Muzeum Diecezjalne utworzył bp Włodzimierz Jasiński 21 grudnia1937 r. w celu zachowania dla przyszłych pokoleń zabytków sztuki sakralnej znajdujących się w obrębie granic diecezji łódzkiej. Pierwotnie mieściło się w domu przy ul. ks. I. Skorupki 5. Do 1939 r. zgromadzono w nim pokaźną liczbę eksponatów, dzieł sztuki i archiwaliów.
Druga wojna światowa przerwała wszystkie te znakomicie rozwijające się inicjatywy. Znaczną część zbiorów zawłaszczyli Niemcy. Nieliczne ocalałe eksponaty od 1945 r. były przechowywane w Archiwum Diecezjalnym. Po raz pierwszy wystawiono je dla zwiedzających w kilku salach Seminarium Duchownego 13 grudnia 1970 r. z okazji obchodów 50. rocznicy utworzenia diecezji łódzkiej.
Obecnie, po kilkuletnim pobycie w pałacu biskupim w Łodzi, Muzeum Archidiecezji Łódzkiej mieści się w gmachu Wyższego Seminarium Duchownego przy ul. św. Stanisława 14.
Nasze Muzeum działa we współpracy z Papieską Komisją ds. Kościelnych Dóbr Kultury oraz innymi placówkami kulturalnymi krajowymi i zagranicznymi - dzięki czemu wiele cennych eksponatów w nim zgromadzonych można było oglądać na wystawach urządzanych przez inne muzea w Łodzi, Warszawie, Krakowie na Wawelu - a nawet w 2000 r. we Włoszech na zamku w Bari, gdzie zorganizowano wystawę poświęconą królowej Bonie. Muzeum Archidiecezji Łódzkiej realizuje w praktyce wskazania soborowe dotyczące zabytków, a jednocześnie stanowi zaplecze dydaktyczne prowadzonych w Seminarium Duchownym wykładów z zakresu sztuki kościelnej.

Od niedawna funkcjonuje strona interentowa Muzeum Archidiecezji Łódzkiej, która znacznie ułatwia zainteresowanym zapoznanie się ze zgromadzonymi zbiorami i publikacjami. Adres strony: http://www.archidiecezja.lodz.pl/muzeum. Muzeum można zwiedzać po wcześniejszym umówieniu się z jego dyrektorem - ks. kan. Jerzym Spychałą, tel. domowy 42 / 211-11-15.