Reklama

Poznaj swoją okolicę

Wóz z Bronocic

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Bronocicach, wsi położonej 3 km od Działoszyc, dokonano jednego z najważniejszych odkryć archeologicznych związanych z okresem neolitu. Jest to średniej wielkości waza.
Kształt naczynia i technologia jego wykonania odpowiadają charakterystyce ceramiki pochodzącej sprzed 3500 lat przed Chrystusem. Górna część wazy jest obwiedziona ornamentem tworzącym narrację złożoną z sekwencji kilku symboli. Datowanie względne wazy z Bronocic zostało zweryfikowane oznaczeniem wieku, wykonanym przez Laboratorium Radiowęgla w Groningen. Posłużyły do tego kości zwierzęce z dna jamy, znalezione wraz z opisywanym zabytkiem. Bezwzględne datowanie zabytku ma duże znaczenie, świadczy bowiem, że rysunki z bronocickiej wazy są najstarszym jednoznacznym dowodem na używanie wozu odkrytym dotąd na obszarach Starego Świata - od wybrzeży atlantyckich po Azję Centralną.

Ornament na naczyniu z Bronocic.

Najważniejszym składnikiem ornamentu z Bronocic są rysunki wozu. Jest to pojazd czterokołowy, przedstawiony w rzucie poziomym. Na podeście wozu - pomiędzy osiami - znajduje się rysunek koła o nieznanej symbolice.
Wóz wyposażony jest w dyszel z rozdwojeniem (na jednym rysunku z potrójnym zakończeniem). Świadczy to o zaprzęganiu pary zwierząt. Wśród szczątków kostnych znalezionych w Bronocicach znajdują się poroża wołów z charakterystycznymi starciami, powstałymi przypuszczalnie od wiązadeł uprzęży.
Ornamenty na wazie wyprzedzają piktogramy uważane dotąd za najstarsze wskazówki stosowania trakcji kołowej. Od tych ostatnich nieco wcześniejszy jest kredowy model koła wozu odkryty w 1974 r. w Syrii. Przedmiot ten, uznany za najstarszy dowód stosowania transportu kołowego na Bliskim Wschodzie, datowano 3340-2890 przed Chrystusem. Wozy z Bronocic są od tego zabytku wcześniejsze.
Wymienione fakty nie muszą podważać przekonania o bliskowschodniej genezie wielkiego wynalazku, jakim jest koło. Jest prawdopodobne, że transport kołowy zaczął być stosowany niezależnie w różnych częściach Starego Świata. W każdym jednak razie wiek zabytku z Bronocic świadczy, iż "dystans technologiczny" pomiędzy przednioazjatyckimi centrami kulturowymi i neolityczną Europą środkową nie był tak wielki, jak się na ogół sądzi. Całość narracji z naczynia bronocickiego dowodzi stosowania trakcji kołowej w czasach kultury pucharów lejkowatych. Co oznacza, iż w obrębie ówczesnych skupisk osadniczych funkcjonowała sieć drożna, przystosowana do transportu kołowego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Watykan podjął decyzję ws. domniemanych objawień blisko polskiej granicy

2025-07-09 08:31

[ TEMATY ]

Watykan

Słowacja

Dykasteria Nauki Wiary

objawienia Maryi

Litmanowa

nihil obstat

Jerzy Opioła - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid

Litmanowa. Kaplica z obrazem Matki Boskiej Litmanowskiej

Litmanowa. Kaplica z obrazem Matki Boskiej Litmanowskiej

List Dykasterii Nauki Wiary do arcybiskupa metropolity preszowskiego obrządku bizantyjskiego: liczne owoce duchowe w miejscu domniemanych objawień Maryi, do których miało dojść w latach 1990-1995 w pobliżu niewielkiej miejscowości Litmanowa.

Dykasteria Nauki Wiary kontynuuje swoje działania i – dzięki nowym normom opublikowanym w ubiegłym roku – mogła udzielić zezwolenia (nihil obstat), po ocenie duchowych owoców, odnośnie do domniemanych objawień maryjnych, które miały wydarzyć się w latach 1990-1995 w Litmanowej, na górze Zvir na Słowacji. List prefekta kard. Victora Manuela Fernándeza skierowany jest do arcybiskupa Preszowa dla katolików obrządku bizantyjskiego, Jonáša Jozefa Maxima.
CZYTAJ DALEJ

Żydowscy osadnicy zaatakowali chrześcijańską wioskę na Zachodnim Brzegu

2025-07-09 09:19

[ TEMATY ]

atak

Żydowscy osadnicy

chrześcijańska wioska

Zachodni Brzeg

PAP/EPA

Zachodni Brzeg. Izraelska flaga widoczna nad palestyńskimi domami

Zachodni Brzeg. Izraelska flaga widoczna nad palestyńskimi domami

Żydowscy ekstremiści zaatakowali chrześcijańską wioskę Taybeh, na wschód od Ramallah na fali aktów przemocy osadników na okupowanym Zachodnim Brzegu. W opublikowanym oświadczeniu duchowieństwo wioski skarży się na „systematyczne ataki”. Zagrażają one nie tylko ogólnemu bezpieczeństwu, ale także celowo wymierzone są w chrześcijańską tożsamość mieszkańców i ich dziedzictwo religijne.

Ostatnio osadnicy podpalili kościół św. Jerzego, który pochodzi z V wieku i jest uważany za jeden z najstarszych zabytków religijnych w Palestynie. Mówi się, że szybka interwencja ludności zapobiegła całkowitemu zniszczeniu ruin starożytnej świątyni.
CZYTAJ DALEJ

Warszawa: ponownie otwarta zostanie klubokawiarnia bez cennika i alkoholu

2025-07-09 21:23

[ TEMATY ]

Warszawa

Ksiądz z osiedla

Karol Porwich/Niedziela

Ks. Rafał Główczyński

Ks. Rafał Główczyński

W sobotę ponownie otwarta zostanie stołeczna klubokawiarnia bez cennika i alkoholu – powiedział PAP ks. Rafał Główczyński prowadzący na YouTube kanał „Ksiądz z osiedla”. Klientów obsługiwać będzie młodzież, która zarobione pieniądze przeznaczy na wyjazd na Jubileusz Młodych w Rzymie.

Klubokawiarnia Cyrk Motyli została otwarta w lipcu 2024 r. na stołecznych Bulwarach Wiślanych i zawiesiła działalność w okresie jesienno-zimowym. Ks. Główczyński zapowiedział, że lokal zostanie ponownie otwarty w najbliższą sobotę.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję