Reklama

Historia

Stan wojenny w Częstochowie

Niedziela częstochowska 50/2012, str. 6

[ TEMATY ]

Częstochowa

stan wojenny

Archiwum Zbigniewa Biernackiego

Transparenty „Solidarności” pod Jasną Górą

Transparenty „Solidarności” pod Jasną Górą

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 r. i fala aresztowań, jaka uderzyła przede wszystkim w Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, zmusiła opozycję do działania w konspiracji. Już sam ten fakt daje wyobrażenie, w jak bardzo mrocznej rzeczywistości przyszło żyć Polakom na kilka lat przed odzyskaniem suwerenności. Można by zapytać, czy dziś młodzi ludzie potrafią wyobrazić sobie Polskę (w której żyli przecież ich rodzice), gdzie za publiczne manifestowanie swoich poglądów ludzie są z polecenia rządzących Polską bici, aresztowani, sądzeni i skazywani na karę pozbawienia wolności? Czy czas terroru, tajnych związków, kajdan kojarzy się nam dzisiaj tylko z epoką rozbiorów, okupacji hitlerowskiej czy powojennym stalinizmem? - nasuwa się kolejne pytanie. Stan wojenny był również takim czasem.

13 grudnia 1981 r. w Częstochowie, podobnie jak w całym kraju, oddziały milicji i ZOMO ruszyły do akcji przeciw opozycji. Jednocześnie w zakładach pracy, gdzie istniały struktury NSZZ „Solidarność”, doszło do protestów i strajków. Możemy tu przywołać tylko cząstkowy obraz zdarzeń, które w tamtym czasie miały miejsce w naszym regionie; przywołujemy tylko niektóre, nie zawsze najważniejsze, nazwiska osób, które wzięły w nich udział.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W pierwszym dniu stanu wojennego ZOMO zdemolowało siedzibę Zarządu Regionu częstochowskiej „Solidarności”. 13 grudnia na wieść o internowaniu przewodniczącego KZ „Solidarności” Stanisława Sobczyńskiego, robotnicy Zakładów Przemysłowych „Komuna Paryska” w Radomsku próbowali odbić go podczas transportu, potem strajkowali do końca pierwszej zmiany 14 grudnia. 13 grudnia odbył się strajk studentów Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. 14 grudnia strajkowano w Częstochowie w Spółdzielni Inwalidów „Anka”, Spółdzielni Pracy „Dzianilana” i Fabryce Pras Automatycznych „Wykromet”. Opozycjoniści, którzy zdołali zbiec przed aresztowaniami i znaleźli schronienie na Jasnej Górze, zredagowali modlitwę do Matki Bożej Częstochowskiej o uwolnienie aresztowanych i powielili ją na maszynie do pisania. Zostali oni aresztowani przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, którzy wtargnęli na teren klasztoru. Wśród aresztowanych był m.in. Krzysztof Biało, następca aresztowanego wcześniej przewodniczącego Zarządu Regionu częstochowskiej „Solidarności”. Aresztowani na Jasnej Górze przywódcy strajków oraz Aleksander Przygodziński - przewodniczący „Solidarności” w Hucie im. B. Bieruta, członek Krajowego Komitetu Strajkowego powołanego w Stoczni Gdańskiej - zostali jeszcze w grudniu 1981 r. skazani na kary więzienia. W naszym regionie internowano w stanie wojennym 196 osób, a 55 stanęło przed sądami.

Reklama

W Częstochowie w okresie stanu wojennego miały miejsce także protesty uliczne. W manifestacji 31 sierpnia 1982 r. wzięło udział ok. 20 tys. osób. W odwecie, następnego dnia ZOMO pobiło młodzież wracającą z Jasnej Góry z Mszy św. na rozpoczęcie roku szkolnego. Druga duża manifestacja (ok. 15 tys. osób) odbyła się 1 maja 1983 r.

