyć od momentu rozpoczęcia edukacji,
barierę językową, a dla ludzi współpracujących z tą społecznością
- barierę kulturową. Przed sześcioma laty wychowawczyni klasy romskiej
przygotowała swoich wychowanków do I Komunii Świętej, którą przyjęli
razem z dziećmi polskimi.
9 czerwca br. w parafii pw. św. Józefa w Puławach miała
miejsce podobna uroczystość, do której przygotował ich tutejszy wikariusz.
Tym razem grupa dzieci i absolwentów Szkoły Podstawowej nr 4 przyjęły
po raz pierwszy Komunię św., a młodzież i osoby dorosłe przystąpiły
do Sakramentu Bierzmowania, którego udzielił ks. prał. Józef Szczypa
pochodzący z tej parafii. Jak wspomniał w czasie Mszy św., była to
dla niego chwila wielkiego wzruszenia. Zanim jednak doszło do tej
uroczystości, Romowie uczestniczyli w kursie przygotowawczym, który
trwał ponad trzy miesiące. Każdy z nich zdał egzamin obejmujący znajomość
prawd katechizmowych i podstawową wiedzę katechetyczną. Dzieci natomiast
bardzo chętnie brały udział w spotkaniach, na których uczyły się
pieśni, modlitw i obrzędów liturgicznych. Warto zaznaczyć, że w czasie
przygotowania często uczestniczyli w Mszach św. W parafii zorganizowano
specjalną Mszę św. dla tej społeczności, odprawianą raz w miesiącu.
Romowie mają okazję ujawnić swoje zdolności muzyczne poprzez śpiew
pieśni romskich o tematyce religijnej. Najczęściej dwa razy w tygodniu
rodziny romskie są odwiedzane przez ks. Mariusza Nowaczka i wychowawczynię
klasy romskiej celem katechizowania i pedagogizacji tego środowiska.
Działalność dla tej grupy to chęć większego włączenia Romów w życie
Kościoła i społeczeństwa. Systematyczna praca przyniosła wiele radosnych
owoców. Oprócz tych stałych prac jak katechizowanie dzieci, młodzieży
i dorosłych oraz nauczania edukacyjnego należy wspomnieć o imprezach
okolicznościowych, takich jak: zorganizowanie dnia św. Mikołaja w
kościele św. Józefa, odwiedziny rodzin romskich w ciągu roku, spędzanie
wspólnego czasu, dyskusje, pomoc w rozwiązywaniu problemów, zawierająca
m.in. uzyskanie wsparcia materialnego, przeżywanie uroczystości religijnych,
zajęcia sportowe - gra w tenisa stołowego, wyjazd na pielgrzymkę
do Wąwolnicy, połączony z ogniskiem. W okresie Wielkiego Postu Romowie
wzięli czynny udział w Drodze Krzyżowej po ulicach osiedla poprzez
wspólną modlitwę, niesienie krzyża i śpiew pieśni religijnych zarówno
po polsku jak i po cygańsku. Proboszczem parafii pw. św. Józefa w
Puławach, na terenie której mieszkają Romowie, jest ks. Waldemar
Żyszkiewicz, który bardzo serdecznie popiera taką formę duszpasterstwa
i sam jest zaangażowany w problemy tych ludzi.
Doświadczenie pracy z tą mniejszością narodową dowiodło,
że wszelkie stereotypy o Cyganach należy obalić. Są to ludzie bardzo
prości, lepsi i gorsi, jak w każdej społeczności, a jednocześnie
życzliwi i otwarci. W przyszłym roku jesienią planowany jest kurs
ewangelizacyjny i dalsza współpraca parafii i szkoły ze środowiskiem
cygańskim, mająca na uwadze dobro duchowe tych ludzi i edukację przyszłych
pokoleń. Nie można pominąć współpracy z Urzędem Miasta w Puławach,
dzięki któremu mogły odbywać się coroczne ogólnopolskie pielgrzymki
Romów do Limanowej, wyjazdy z koncertami na rzecz dzieci niepełnosprawnych
do Lublina, finansowane przez Prezydenta i Zarząd Miasta Puławy.
Społeczność romska wyraża ogromną wdzięczność wszystkim osobom, które
przyczyniły się do ożywienia ich życia religijno - kulturalnego,
a przez to włączenia się w życie społeczności polskiej.
Pomóż w rozwoju naszego portalu