(akw)
Niedziela Ogólnopolska 3/2010, str. 21

Co roku w styczniu w paulińskich klasztorach na całym świecie odprawiana jest nowenna do św. Pawła Pierwszego Pustelnika, nazywana popularnie „Pawełkami”. Zakonne święto przypadające 15 stycznia przypomina, że patriarchą Zakonu i duchowym ojcem Paulinów jest żyjący w trzecim wieku chrześcijaństwa św. Paweł z Teb. Do tej postaci odwołują się również autorzy albumu „Od Teb przez naddunajskie pustelnie do jasnych wzgórz. Zarys dziejów Paulinów na przestrzeni prawie ośmiu wieków”. Album został wydany z okazji jubileuszu 700-lecia zatwierdzenia Zakonu przez Stolicę Apostolską oraz nadania mu Reguły św. Augustyna.
Pierwszy rozdział jest przypomnieniem życia św. Pawła Pierwszego Pustelnika. W Roku Jubileuszowym grupa paulinów odbyła pielgrzymkę do miejsca, gdzie żył patriarcha Zakonu - monasteru pw. św. Pawła Pierwszego Pustelnika, który znajduje się na skraju Pustyni Wschodniej w Egipcie. Trwałym śladem historycznej pielgrzymki jest zamieszczona w albumie obszerna relacja z bogatym zbiorem zdjęć.
Bliższa naszym czasom historia, to żywot bł. Euzebiusza, kanonika z Ostrzyhomia, który w XIII wieku poświęcił się życiu eremickiemu, a później samotnie mieszkających pustelników zgromadził w jedną wspólnotę, która stała się kolebką Zakonu. Album przypomina również zagładę paulińskich klasztorów na Węgrzech po bitwie pod Mohaczem w 1526 r.
Zakon przetrwał, bowiem wcześniej dotarł do wielu krajów Europy, m.in. do Polski, gdzie przeżył szczególny rozkwit, zarówno w sensie duchowym i duszpasterskim, jak i w sensie aktywności na polu edukacji, nauki i sztuki. Te zagadnienia przedstawione są w rozdziałach: „Paulini w Polsce”, „Jasnogórski panteon Paulinów” oraz „Zasłużeni konfratrzy Zakonu”. Końcowe rozdziały i aneksy poświęcone są obchodom jubileuszu 700-lecia.
Album nawiązuje także do sesji naukowej „Paulini w służbie Kościoła i wielu narodów”, która odbyła się na Jasnej Górze w grudniu 2008 r.
Z pewnością pełne przedstawienie dziejów Zakonu i jego roli w budowaniu cywilizacji europejskiej nie jest możliwe, historia dokonała zbyt wielkich spustoszeń w zakonnych archiwach i bibliotekach. Niemniej jednak „okruchy okruchów” mówią bardzo wiele. Także zawarte w albumie przykłady twórczej aktywności paulinów, fotografie dawnych kościołów i klasztorów, dzieł sztuki wykonanych przez zakonników, bądź z ich inspiracji, są cennym źródłem historycznym, świadectwem doniosłej roli dziejowej w ciągu stuleci.

„Od Teb przez naddunajskie pustelnie do jasnych wzgórz. Zarys dziejów Paulinów na przestrzeni prawie ośmiu wieków” - opracowanie: Józef Kuffel, o. Konstancjusz Kunz OSPPE, Paulinianum, Wydawnictwo Zakonu Paulinów, Jasna Góra, ul. ks. A. Kordeckiego 2, 42-225 Częstochowa, tel. (34) 377-72-22