Konferencję „Pomnik śląskiego katolicyzmu” - kościół św. Michała Archanioła na wrocławskim Ołbinie. Studia z dziejów świątyni w 150. rocznicę konsekracji (1871-2021) otworzył bp Andrzej Siemieniewski. Prelegenci podczas wykładów nawiązywali do początków świątyni na Ołbinie. Prof. Marek L. Wójcik wystąpił z prelekcją „Dlaczego (święty) Michał Archanioł? Kilka słów o patrocinium ołbińskiej świątyni”. Podkreślił, że świątynia od początku wzbudzała duże zainteresowanie a obecnie już na stałe wpisana jest w architekturę miasta.

Znajduje się na terenie dawnego opactwa benedyktynów ufundowanego w latach 30. XII wieku przez Piotra Włostowica. Zakonnicy zostali sprowadzeni z Tyńca pod Krakowem ale już w 1193 r. zastąpili ich premonstratensi. W 1529 r. zdominowana przez protestantów rada miejska Wrocławia zlikwidowała klasztor i nakazała wyburzyć jego zabudowania wraz z kościołem. Na tym miejscu wzniesiono świątynię pw. św. Michała Archanioła, która była tak mała, że nazywano ją „wróblim kościołem”.

Znaczącym wydarzeniem było natomiast wybudowanie nowego kościoła i jego konsekracja w 1871 r. Kościół zbudowany został w latach 1862-71 według projektu Alexisa Langera. Po zawaleniu się jednej z wież w 1868 r. budowlę ukończył Carl Hans Lüdecke. Kościół został konsekrowany 8 listopada 1871 r. przez abp. Heinricha Förstera. Świątynia miała być pomnikiem śląskiego katolicyzmu, natomiast pomostem między nią i poprzednim kościołem było to samo patrocinium. – Dowodów na to, że świątyni patronował św. Michał Archanioł mamy aż nadto Ten patron jest ściśle zakorzeniony w kościelnej tradycji – mówił prof. Wójcik.

Prof. Maciej Oziembłowski w referacie „Parafia i kościół św. Michała Archanioła od 1810 do 1945 r. w relacji Kurta Engelberta” nawiązał do czasu przekazania kościoła z rąk zakonników we władanie księży diecezjalnych. Teren parafii był wówczas bardzo rozległy i obejmował Karłowice, Osobowice, Polanowice, Różankę, Sołtysowice. Profesor mówił o zarządzaniu parafią przez kolejnych proboszczów z uwzględnieniem czasu jej połączenia z parafią Najświętszej Maryi Panny na Piasku (1848-1851). Szczególną uwagę zwrócił na postać sługi Bożego ks. Roberta Spiske, który przez pewien czas był administratorem parafii. Podkreślił też, że w latach 1922-1933 w kościele modliła się Edyta Stein.

Świątynia sfinansowana przez abp. Heinricha Förstera przeżyła katastrofę budowlaną, szeroko komentowaną w miejscowej prasie. Zawalenie jednej z wież było powodem odsunięcia od pracy projektanta Alexisa Langera. Jako powody katastrofy podawano zbyt śmiałą konstrukcję, ale również szybkie tempo budowy.

Uroczystość konsekracji w 1871 r. zgromadziła wiele osób i przebiegała podniośle. Michał Oziembłowski przypomniał słowa wypowiedziane wówczas przez abp. Förstera, który ze wzruszonym sercem opisywał swoje uczucia po podniosłej Najświętszej Ofierze i konsekracji świątyni.

O oddźwięku prasowym tej uroczystości mówiła prof. Joanna Nowosielska-Sobel w wykładzie „Świątynia św. Michała przykładem wspaniałej sztuki mistrzowskiej”. Oddźwięk prasowy konsekracji kościoła na wrocławskim Ołbinie w 1871 r.

Kolejne prelekcje obejmowały dzieje świątyni przez czas wojny aż do czasów współczesnych i podejmowanych prac ratunkowych i konserwatorskich