Zachwycony przyjęciem Benedykta XVI w Warszawie był sam dyrektor watykańskiego biura prasowego Joaquin Navarro-Valls. Tuż po Mszy św. na pl. Piłsudskiego powiedział, że nie oczekiwał aż tak gorącego przyjęcia następcy Jana Pawła II. Poruszyło go także wielkie skupienie i modlitwa tłumu.
Polacy nigdy nie mieli problemu z przywitaniem Papieża. Tak było i tym razem. Jednak o wiele gorzej wychodziła im recepcja jego nauki. Jak będzie teraz, jeszcze nie wiadomo. Najbliższe lata to pokażą. Póki co, ważne jest byśmy z uwagą czytali i interpretowali słowa, jakie pozostawił nam Benedykt XVI.

Wiara z supermarketu

Ojciec Święty podczas Mszy św. na pl. Piłsudskiego apelował, abyśmy nie ulegli „pokusie relatywizmu czy subiektywnego i selektywnego interpretowania Pisma Świętego” Papież wielokrotnie podczas tej pielgrzymki podkreślał, że to Kościół głosi pełnię prawdy Ewangelii potwierdzoną przez jego tradycję.
Rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Łowiczu ks. dr Jacek Skrobisz uważa, że można mnożyć przykłady selektywnego podejścia do wiary. Często wybieramy z całego bogatego dziedzictwa Kościoła tylko to, co jest dla nas przyjemne. Na przykład bardzo lubimy rodzinnie spędzać Boże Narodzenie. - Jednak w tym naszym świętowaniu brakuje refleksji, że właśnie przyszedł Chrystus, aby nas zbawić - mówi ks. Skrobisz. - Podobnie reagujemy, gdy przychodzi w naszym życiu krzyż, który jest integralną częścią wiary. Cierpienie nam nie pasuje i dlatego często odrzucamy tę prawdę - tłumaczy. Benedykt XVI apeluje do nas, abyśmy przyjęli Chrystusa całościowo i totalnie. A nie tylko te elementy jego nauczania, które nam pasują i są przyjemne.
Marcin Przeciszewski, szef KAI takie zachowania wśród wiernych nazywa subkulturą supermarketu. - Wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni, że żyjemy na wolnym rynku idei, i każdy podchodzi, jak w supermarkecie, do półek i z każdej idei fragmentarycznie wybiera to, co mu się podoba. W rezultacie zbiera ułomny koszyk tu i ówdzie pozbieranych idei. Jednak takie wybiórcze traktowanie wiary na pewno nie jest dobrym drogowskazem na życie.

Nakaz apostolstwa

Ojciec Święty podczas Eucharystii na pl. Piłsudskiego podkreślił, że „za prawdę Ewangelii odpowiedzialni są następcy Apostołów, razem z Papieżem”. Ale także wszyscy chrześcijanie są wezwani, by wziąć na siebie część tej odpowiedzialności, przyjmując jej autorytatywne wskazania. - Kiedy usłyszałem te słowa, przypomniałem sobie wypracowane przez Sobór określenie świętości - mówi ks. Marek Szymula. - Przecież świętość jest jedna dla wszystkich. Są tylko różne powołania do jej realizacji. Dlatego Papież mówi, że wszyscy chrześcijanie są wezwani, aby świadczyć o prawdzie Ewangelii, czyli o swojej świętości - wyjaśnia wykładowca UKSW. To właśnie na tym polega cała duchowość świeckich. - Oni są wezwani, aby przezwyciężać rozdźwięk między prawdą Ewangelii, a życiem codziennym - podkreśla ks. Szymula.
Rektor łowickiego seminarium przy powszechnej odpowiedzialności za prawdę Ewangelii zwraca uwagę również na intymną relację z Chrystusem. - Gdy ktoś jest głęboko związany z Bogiem, to poczuwa się do odpowiedzialności za prawdę, którą głosi Kościół. Przecież, gdy ktoś jest w środku danej wspólnoty, to automatycznie jest za nią odpowiedzialny - tłumaczy ks. dr Jacek Skrobisz.
Wiara z natury jest nakazem apostolstwa. - Jeżeli ktoś rzeczywiście i autentycznie przeżywa swoją wiarę, to naturalną tego konsekwencją jest dzielenie się nią z innymi - twierdzi Marcin Przeciszewski.