Wśród grup opozycjonistów działających od stycznia 1982 r. w podziemiu była grupa wydająca „Gazetę Wojenną” (w lutym jej członkowie zostali aresztowani i skazani na więzienie), były także Federacja Młodzieży Szkolnej w Radomsku i Młodzieżowe Koło „Wolność” w Częstochowie (do maja zostały rozpracowane przez SB). W czerwcu 1982 r. powołano w Częstochowie Międzyzakładowy Komitet Koordynacyjny „Solidarności”, którego organem był biuletyn „CDN”, a od października 1982 r. także „Nadzieja” (w grudniu 1982 r. MKK przekształcono w Tymczasową Komisję Regionalną). Z tą grupą opozycjonistów współpracowali związkowcy z Huty B. Bieruta (wydawali „Solidarność HBB”), z Politechniki czy Walczącej Solidarności przy ZSM „Polmo” w Praszce (wydawali „Wojenne Opinie”).

Cały czas opozycja kierowała pomoc do uwięzionych i ich rodzin. Inicjatywą wykazał się m.in. biskup częstochowski Stefan Bareła. Powołał w styczniu 1982 r. Ośrodek Duszpasterski dla Internowanych i ich Rodzin, którym kierował bp Franciszek Musiel. Organizatorką Ośrodka była Irena Makowicz i działacze częstochowskiego KIK-u. W maju 1983 r. Ośrodek przekształcono w Diecezjalny Komitet Pomocy Bliźniemu. W składzie Komitetu byli także: Adam Banaszkiewicz, Janina Ujma, Teodor Harabasz, Michał Woziwodzki.

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Świdnica. Grudniowe opowieści o Polsce

[ TEMATY ]

Świdnica

stan wojenny

13 grudnia

Hubert Gościmski

Teksty utworów wykonywanych podczas widowiska „Co widzę w niej” często odnosiły się do realiów życia w latach 80. XX wieku

Teksty utworów wykonywanych podczas widowiska „Co widzę w niej” często odnosiły się do realiów życia w latach 80. XX wieku

W stolicy diecezji kolejną rocznicę wprowadzenia stanu wojennego upamiętniono nie tylko wspomnieniami, ale też okolicznościowym śpiewem i obrazem.

Świdnickim niemym świadkiem wydarzeń z 13 grudnia 1981 roku jest gmach Aresztu Śledczego. Komuniści przetrzymywali w nim internowanych oraz więźniów politycznych, o czym przypomina pamiątkowa tablica umieszczona na murze otaczającym budynek. 42 lata po wprowadzeniu stanu wojennego w tym miejscu zgromadzili się uczniowie świdnickich liceów, aby wraz z przedstawicielami Instytutu Pamięci Narodowej, służby więziennej oraz mieszkańcami lepiej poznać i zrozumieć przeszłość.

CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

W Wielki Piątek rozpoczyna się Nowenna do Miłosierdzia Bożego. Pan Jezus polecił Siostrze Faustynie, aby przez 9 dni odmawiała szczególne modlitwy i tym samym sprowadzała rzesze grzeszników do zdroju Jego miłosierdzia.

Nowenna do Miłosierdzia Bożego w 2023 roku rozpoczyna się 7 kwietnia i zakończy się w sobotę przed Świętem Miłosierdzia Bożego, 15 kwietnia.

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas: mnie nieraz trudno jest wierzyć w Boga

2024-03-29 07:59

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Bp Adrian Galbas

Bp Adrian Galbas

Mnie nieraz trudno jest wierzyć w Boga. Wiara bywa ciężka i męcząca, ale gdy słyszę o czyjejś śmierci, wówczas właśnie wiara jest pociechą - powiedział PAP metropolita katowicki abp Adrian Galbas.

W rozmowie z PAP metropolita katowicki abp Adrian Galbas wyjaśnił, że cierpienie samo w sobie nie jest człowiekowi potrzebne, ponieważ niszczy i degraduje. Jednak w momentach, gdy przeżywamy cierpienie, męka Chrystusa może być pociechą i wzmocnieniem.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję