Niewątpliwie wydarzenia sprzed 25 lat otworzyły możliwość osiągnięcia jednego z największych sukcesów w całej naszej historii, jednak z powodu niesprawiedliwego podziału kosztów mamy to, co mamy. Entuzjastom „jedynie słusznego modelu transformacji” należy przypomnieć, że podzielił on Polskę na beneficjentów przemian oraz miliony Polaków, którzy – w wyniku popełnionych ogromnych błędów przez rządzących – dziś żyją w bardzo trudnych warunkach.
Dane statystyczne są jednoznaczne. W 2013 r. po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej było o ok. 50 tys. mniej urodzin niż zgonów. Urodziło się 372 tys. dzieci, zmarło ok. 420 tys. osób, a spośród urodzonych dzieci aż 133,2 tys., czyli ponad 1/3, urodziło się w rodzinach o bardzo niskim poziomie dochodów. Eksperci zwracają uwagę, że gwałtowny przyrost skrajnej biedy w Polsce nastąpił w sytuacji, kiedy skumulowany wzrost gospodarczy w latach 2008-13 wyniósł blisko 20 proc. PKB. Dane Ministerstwa Pracy potwierdza GUS, w tym raport Departamentu Badań Społecznych i Warunków Życia Głównego Urzędu Statystycznego, opracowany pod kierownictwem dr. Piotra Łysonia i zatytułowany „Warunki życia rodzin w Polsce”.
Reklama
Z przerażających danych wynika wyraźnie, że bieda w Polsce ma twarz dziecka. Na 8,9 mln dzieci w wieku 0-24 lata „na utrzymaniu” w niedostatku lub biedzie żyje aż 1,4 mln. W skrajnej biedzie żyje ponad 2,5 mln Polaków, a 10 mln obywateli zagrożonych jest ubóstwem. W biedzie żyje prawie połowa rodzin wielodzietnych, 35 proc. ludzi nie stać na ogrzewanie domów, a 25 proc. nie może sobie pozwolić nawet na lekarza i dentystę.
Z raportu wynika, że ponad pół miliona dzieci nie dojada, bo ich rodziców nie stać na to, by „zapewnić im przynajmniej w co drugi dzień posiłek z mięsa, drobiu, ryby lub odpowiednika wegetariańskiego”. Nie stać ich także na to, by „przynajmniej kilka razy w tygodniu kupić im świeże owoce lub warzywa”. Blisko 450 tys. dzieci nie ma wszystkich podręczników, bo ich rodzice przyznają, że nie stać ich na zakup. Co trzecia rodzina ma problem z wysłaniem raz w roku dzieci na tygodniowy wypoczynek poza miejsce zamieszkania. Co trzecie dziecko rodzi się w biedzie i korzysta z tzw. becikowego II, przeznaczonego dla niezamożnych rodziców. GUS wskazuje, że w skrajnej nędzy (poniżej tzw. minimum egzystencji) żyje blisko 10 proc. rodzin wychowujących troje dzieci i aż 26,6 proc. mających ich czworo lub więcej.
Gdy zaczęto alarmować, że polskie dzieci nie dojadają z biedy, politycy PO arogancko mówili, że to jakieś wydumane problemy. Stefan Niesiołowski pogardliwie radził, by jeść szczaw, a Julia Pitera twierdziła, że w Polsce nie ma kultury jedzenia śniadań. Po blisko 7 latach rządów PO-PSL Polska zamiast rozwoju i równych szans jest krajem, w którym narasta bieda. Co prawda rząd i prezydent zapowiadają intensyfikację polityki rodzinnej, jednak dotychczasowe działania – w tym wydłużenie urlopów macierzyńskich, więcej miejsc w żłobkach, przedszkola za złotówkę, darmowe książki dla uczniów klas I szkoły podstawowej (ale już podręczniki dla uczniów starszych klas są znacznie droższe) czy ogłoszona szumnie Karta Dużych Rodzin, sprowadzająca się jak na razie do minimalnych zniżek na towary i usługi luksusowe, z których i tak wielodzietni nie korzystają – nie wskazują na to. Najwyższy czas zatem na realne działania.
* * *
Jan Maria Jackowski
Publicysta i pisarz eseista, autor 11 książek i ponad 1400 tekstów prasowych. W latach 1997 – 2001 poseł na Sejm RP; w latach 2002-05 wiceprzewodniczący, a następnie przewodniczący Rady m.st. Warszawy; w latach 2005-07 sędzia Trybunału Stanu; od 2011 r. jest senatorem RP.
www.jmjackowski.pl
