84 lata temu w zimne listopadowe dni po 123 latach niewoli budzi się do wolności nasza Ojczyzna. 10 listopada z twierdzy magdeburskiej do Warszawy przybywa Józef Piłsudski. Wśród tłumów witających go warszawiaków widać setki studentów. Młodzież akademicka pośpiesznie powołuje Akademicki Komitet Wykonawczy, który 10 listopada spotyka się z Józefem Piłsudskim, uzgadniając z nim deklarację o powołaniu Legionu Akademickiego. Józef Piłsudski mianuje por. Kazimierza Sawickiego dowódcą Legionu Akademickiego. Rano 11 listopada na murach warszawskich wyższych uczelni pojawiają się odezwy wzywające studentów do wstąpienia do Legionu Akademickiego. Setki studentów spontanicznie zgłaszają się do biur werbunkowych, tak powstaje Legia Akademicka. Na ulicach Warszawy trwa rozbrajanie niemieckich żołnierzy. Blisko 5 tys. Polaków odbywających służbę w wojsku niemieckim zakłada biało-czerwone opaski i wstępuje do Polskiej Siły Zbrojnej. 11 listopada od wczesnych godzin rannych Polacy rozbrajali garnizon niemiecki w Warszawie oraz przejmowali strategiczne punkty miasta: budynki urzędów, ważnych instytucji miejskich i użyteczności publicznej. Studenci wraz z wojskowymi pełnią wartę przy obiektach odebranych Niemcom. Gubernator Hans von Beseler pośpiesznie ucieka z Warszawy. Akcja rozbrajania Niemców rozszerza się na inne polskie miasta: Łódź, Lublin, Siedlce. W godzinach popołudniowych władzę wojskową Józefowi Piłsudskiemu przekazuje Rada Regencyjna. Jeszcze wieczorem 11 listopada Józef Piłsudski spotyka się z przedstawicielami Rządu Tymczasowego powstałego w Lublinie. Ignacy Daszyński z PPS podejmuje się misji utworzenia pierwszego rządu walczącego o niepodległość państwa polskiego. A w Łodzi od 1915 r. działa konspiracyjna Polska Organizacja Wojskowa, która już w 1917 r. prowadzi działania dywersyjne na terenie naszego miasta. W 1918 r. powstają nowe organizacje konspiracyjne, które 11 listopada podejmują akcję rozbrajania Niemców w Łodzi. Podczas tej akcji dochodzi do wielu starć zbrojnych na łódzkich dworcach kolejowych, przy Prezydium Policji oraz w koszarach wojskowych. Podczas akcji rozbrajania żołnierzy niemieckich ginie wielu bojowników organizacji konspiracyjnych, inni są ranni. Już 12 listopada rozpoczyna się w Łodzi formowanie 28. Pułku Piechoty "Dzieci Łódzkich", który później będzie znany jako 28. Pułk Strzelców Kaniowskich.

Oprac. J. S.

...w Łodzi

Kilka tysięcy łodzian uczestniczyło w uroczystościach obchodów Święta Niepodległości w Łodzi. Zgodnie z wieloletnią tradycją uroczystości patriotyczne rozpoczęły się w archikatedrze łódzkiej Mszą św. w intencji Ojczyzny, której przewodniczył abp Władysław Ziółek. W homilii Arcybiskup łódzki przypomniał, że Ojczyzna jest dobrem wspólnym wymagającym często porzucenia realizacji interesów partii politycznych.
Następnie na placu archikatedralnym rozpoczęła się cześć oficjalna obchodów Święta Niepodległości. Wojewoda łódzki w swym przemówieniu przypomniał poświęcenie tych, którym zawdzięczamy odzyskanie niepodległości w 1918 r. Po przemówieniu Wojewody miał miejsce apel poległych. Następnie żołnierze z kompanii honorowej 25. Brygady Kawalerii Powietrznej oddali dwie salwy honorowe na cześć tych, którzy walczyli o wolność i niepodległość naszej Ojczyzny. Przedstawiciele łódzkich władz państwowych oraz samorządowych, członkowie władz łódzkich organizacji politycznych i społecznych złożyli na Grobie Nieznanego Żołnierza biało-czerwone wieńce i wiązanki kwiatów.
Młodzieżowym akcentem tegorocznych obchodów Święta Niepodległości było przekazanie przez młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 164 "Ognia niepodległości", który został zapalony na cmentarzu wojskowym w Kastionówce, gdzie spoczywają prochy legionistów Józefa Piłsudzkiego. Młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 164 od wielu lat opiekuje się cmentarzem wojennym w Kastionówce k. Łucka na Ukrainie. Po zakończeniu uroczystości przy Grobie Nieznanego Żołnierza uczestnicy uroczystości patriotycznych przemaszerowali ulicą Piotrkowską na plac pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego przy Łódzkim Domu Kultury. Tam okolicznościowe przemówienia wygłosili prezydent elekt Jerzy Kropiwnicki oraz Andrzej Ostoja-Owsiany - były senator ziemi łódzkiej.
Święto Niepodległości stawia nieodwołalne pytanie, którego nie można nie zadać: "Co jest istotą patriotyzmu dzisiaj?". Na szczęście dzisiaj nie trzeba przelewać polskiej krwi w obronie granic naszej Ojczyzny. Polska dzisiaj potrzebuje młodych serc, które potrafiłyby docenić i umiłować polską ziemię i kulturę - dziedzictwo pokoleń, któremu na imię Ojczyzna. Ojczyzna potrzebuje dzisiaj entuzjastów polskiej sprawy. Polska potrzebuje dzisiaj samorządowca, który bezinteresownie troszczy się o dobro gminy, swej małej lokalnej ojczyzny, jak i prawego ambasadora oddanego bez reszty polskiej sprawie na arenie budowania zjednoczonej Europy.

Jan Sabela

...W Gimnazjum św. Jana Bosko

W 84. rocznicę odzyskania niepodległości, czyli 11 listopada br., w salezjańskim kościele pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych miała miejsce Msza św. w intencji Ojczyzny. Liturgii przewodniczył ks. Marian Nycz, dyrektor Salezjańskiego Gimnazjum im. św. Jana Bosko; homilię wygłosił ks. Kazimierz Kurek, prorektor Salezjańskiej Wyższej Szkoły Ekonomii i Zarządzania w Łodzi.
Gromadząc się w rocznicę Święta Niepodległości w świątyniach, dziękujemy Bogu za dar wolności. Oddajemy także hołd wszystkim, którzy walczyli i oddawali życie za wolną Polskę. W dniu tym ogarniamy ich naszą modlitwą, naszą pamięcią i wdzięcznością. Ich postawa wobec Ojczyzny powinna być dla nas wzorem. Tymi słowami można by streścić orędzie zawarte w homilii wygłoszonej przez Księdza Prorektora.
Po Mszy św. odbył się wieczór poetycko-muzyczny przy świecach pt. "Tobie, Polsko..." przygotowany przez młodzież z Salezjańskiego Gimnazjum im. św. J. Bosko. Program spotkania wypełniły pieśni i piosenki śpiewane niegdyś przez ułanów, powstańców i legionistów, a także te nucone przez partyzantów. Nie zabrakło piosenek rozbrzmiewających przy wspólnym stole, na biwakach i szlakach turystycznych. Większość z nich została zaczerpnięta z Tygodnika Katolickiego Niedziela, z rubryki "Zapomniana piosenka, gdzieś pod sercem ukryta".
Osobne słowa szczerego uznania należy skierować pod adresem chóru "Sybiracy", który wykonał wiązankę pieśni pięknie wyrażających miłość i przywiązanie do Ojczyzny. Ostatni mazur, Kresowe dzieci, Hymn Sybiraków - utwory te na długo pozostaną w pamięci słuchaczy. Dramatycznym głosem przemówiły fragmenty Mickiewiczowskich Dziadów interpretowane przez młodzież Gimnazjum Salezjańskiego. Warto zaznaczyć, że w szkole pracuje świetnie przygotowana kadra nauczycielska, co w połączeniu z doskonale wyposażonymi pracowniami informatycznymi i bogatą ofertą zajęć pozalekcyjnych stwarza młodzieży znakomite warunki do nauki. Dogodne położenie w centrum Łodzi oraz skomputeryzowana, zasobna biblioteka to kolejne atuty placówki przy ul. Wodnej 34.
Modlitwa, pieśń i poezja zawsze służyły sprawie narodowej. Uroczystość u Ojców Salezjanów w pełni potwierdziła to przekonanie.

