Większość dzieci prawdopodobnie nie dba o to, czy zawartość ich talerza jest zdrowa czy niezdrowa. Istnieją inne czynniki, które wpływają na ich nawyki żywieniowe. Należą do nich m.in.:
• Procesy uczenia się i wychowanie. Twoje dziecko zawsze się uczy – nawet przy stole. To, co dziś wydaje się nieciekawe, jutro może być nowym ulubionym daniem. W pierwszych 5 latach życia nawyki żywieniowe ulegają ciągłym zmianom.
• Bodźce wewnętrzne. Jeśli twoje dziecko po prostu nie jest głodne, źle się czuje lub nie lubi jakiejś potrawy, prawdopodobnie nic nie zje. Innym powodem może być tzw. neofobia.
• Bodźce zewnętrzne. Oświadczenia rodziców typu: „Nie możesz się bawić, jeśli nie zjesz”, mogą wywierać na dzieciach presję lub prowadzić do reakcji buntu.
• Preferencje genetyczne. Upodobania i antypatie mogą być częściowo uwarunkowane genetycznie. Badania pokazują, że dzieci preferują słodkie smaki od urodzenia, a w pierwszych miesiącach życia rozwijają preferencje dla słonych potraw. Ponadto niechęć może być wyzwalana przez nietolerancję jakiegos produktu.
• Kultura i nawyki. Wpływy kulturowe i zwyczaje rodzinne mogą kształtować preferencje dotyczące niektórych produktów spożywczych. Nie bez powodu wielu z nas mówi dziś, że nadal najlepiej smakuje w domu, u mamy.
Neofobia – czym właściwie jest?
Termin „neofobia” opisuje wrodzony lęk przed czymś nowym. Odrzucanie nieznanych pokarmów jest częścią rozwoju dzieci. Zwykle jednak fazy odmowy mijają i ciekawość dziecka zwycięża. Rodzice powinni zachować w tym czasie spokój i nadal oferować urozmaicone jedzenie. Nawiasem mówiąc – neofobia daje przewagę adaptacyjną, ponieważ nieznane pokarmy mogą być trujące i szkodliwe.
Dzięki wskazówkom zamieszczonym poniżej łatwiej poradzisz sobie z odmową pociechy. Oto, co możesz zrobić, jeśli...
...dziecko odmawia pewnych pokarmów – magiczne słowo to „mieszanie”! Pyszna mieszanka z ulubionym sosem lub ulubionym daniem może wiele zmienić. Ale zwróć uwagę na kompatybilność;
Reklama
...dziecko jest niespokojne przed jedzeniem – pozwól mu zacząć jeść, gdy tylko posiłek znajdzie się na talerzu. Dziecko może nauczyć się cierpliwości gdzie indziej. Starsze małe dzieci można wprawić w nastrój sprzyjający wspólnemu jedzeniu rytuałem, np. modlitwą przed jedzeniem dla dzieci;
...maluch jest niespokojny podczas posiłku – pozwól mu jeść i pić przy stole na stojąco;
...dziecko chce jeść jeszcze więcej – pozwól mu się najeść, ale stosuj przy tym zdrową, pełnowartościową dietę. Dzieci zwykle przestają, kiedy mają dość;
...dziecko odmawia jedzenia owoców i/lub warzyw – pobudź wyobraźnię najmłodszych. Pozwól im wybrać najpiękniejszy kolorowy owoc, kiedy idą na zakupy, lub wymyśl jakąś opowieść o sekretnym ogrodzie, w którym rosną pyszne owoce i warzywa...
Pamiętaj: dyskusje i przymus są bezużyteczne! Gusta i preferencje dzieci po prostu się zmieniają. Daj swoim maluchom poczucie, że jedzenie jest zabawne i przyjemne. Przy stole podczas spożywania posiłków z mniejszymi dziećmi przede wszystkim stawia się na naukę jedzenia. Wszystko inne powinno być dostosowane do potrzeb i odpowiedniej fazy rozwoju dziecka. Warto dać maluchom poczucie niezależności – dziecko samo wybiera warzywa w supermarkecie, coś może mu się nie podobać, zna „tajemnice” owoców i warzyw. Tu nic nie może być na siłę! Z reguły zabawa i radość z jedzenia przychodzą naturalnie.
Autorka jest psychologiem, prezesem Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Higieny Psychicznej.
