Lodowaty, porywisty wiatr i panujący na dworze chłód nie odstraszył wiernych, którzy - jak co roku - licznie wzięli udział w uroczystej Mszy św. polowej w Dzień Zaduszny na zamojskiej Rotundzie. Tradycyjne, w dniu wspomnienia Wszystkich Wiernych Zmarłych, spotkanie na Rotundzie jest okazją do przypomnienia i oddania hołdu tysiącom mieszkańców Zamojszczyzny, którzy zginęli w tym miejscu kaźni, a także innym ofiarom czasu ostatniej wojny światowej. Eucharystii przewodniczył i słowo Boże wygłosił ks. prał. Czesław Grzyb - proboszcz parafii katedralnej w Zamościu. W koncelebrze uczestniczyli księża z poszczególnych zamojskich kościołów. Ksiądz Prałat przypomniał historię Rotundy, która w swoim założeniu miała uzupełniać funkcje obronne twierdzy Zamość, jako działobitnia oraz wysunięty poza mury punkt obronny. W czasie II wojny światowej Niemcy stworzyli tu początkowo przejściowy obóz dla ludności aresztowanej, m.in. inteligencji oraz ludzi podejrzanych o kontakty z ruchem oporu. Później, w 1942 r., obiekt ten stanowił także miejsce licznych, masowych egzekucji, jakie obejmowały do roku 1943 ludność Zamojszczyzny, w tym również dzieci. Podobnie jak w wielu innych miejscach, hitlerowcy również tu zacierali ślady dokonanych zbrodni; prochy spalonych ofiar zrzucano do fosy—rzeczki biegnącej wokół Rotundy. Szacuje się, że pozbawiono tu życia ok. 8 tys. ludzi, przy czym brak dokumentacji nie pozwala na dokładne podanie liczby ofiar. Jak zaznaczył Kaznodzieja, w czasie ostatniej wojny na Zamojszczyźnie zginęło ok. 110 tys. osób, w tym ok. 44 tys. ludności cywilnej, pośród której pozbawiono życia 15 tys. dzieci. Z tej perspektywy tym bardziej bolesnym wydaje się być fakt, że współczesny świat chce usankcjonować prawnie zabijanie nienarodzonych dzieci oraz ludzi starszych, zniedołężniałych, chorych. „Czy proponujący tego rodzaju zmiany legislacyjne różnią się czymś od hitlerowskich zbrodniarzy?” - pytał Ksiądz Prałat. Dlatego spotkania modlitewne w miejscach uświęconych krwią niewinnie zamordowanych są tak ważne, ponieważ pozwalają zachować pamięć o czasach pogardy i zastanowić się poważnie nad przyszłością.