Ufać w godzinie próby

Podczas homilii wygłoszonej w Warszawie Benedykt XVI podkreślił jak wielką wagę odgrywa w życiu chrześcijańskim pełne zaufanie do Chrystusa. Papież mówił, że „trzeba ufać Mu również w godzinie próby, podążać za Nim także drogą krzyżową, w nadziei, że niebawem nadejdzie poranek zmartwychwstania”. - Te słowa mają wielki wymiar wychowawczy, to jest Boża pedagogika - uważa ks. Szymula. Bowiem te słowa dotyczą tej dziedziny życia chrześcijańskiego, z którą każdy z nas bezustannie się zmaga. Życie wystawia nas na próby, które wynikają z cierpienia i na które nie zasłużyliśmy, np. śmierć kogoś bliskiego. - To jest wymiar życia chrześcijańskiego, z którym często sobie nie radzimy - podkreśla teolog. Papież podpowiada, co mamy robić w takiej sytuacji: ufać Bogu w godzinie próby. Jednak żeby podołać tej najtrudniejszej lekcji naszego chrześcijaństwa, musimy się odpowiednio przygotować.
- Cierpienie jest weryfikacją naszej wiary. Jednych może ono załamać i oddalić od Boga, a innych może przybliżyć - twierdzi ks. Szymula. Dlatego ważne jest abyśmy potrafili przygotowywać się na tę największą próbę. W każdej sytuacji trzeba ufać Bogu. Słowa: „podążać za Nim także drogą krzyżową, w nadziei, że nadejdzie poranek zmartwychwstania”, ks. Szymula porównuje nawet do tekstu piosenki. - Czyż nie oznaczają tego samego, co słowa „Starego Dobrego Małżeństwa”: „Dajcie czasowi czas. Pozwólcie czarnym potoczyć się chmurom... I oto dzień, przychodzi nowy dzień” - podkreśla ks. Szymula.

Pielęgnujmy dziedzictwo wiary

Benedykt XVI podsumowując homilię na pl. Piłsudskiego nawiązał do słów Jana Pawła II, które wygłosił on w tym samym miejscu przed 27 laty. „Polska stała się w naszych czasach Ziemią szczególnie odpowiedzialnego świadectwa” - przypomniał Papież. „Proszę was, pielęgnujcie to bogate dziedzictwo wiary poprzednich pokoleń... Trwajcie mocni w wierze, przekazujcie ją waszym dzieciom” - podkreślił Ojciec Święty. Zdaniem Marcina Przeciszewskiego, to jest bardzo mocny apel Benedykta XVI do Polaków. Papież z jednej strony bardzo dowartościował polską wiarę, natomiast z drugiej strony wyraził swoje zatroskanie. Dlatego prosił nas, abyśmy dbali o wiarę. - Zagrożenia utraty wiary we współczesnym świecie są czymś bardzo realnym. My nawet ciesząc się tą bardzo wysoką polską religijnością nie możemy mniemać, że nie jesteśmy podatni na wszystkie współczesne zagrożenia. Wprawdzie najgorsze przetrwaliśmy, bo ominęła nas potężna fala ateizacji, która ogarnęła w ostatnim ćwierćwieczu całą zachodnią Europę - twierdzi prezes KAI.
Z badań ks. prof. Krzysztofa Pawliny wynika, że świadomość religijna młodzieży jest sporo niższa niż w pokoleniu 40-latków. - Dlatego jest potrzebny lepszy dialog młodzieży i Kościoła, tak aby młodzi mogli się w nim odnaleźć - twierdzi Przeciszewski. Jego zdaniem młodzi w Polsce mają dużą lepszą ofertę niż ich rówieśnicy na zachodzie Europy. Jednak zawsze mogłoby być lepiej. Pod tym względem jest dobrze w miastach. Natomiast nasza wieś jest bardzo zaniedbana duszpastersko. - Tam młodzież nie ma żadnego wyboru. A przecież przez wieki to właśnie wieś była ostoją polskiego Kościoła - podkreśla Przeciszewski. - Teraz widzimy tego skutki. Około 80% powołań jest z ośrodków miejskich, a kiedyś było odwrotnie.

W Polsce od początku lat 90. odsetek osób deklarujących wiarę i praktyki religijne nie zmienił się, co jest ewenementem na skalę europejską - twierdzi dr Tadeusz Szawiela z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. W naszym kraju jako ludzie wierzący deklaruje się ponad 96%. Zdaniem socjologa, przyczyn jest kilka: po pierwsze mimo transformacji ustrojowej, więzi społeczne w Polsce nie zostały zachwiane. Po drugie, w ciągu ostatnich kilkunastu lat bardzo dobrze pracowały parafie, wprowadzono katechezę do szkół, a kolejne pielgrzymki Jana Pawła II i jego obecność jako Papieża-Polaka bardzo pomogły w zachowaniu wiary. Do tego w Polsce, inaczej niż w Irlandii, poziom życia nie poprawił się tak nagle. Dobrobyt nie wzrósł w tak znaczącym stopniu, by mogło to się odbić na religijności Polaków. Do tego socjologowie zauważają, że transformacja w Polsce zaczęła się dość późno, co może skutkować tym, że z państwa tradycyjnego staniemy się modernistycznym bez procesu laicyzacji.

(as)