Ostatnio na brak atrakcji nie mogli narzekać melomani Częstochowy. W sobotę 15 stycznia i niedzielę 16 stycznia odbyło się bowiem kilka znaczących spotkań muzycznych. Miejsca koncertów wskazują natomiast, iż tak jak przed wiekami, tak i dziś Kościół jest wielkim promotorem kultury i sztuki. 15 stycznia w archikatedrze częstochowskiej odbył się kolędowy koncert Zespołu Pieśni i Tańca " Śląsk", a już trzy godziny później wspaniałą salą koncertową stała się Bazylika Jasnogórska, której mury wypełniła muzyka Marcina Józefa Żebrowskiego. 16 stycznia natomiast w Bazylice Jasnogórskiej zabrzmiały góralskie nuty "Trebuniów-Tutków" i ich Przyjaciół. Nieopodal zaś, na halach św. Józefa, trwał jeszcze w tym czasie kolędowy koncert Mietka Szcześniaka, gwiazdy finałowego koncertu Archidiecezjalnego Konkursu Kolęd "Stajenka" 2000.
Barokowe piękno zaklęte w Kapeli Jasnogórskiej
Ze wszech miar szczególnym wydarzeniem był koncert Kapeli Jasnogórskiej,
którym włączyła się ona w obchody Roku Jubileuszowego oraz w uroczystości
ku czci św. Pawła Pierwszego Pustelnika, patriarchy Zakonu Paulinów.
Prowadząca koncert Wanda Malko wyraziła wielką radość, iż właśnie
ten dzień stał się okazją do przypomnienia ponadczterowiekowej tradycji
jasnogórskiego muzykowania. Powstały czterysta lat temu zespół skupiał
wybitnych kompozytorów, dyrygentów, wokalistów i instrumentalistów.
Okres największej jego świetności przypadł na przełom polskiego baroku
i klasycyzmu. Wówczas tworzył na Jasnej Górze Marcin Józef Żebrowski,
którego twórczość została zaprezentowana podczas koncertu. Dorobek
Marcina Józefa Żebrowskiego nie tylko stawia go na czele kompozytorów
tej epoki, ale pozwala również zaliczyć go do najwybitniejszych polskich
kompozytorów.
Koncert muzyki Marcina Józefa Żebrowskiego był szczególny
również ze względu na użyte w nim instrumentarium. Utwory jasnogórskiego
mistrza zabrzmiały bowiem na kopiach barokowych instrumentów, na
jakich grano za jego czasów na Jasnej Górze. Można by rzec, iż posiadanie
barokowego instrumentu, prócz umiejętności i talentu, przesądzało
o przyjęciu do reaktywowanej Kapeli Jasnogórskiej nowych muzyków.
Jej członkami są dzisiaj młodzi, choć już doskonali, specjalizujący
się w wykonywaniu muzyki dawnej, muzycy z Warszawy, Wrocławia i Krakowa:
soliści - Anna Mikołajczyk (sopran), Piotr Łykowski (kontratenor),
Jarosław Wewióra (tenor), Kacper Opolski (bas); zespół wokalny: Marzena
Lubaszka (sopran), Ewa Wojtowicz (alt), Maciej Gocman (tenor), Bartłomiej
Misiuda (bas); instrumentaliści: Igor Cecocho i Sławomir Cichor (trąbki), Rafael Gabriel Przybyła i Marek Niewiedział (oboje), Mariusz
Kreft (fagot), Grzegorz Jurczyk (kotły), Zbigniew Pilch i Dymitr
Olszewski (skrzypce), Jarosław Pil (wiolonczela), Kazimierz Pyzik (kontrabas). Kierownikiem artystycznym jest organista i dyrygent Jan
Tomasz Adamus, który - jak zdradziła po koncercie Wanda Malko - chyba
nie przypadkiem nosi imiona, jakie nosił syn Marcina Józefa Żebrowskiego.
W ich mistrzowskim wykonaniu słuchacze mieli możność poznać muzyczne
perły baroku.
Pierwszą część koncertu wypełniły dwa prawykonania utworów
Marcina Józefa Żebrowskiego, spoczywających w archiwach i od XIX
stulecia aż do czasów obecnych nie wykonywanych. Zebrani w Bazylice
wysłuchali Rorate Coeli - śpiewu adwentowego z piękną fugą, należącego
do nurtu muzyki wokalno-instrumentalnej, oraz unikatowej sonaty instrumentalnej
Pro processione, wykonywanej m.in. podczas przejścia procesji w czasie
nabożeństw.
Po żyjącym i tworzącym na Jasnej Górze w latach 1748-65
i w roku 1780 Marcinie Józefie Żebrowskim zachowało się 35 kompozycji,
z czego 30 właśnie w archiwum jasnogórskim w postaci rękopisów i
autografów samego kompozytora.
W drugiej części koncertu zabrzmiała skomponowana przez
mistrza, a opracowana z rękopisu przez Remigiusza Pośpiecha Msza
pastoralna. Dzieło pełne nowatorskich rozwiązań, w którym odnaleźć
można m.in. polskie rytmy taneczne.
Po długiej owacji, jaką publiczność zgotowała Kapeli
Jasnogórskiej, do zgromadzonych przemówił przeor klasztoru - o. Izydor
Matuszewski, który przypomniał wezwanie skierowane do jednego z kościołów
w Apokalipsie św. Jana - "Powróć do pierwotnej miłości" - podkreślając,
iż to wezwanie, gdyby je odnieść do czasów świetności muzyki jasnogórskiej,
w pewnym sensie zrealizowali dziś muzycy Kapeli Jasnogórskiej. Wyraził
nadzieję, iż Jasnogórska Matka i Królowa pobłogosławi Kapeli Jasnogórskiej.
Podziękował również sponsorom oraz organizatorom koncertu.
Koncert Kapeli Jasnogórskiej odbył się pod patronatem
medialnym Tygodnika Katolickiego Niedziela oraz Radia Jasna Góra,
które przeprowadziło bezpośrednią transmisję z koncertu.
Pomóż w rozwoju naszego portalu