Reklama

Powstańczy Krzyż na Bruszni

Niedziela kielecka 21/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Historia tego krzyża sięga odległych czasów i związana jest z krzyżem na Karczówce. Krzyż na tej górze stanął bowiem 22 stycznia 1916 r. z inicjatywy Komitetu Obchodów Rocznicy Powstania Styczniowego, powstałego po wkroczeniu żołnierzy Józefa Piłsudskiego do Kielc.
Prawdopodobnie po tych uroczystościach Antoni Zawadzki przyprowadził synów na wzgórze Brusznia i pokazał im mały stos kamieni z zatkniętym brzozowym krzyżykiem objaśniając, że w tym miejscu spoczywają Polacy, polegli w walce z zaborcą.
21 kwietnia 1917 r. komendant X Okręgu ZHP wydał dh. Józefowi Kłodawkiemu (wnukowi powstańca) rozkaz postawienia krzyża powstańczego w lesie, za Karczówką. Krzyż ustawiła I Kielecka Drużyna Harcerska im. płk. Dionizego Czechowskiego. 28 maja 1917 r., podczas trwania I Zlotu Okręgowego Harcerzy, krzyż został poświęcony.
Wspominając to wydarzenie dh Jan Mikusiński napisał: "Gdy w lesie (...) stawialiśmy krzyż na Bruszni, uważaliśmy go za znak widomy naszej świętej wiary; za znak przewodni, prowadzący nas ku wyżynom zwycięstwa...". Od tego czasu pod krzyżem na Bruszni odbywały się uroczyste przyrzeczenia harcerskie.
Kilkanaście lat po tym wydarzeniu krzyż runął. Okazją do ustawienia nowego były obchody 25-lecia harcerstwa polskiego. 17 maja 1937 r. na wzgórzu Brusznia odbyła się uroczysta Msza św. polowa, podczas której kanclerz Kurii Biskupiej, ks. Antoni Żrałek, dokonał poświęcenia krzyża na mogile powstańczej.
W latach komunizmu krzyż coraz bardziej chylił się j ku upadkowi.
Dopiero w maju 1987 r. dh Tadeusz Paradowski ponowił starania o wymianę krzyża. 27 kwietnia 1988 r. zmontowano całość z wykorzystaniem starej, stalowej korony.
Obecny krzyż ma wysokość 19,67 m. a rozpiętość ramion 5 m (jest niższy od poprzedniego o 8 m). Uroczystość poświęcenia krzyża, 29 maja 1988 r., poprzedziła Msza św. w Białogonie, której przewodniczył ks. bp Mieczysław Jaworski, w asyście sztandaru 4 pp Leg. AK i chorągwi harcerzy kieleckich. Po Mszy św. tłum wiernych udał się na Brusznię, gdzie Ksiądz Biskup dokonał poświęcenia krzyża.
W kwietniu 2003 r., na betonowej podstawie krzyża, wmurowana została z inicjatywy Związku Piłsudczyków w Kielcach i Redakcji "Oleandrów" kierowanej przez Przemka J. Witka, pamiątkowa, kamienna płyta: "Pamięci bohaterom powstania 1863 r. krzyż ten postawiono".
3 maja br. odbyło się uroczyste poświęcenie płyty przez Proboszcza parafii Malików. W uroczystości wzięli udział: pełnomocnik prezydenta Kielc - Janusz Koza, dyrektorowie Wydziałów Urzędu Miejskiego oraz mieszkańcy Białogona, Malikowa i Kielc.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bóg pomnaża dobro tych, którzy je czynią już teraz

2025-09-23 12:37

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Biuro Prasowe Archidiecezji Krakowskiej

Bóg pomnaża dobro tych, którzy je czynią już teraz, choćby w niewielkim zakresie. Karze zaś tych, którzy mają serce skąpe i niczego nie dają potrzebującym.

Jezus powiedział do faryzeuszów: «Żył pewien człowiek bogaty, który ubierał się w purpurę i bisior i dzień w dzień ucztował wystawnie. U bramy jego pałacu leżał żebrak pokryty wrzodami, imieniem Łazarz. Pragnął on nasycić się odpadkami ze stołu bogacza. A także psy przychodziły i lizały jego wrzody. Umarł żebrak i aniołowie zanieśli go na łono Abrahama. Umarł także bogacz i został pogrzebany. Gdy cierpiąc męki w Otchłani, podniósł oczy, ujrzał z daleka Abrahama i Łazarza na jego łonie. I zawołał: „Ojcze Abrahamie, ulituj się nade mną i przyślij Łazarza, aby koniec swego palca umoczył w wodzie i ochłodził mój język, bo strasznie cierpię w tym płomieniu”. Lecz Abraham odrzekł: „Wspomnij, synu, że za życia otrzymałeś swoje dobra, a Łazarz w podobny sposób – niedolę; teraz on tu doznaje pociechy, a ty męki cierpisz. A ponadto między nami a wami zionie ogromna przepaść, tak że nikt, choćby chciał, stąd do was przejść nie może ani stamtąd nie przedostają się do nas”. Tamten rzekł: „Proszę cię więc, ojcze, poślij go do domu mojego ojca. Mam bowiem pięciu braci: niech ich ostrzeże, żeby i oni nie przyszli na to miejsce męki”. Lecz Abraham odparł: „Mają Mojżesza i Proroków, niechże ich słuchają!” „Nie, ojcze Abrahamie – odrzekł tamten – lecz gdyby ktoś z umarłych poszedł do nich, to się nawrócą”. Odpowiedział mu: „Jeśli Mojżesza i Proroków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą”».
CZYTAJ DALEJ

NASZA INFORMACJA: Leon XIV został zaproszony na Jasną Górę! Abp Wacław Depo u Ojca Świętego

2025-09-27 12:00

[ TEMATY ]

abp Wacław Depo

Papież Leon XIV

Vatican Media

Abp Wacław Depo został przyjęty przez papieża Leona XIV na audiencji w sobotę 27 września 2025.

Arcybiskup jest na czele grupy pielgrzymkowej archidiecezji częstochowskiej, która pielgrzymuje do Rzymu z racji 100-lecia erygowania archidiecezji częstochowskiej oraz Roku Jubileuszowego. Abp Depo wręczył Ojcu Świętemu Leonowi XIV wyjątkowy dar - obraz Matki Bożej Częstochowskiej Królowej Polski.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: włoski kapłan drugim sekretarzem osobistym Leona XIV

2025-09-27 16:08

[ TEMATY ]

Watykan

Papież Leon XIV

Agata Kowalska

Biskup San Miniato, Giovanni Paccosi, ogłosił, że ks. Marco Billeri, prezbiter diecezji toskańskiej, został mianowany przez Ojca Świętego jego drugim sekretarzem osobistym.

Wyświęcony w 2016 roku, ks. Billeri kontynuował studia w Rzymie, uzyskując doktorat z prawa kanonicznego. Mianowany sędzią Trybunału Kościelnego Toskanii oraz obrońcą węzła małżeńskiej przy Trybunale Diecezjalnym w San Miniato i Volterra, był również ceremoniarzem biskupim i sekretarzem Rady Kapłańskiej. Do tej pory pełnił funkcję wikariusza parafii św. Szczepana i Marcina w San Miniato Basso.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję