Czy Polska rzeczywiście wybiła się na niepodległość

Wybić się na niepodległość to pragnienie pokoleń. Śledząc historię Polski, poza jej niewątpliwymi dniami chwały i wielkiego bohaterstwa, nie można jednak nie odnotować działań pozbawionych wizji lepszej przyszłości, mało tego – nie brakuje przykładów ludzi skorumpowanych – zwykłych sprzedawczyków, którzy zapisali się hańbą na kartach dziejów ojczyzny. Niestety, to wszystko razem tworzy historię narodu i wpływa na społeczną świadomość, także tę niepodległościową.

Problemy z niepodległością odczuwamy i w obecnej naszej rzeczywistości, kiedy nie ma już oficjalnego ciemiężyciela narodu jak za czasów PRL, kiedy to kłamliwie wmawiano nam, że jesteśmy niepodlegli. Oficjalnie jesteśmy już krajem wolnym, suwerennym wobec wszystkich, jednym z liczących się narodów Europy, otwartym na świat. Ale widzimy też, że ludzie, którzy w poprzednim reżimie stanowili elitę, teraz brylują bezkarnie w naszym parlamencie. Są też zapewne siły, które nie mogą znieść tego, że nam się udało. Jako naród musimy sobie z nimi radzić, przede wszystkim pamiętając, że nie pozapadały się one w nicość wraz z odzyskaniem przez nas wolności i w dalszym ciągu zależy im na rozbiciu naszej jedności, utrudnianiu życia, piętrzeniu problemów i wzniecaniu nieufności do siebie nawzajem.

Mimo wszystko jednak od 1989 r. upłynęły już 24 lata i powinniśmy dostrzegać to, co Polskę stanowi. Tymczasem jakoś nam to nie wychodzi, nie umiemy uporać się z podstawowymi definicjami, przewartościowaliśmy sprawy zasadnicze – to, co kiedyś było uznawane za ludzkie słabości, grzech, moralną płyciznę, przyjmujemy teraz za cel swoich dążeń, nie bardzo wiedząc, gdzie leży granica naszych polityczno-ekonomicznych kompromisów.

Reklama

Przyglądając się bardziej uważnie Unii Europejskiej, której jesteśmy teraz członkami, zauważamy, że istnieje w niej jakiś wielki układ zależnościowy, że wiele ważnych dla narodu spraw jest niszczonych przez unijne zarządzenia. Jesteśmy ograniczani przeróżnymi przepisami, podawanymi nam jako wielkie dobrodziejstwa, a de facto przynoszącymi wymierne korzyści komu innemu. Ciągle mówi się tylko o tym, że Unia nam coś daje. Ale ta Unia nie daje za darmo, w dodatku stawia warunki, ganiąc i karząc, jeżeli ich nie wypełnimy. Kara odbywa się przy użyciu pieniądza – zmniejszone dotacje lub ich zaniechanie – i jest bardzo dotkliwa, zwłaszcza w sytuacji biedy i braku realnych możliwości. Widzimy przecież, jak żyje się Polakom, że ogromne rzesze młodych, zdolnych i wykształconych w kraju ludzi wyjeżdżają na Zachód bynajmniej nie na wczasy (choć są i tacy), ale – podobnie jak w wieku XIX – za chlebem.

Czyż zatem nie powinniśmy zrobić głębokiego i szczerego rachunku sumienia my wszyscy, a zwłaszcza politycy, którzy rządzili Polską przez lata tzw. odzyskanej już wolności? Winniśmy to narodowi, temu zwykłemu Polakowi, któremu coraz trudniej związać koniec z końcem, któremu tak trudno się leczyć, którym się pomiata w urzędach, któremu coraz trudniej dochodzić swych praw. Należy zapytać o nasz przemysł – kopalnie, huty, stocznie, cukrownie, fabryki włókiennicze, o gospodarkę, rolnictwo i status rolnika, o to, co dzieje się dziś z naszą kulturą, która tak wiele wnosiła kiedyś do dorobku światowego. Nie można nie dostrzegać stanu polskiej oświaty, sposobu wychowywania dzieci i młodzieży, którym na różne sposoby serwuje się ideologię gender, depcząc i ośmieszając to, co dotychczas dawało nam moc i czyniło nas szlachetnymi.

Dlatego dzisiaj pytanie o niepodległość jawi się jako nad wyraz podstawowe. Parafrazując zatem słowa Józefa H. Pawlikowskiego, sekretarza Tadeusza Kościuszki, stawiającego gorzkie pytanie: „Czy Polacy mogą się wybić na niepodległość?”, trzeba zapytać zwłaszcza ludzi zaangażowanych politycznie i mających wpływ na losy kraju: Czy Polska ostatniego 20-lecia rzeczywiście wybiła się na niepodległość? Łączą się z tym kolejne pytania: Na czym polega polska niepodległość? Czy Polacy czują swoją niepodległość? Czy mają świadomość, że są obywatelami państwa, które jest silne i zdolne zapewnić im bezpieczeństwo publiczne? Mam tu na uwadze także Polonię zagraniczną, w tym Polaków na Wschodzie. To są nasi bracia, którzy również mają prawo do niepodległości. Mniejszość polska w Niemczech także winna mieć zapewnione swoje prawa w tym kraju, tak jak mniejszość niemiecka w Polsce, która cieszy się przychylnością prawa polskiego, gwarantującego m.in. obecność w parlamencie i dotacje dla tego kręgu obywateli. Niestety, nie udało się Polakom ani premierowi Mazowieckiemu uzyskać praw dla mniejszości polskiej w Niemczech – a jest to niezwykle ważny problem, żyje tam bowiem ponad 2 mln rodaków.

Reklama

To wszystko składa się na niepodległość narodu i ma swoje przełożenie na życie codzienne obywateli, ich rodzin. Jeśli rodzina musi walczyć o przetrwanie lub jest rozbita przymusem pracy za granicą, to trudno jej doświadczać niepodległości swojego kraju...

By zatem naprawdę wybić się na niepodległość, potrzebna jest dalekowzroczność tych, którzy przejmują władzę, potrzebne są dobre struktury państwowe, uczciwi ludzie i wytrwała, determinowana dobrem wszystkich obywateli, praca organiczna. Żeby jednak miało to miejsce, potrzeba, aby Polacy jak najliczniej poszli do urn wyborczych i wybrali do parlamentu i samorządów ludzi uczciwych, prawych i mądrych. Kartka wyborcza to bardzo ważne narzędzie w ręku każdego Polaka, które winno dawać wyraz naszego sumienia i patriotyzmu w najlepszym wydaniu, a także szczerego pragnienia niepodległości swojego narodu.

Mimo że od jego śmierci upłynęły ponad cztery wieki, wciąż fascynuje kolejne pokolenia. Św. Stanisław Kostka, bo o nim mowa, urodził się 28 grudnia 1550 r. w rodzinie arystokratycznej. Jego ojciec, Jan Kostka, był kasztelanem zakroczymskim – ważną osobą w strukturach państwa polskiego, a dziadek – sekretarzem króla. Także inni jego krewni zajmowali eksponowane stanowiska w państwie polskim. Jednym słowem, była to zamożna, wpływowa rodzina magnacka.

Rodzina

II połowa XVI wieku to czas, w którym na ziemiach polskich dynamicznie rozwijał się protestantyzm i reformacja, prądy dążące do przeciwstawienia się Kościołowi katolickiemu oraz papieżowi. Działaniom reformatów towarzyszyło podsycanie nastrojów niezadowolenia wśród szlachty i magnaterii, co nieraz prowadziło do przejmowania siłą kościołów i ich grabienia.

Stanisław Kostka miał trzech braci i dwie siostry. Rodzicom zależało na dobrym wychowaniu i wykształceniu dzieci. Pierwsze nauki Stanisław pobierał w domu rodzinnym pod okiem Jana Bilińskiego. W wieku 14 lat wraz ze starszym bratem Pawłem udał się do Wiednia do renomowanej, znanej szkoły, prowadzonej przez jezuitów. Początkowo musiał zmierzyć się z tym, aby odnaleźć się z powodu oddzielenia od rodziny oraz konieczności uzupełnienia braków w edukacji, bowiem szkoła jezuicka w Wiedniu była na bardzo wysokim poziomie. Stanisław stosunkowo szybko nadgonił zaległości, tak że pod koniec trzeciego roku nauki należał do grona najlepszych uczniów.

Choroba

W tym samym czasie w jego życiu zaszła kolejna zmiana – musiał wyprowadzić się z domu przynależącego do zakonu jezuitów i przenieść wraz z bratem i wychowawcą Janem Bilińskim na kwaterę prywatną wynajmowaną u protestanta, gdyż władze państwowe wymówiły zakonowi budynki.

Niedługo później w grudniu 1565 r. Stanisław zapadł na bardzo poważną chorobę. Był przekonany, że umrze, a zarazem bolało go to, że nie mógł przyjąć Komunii św., gdyż najemca mieszkania nie chciał wpuścić do budynku katolickiego księdza. W nocy Stasiowi Kostce ukazała się św. Barbara w towarzystwie aniołów i udzieliła mu Komunii św. Niedługo potem objawiła mu się Najświętsza Maryja Panna, która złożyła w jego dłonie Dzieciątko Jezus, mówiąc, by wstąpił do zakonu jezuitów.

Stał się cud – następnego dnia rano Stanisław Kostka wstał zdrowy i jak gdyby nic podjął swoje wcześniejsze obowiązki, co wywołało zaskoczenie otoczenia, gdyż jeszcze niedawno wydawało im się, że nie przeżyje najbliższej doby. Niedługo później Stanisław postanowił wstąpić do Towarzystwa Jezusowego. Napotkał jednak na opór ze strony najbliższych, którzy nie aprobowali jego decyzji. W tamtych czasach jezuici nie przyjmowali nikogo bez zgody rodziców. Stanisław Kostka udał się osobiście do prowincjała zakonu w Wiedniu, prosząc o przyjęcie, lecz nic nie osiągnął. Doświadczając przykrości ze strony rodziny, szczególnie starszego brata, postanowił uciec z domu i wstąpić do zakonu jezuitów.

Realizacja marzeń

Pokonał 650 km w przebraniu żebraka. Dotarł do Dylingi, gdzie poprosił o przyjęcie do Towarzystwa Jezusowego. Został przyjęty na próbę. Jezuici obawiali się, że wstąpienie w ich szeregi młodego arystokraty bez zgody rodziców może przysporzyć im problemów. Mimo to uszanowali jego decyzję i skierowali go do Rzymu, gdzie rodzina Kostków nie miała już tak silnych wpływów. W październiku 1567 r. Stanisław został przyjęty w Rzymie do Towarzystwa Jezusowego, gdzie rozpoczął dalszą naukę i złożył śluby zakonne. Był gorliwym czcicielem Najświętszej Maryi Panny, głęboko przeżywał relację z Jezusem Eucharystycznym.

Przepowiedział swoją chorobę. 10 sierpnia 1568 r. napisał list do Najświętszej Maryi Panny, prosząc, by mógł dostąpić łaski śmierci w dniu Jej Wniebowzięcia. Był to akt niezrozumiały dla wielu, ponieważ w tamtym czasie Stanisław nie miał problemów zdrowotnych. Zakonnicy uznali to za przejaw młodzieńczej egzaltacji i nie wzięli na poważnie jego słów. Gdy 10 sierpnia, w dniu napisania listu, poczuł się źle, jeden ze współbraci powiedział, że trzeba by większego cudu, by zmarł z powodu tak błahej choroby. Tymczasem pięć dni później Stanisław Kostka już nie żył. Osoby, które były świadkami jego śmierci, zeznawały później, że było to nadzwyczajne wydarzenie, o czym świadczył nie tylko jego spokój, ale też to, iż jego twarz promieniowała nieznanym światłem. Umierający Stanisław wyznał im, że właśnie widzi Najświętszą Maryję Pannę w gronie dziewic, która przychodzi, by go zabrać.

Po śmierci

Krótko po śmierci Stanisława Kostki – nieświadomy tego – przybył do Rzymu jego brat Paweł, wysłany tam przez ojca, by zabrać go do domu. Na miejscu przeżył zaskoczenie, widząc tłumy przybywające do miejsca, gdzie mieszkał, przebywał i zmarł jego brat.

W tym czasie prowincjałem zakonu był św. Franciszek Borgiasz, który przezornie nakazał mistrzowi nowicjatu spisać życiorys Stanisława Kostki i rozesłać go po całym świecie. Tym sposobem niedługo po jego śmierci życiorys Stasia był dostępny w języku angielskim, francuskim, włoskim, niemieckim, a nawet chińskim. Nigdy wcześniej w historii Kościoła nie powstało tak wiele dzieł – obrazów, fresków, rzeźb i figur – przedstawiających jakiegoś świętego i wydarzenia z jego życia, jak w przypadku Stanisława Kostki.

Jednocześnie miały miejsce liczne cuda za wstawiennictwem młodego jezuity. Jego orędownictwu przypisywano wygranie bitwy z Turkami pod Chocimiem w 1621 r. Jak zaświadczył o. Oborski, widział go wtedy na obłokach, jak błagał Maryję o pomoc i zwycięstwo. Także Jan Kazimierz uznał, że bitwa pod Beresteczkiem została wygrana dzięki wstawiennictwu św. Stanisława. W 1674 r. Stasiu Kostka został ogłoszony patronem Korony Polskiej i Litwy. Jego śmierć wpłynęła także pozytywnie na przemianę rodziny. Jego brat Paweł był później świadkiem beatyfikacji swojego brata.

W kolejnych odcinkach przedstawimy bliżej jego sylwetkę.