Henryk Tomczyk

...W Piotrkowie Trybunalskim

11 listopada br. w klasztorze Ojców Bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim odbyły się centralne uroczystości związane ze Świętem Niepodległości. Mszy św. przewodniczył bp Ireneusz Pękalski. Wspominając ofiary i poświęcenia poprzednich pokoleń złożone dla Ojczyzny, Ksiądz Biskup mówił w homilii o obowiązku miłości Ojczyzny oraz o właściwym pojmowaniu patriotyzmu w dzisiejszych czasach.
Obecni byli: dziekan dekanatu piotrkowskiego - ks. prał. Stanisław Socha, gwardian Ojców Bernardynów - o. Gracjan Kubica oraz inni kapłani parafii piotrkowskich. Przybył także Ksiądz Proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz miasta, władz samorządowych, poczty sztandarowe, uczniowie oraz jak co roku, duża rzesza wiernych. Uroczystość zakończyła się recytacją utworów poetyckich o tematyce patriotycznej i niepodległościowej.

Wojciech Szlawski

...W Szydłowie

W przeddzień Święta Niepodległości, w niedzielę 10 listopada, w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Szydłowie odbył się uroczysty apel, poświęcony tym wszystkim, którzy walczyli w obronie Polski i oddali za Ojczyznę swoje życie. Inicjatorem programu artystycznego była młodzież szydłowskiego gimnazjum, która pod czujną opieką profesora historii Damiana Matysiaka przybliżyła wiernym z parafii w Szydłowie ważne i doniosłe dla Polaków wydarzenie, jakim było odzyskanie niepodległej państwowości. Uroczysty nastrój apelu dopełniły pieśni patriotyczne i piosenki żołnierskie, które wraz z rozśpiewaną młodzieżą nucili zarówno starsi, jak i młodzi. Proboszcz parafii szydłowskiej - ks. Marian Kołodziejczak w wygłoszonym słowie Bożym wskazał na potrzebę walki o dobro Polski, a także prosił o stałą modlitwę w intencji Ojczyzny i poległych w jej obronie.
Poniedziałek 11 listopada był dla wielu dniem zadumy i refleksji. Po uroczystej Mszy św. celebrowanej przez ks. kan. Waldemara Kulbata służba liturgiczna, jednostki ochotniczych straży pożarnych, poczty sztandarowe i pozostali wierni udali się na pobliski cmentarz, gdzie przed pomnikiem zamordowanych i poległych podczas ostatniej wojny zapalono znicze i oddano hołd poległym w walce z niemieckim okupantem. Wśród rozstrzelanych i zamordowanych były również kobiety i dzieci. Pamięć bliskich poległych mieszkańcy szydłowskiej parafii uczcili minutą ciszy. W imieniu osób, które przeżyły wojnę, głos zabrał kombatant, mieszkaniec Majkowa Średniego - Czesław Wężyk. Smutek i powagę złagodziła nieco, zainicjowana przez Księdza Proboszcza, piosenka żołnierska. Iskierka nadziei rozpalona w sercach zgromadzonych pozwoliła zapomnieć na chwilę te bolesne dla wielu wydarzenia.

Nina Bąkowska

...W Zelowie

Wierszem Modlitwa za Polskę Heleny Bocheńskiej, nawiązującym do wydarzeń historycznych sprzed 84 lat, rozpoczęto IV Konkurs Pieśni Religijnej i Patriotycznej. Organizatorami konkursu byli: ks. kan. Kazimierz Ciosek oraz Parafialny Zespół Charytatywny przy Kościele Matki Bożej Częstochowskiej w Zelowie.
Celem konkursu było budzenie szacunku do tradycji 11 listopada, uczuć i związków patriotycznych, umiłowania do narodu i Ojczyzny oraz miłości do Boga. Do tegorocznej edycji konkursu zgłosiło się 81 osób.
Spotkanie przebiegało w miłej atmosferze w Domu Katechetycznym przy zelowskiej parafii. Patriotyczne pieśni interpretowane były wyczuciem głębokiego znaczenia ich treści, z szacunkiem dla tradycji przodków.
W I kategorii wiekowej (kl. 0-III) wyróżniono: Zespół "Nuteczki" z SP nr 2 w Zelowie (I miejsce) oraz z tej samej szkoły - Huberta Muszyńskiego (II miejsce) i Kamila Piotrowskiego (III miejsce).
W II kategorii (kl. IV-VI) laury zdobyli: duet Agnieszka Kopala i Aleksandra Jarecka ze SP nr 2 w Zelowie (I miejsce), Andżelika Pajchert z SP w Bujnach Szlacheckich (II miejsce). Na III miejscu znalazły się: duet Klaudia Kuczewska i Żaneta Stępień (SP w Bujnach Szlacheckich) i Joanna Marks z SP nr 4 w Zelowie.
W III kategorii (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) wyróżniono solistów: na I miejscu - Magdalenę Semaszczuk i Justynę Malinowską z gimnazjum w Łobudzicach; na II miejscu - Milenę Muśkiewicz (ZSO w Zelowie) i Ewelinę Konieczną (LO profilowane przy ZSP w Zelowie); na III miejscu - Agnieszkę Nawrocką (ZSO w Zelowie) i Mariolę Będnowską (Gimnanzjum w Łobudzicach).
Wśród zespołów I miejsce zdobył chór "Laudate Dominum", II miejsce - kwartet w składzie: Aleksandra Kaźmierczak, Justyna Malinowska, Monika Gajda, Nina Przybyszewska, III miejsce - trio w składzie: Barbara Trzmiel, Marta Kowalska, Milena Muśkiewicz.
Jury konkursu ufundowało ponadto nagrodę specjalną dla Arkadiusza Adlewskiego z Domu Pomocy Społecznej w Zabłotach.
Nagrody rzeczowe dla laureatów i upominki dla wszystkich uczestników konkursu przekazali: dyrektor PKO BP O/R w Łodzi Jolanta Chełmińska, naczelnik wydziału marketingu PKO BP O/R w Łodzi Maria Czerska, prezes firmy HAN-MET w Maurycowie Jan Rosiak, wójt gminy Kleszczów Kazimiera Tarkowska oraz prezes firmy ELIZA w Zelowie Elżbieta Berlak.

Aurelia Muśkiewicz

...W Aleksandrowie Łódzkim

11 listopada br. w parafii Świętych Archaniołów po Mszy św. w intencji Ojczyzny sprawowanej o godz. 12.00 przez proboszcza ks. prał. Norberta Ruckiego młodzież z Miejskiego Gimnazjum im. Jana Pawła II wykonała program słowno-muzyczny przygotowany pod kierunkiem nauczycieli: E. Knapp, A. Kaźmierczak i M. Maćkowiaka. Treść programu przypomniała, że dzieje odzyskania przez Polskę niepodległości po latach zaborów to zasługa pielęgnowania miłości do Ojczyzny w sercach Polaków, którzy pozostali wewnętrznie wolni i nie przestali dążyć do odzyskania swojego państwa, niezależnego od sąsiednich mocarstw. Pokreślono rolę wyjątkowej osobowości marszałka Józefa Piłsudskiego w dziele tworzenia państwa. Zwrócono uwagę, że nasza wolność została okupiona krwią wielu polskich istnień i dlatego powinna być droga każdemu, kto mieni się Polakiem. Po Mszy św. jej uczestnicy pomaszerowali uroczyście, przy dźwiękach muzyki w wykonaniu orkiestry OSP, pod pomnik Tadeusza Kościuszki, gdzie delegacje kombatantów, władz miasta, społeczeństwa Aleksandrowa i młodzieży złożyły wiązanki kwiatów.
Dalszy ciąg obchodów Święta Niepodległości w Aleksandrowie Łódzkim przebiegał w sąsiedniej parafii Zesłania Ducha Świętego. O godz. 15.00 bp Ireneusz Pękalski przewodniczył Mszy św. sprawowanej w koncelebrze za poległych w obronie Ojczyzny. Wygłosił także okolicznościowe kazanie. Po Liturgii dokonano w obecności Księdza Biskupa odsłonięcia pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego umieszczonego na terenie parafii przy ulicy jego imienia. Pomysłodawcą pomnika jest Hieronim Sikora, natomiast jego realizację miasto zawdzięcza ks. prał. Norbertowi Ruckiemu i ofiarodawcom. Pomnik wykonany jest z granitu, popiersie odlano z brązu. Podczas uroczystości odsłonięcia ozdobiono go wiązankami biało-czerwonych kwiatów, a orkiestra OSP z Aleksandrowa wykonała wiele melodii patriotycznych śpiewanych w czasach niewoli i powstań narodowych.

Małgorzata Joachimiak