Obowiązkowy sprawdzian dla szóstoklasistów zostanie zlikwidowany, a maturzyści będą mogli odwołać się od wyniku egzaminu maturalnego - zdecydował we wtorek rząd przyjmując przygotowany przez MEN projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty.

Projekt zawiera też przepisy doprecyzowujące dotyczące kształcenia uczniów przybywających z zagranicy, a także zasad udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych z budżetu samorządu przedszkolom, szkołom i innym placówkom oświatowym.

Zgodnie z projektem od roku szkolnego 2016/2017 zlikwidowany ma być ogólnopolski sprawdzian dla uczniów klas VI szkół podstawowych. Oznacza to, że tegoroczni szóstoklasiści byli ostatnim rocznikiem, który przystąpił do sprawdzianu. W miejsce sprawdzianu od roku szkolnego 2017/2018 Centralna Komisja Egzaminacyjna ma udostępniać gimnazjom testy diagnostyczne, z których każda szkoła będzie mogła dobrowolnie skorzystać, aby dokonać wstępnej oceny wiadomości i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w I klasie. Ponieważ część gimnazjów (np. dwujęzycznych lub sportowych) w postępowaniu rekrutacyjnym uwzględniała wynik sprawdzianu, w projekcie zapisano, że w zamian brane pod uwagę mają być oceny z języka polskiego, języka obcego i matematyki umieszczone na świadectwie szkolnym.

Terminy postępowania rekrutacyjnego i uzupełniającego na rok szkolny 2017/2018 i lata następne, a także terminy składania dokumentów do szkół i przedszkoli, będą ustalane przez organy prowadzące lub kuratora oświaty. W projekcie zaproponowano też, by od 2017 r. maturzyści mieli możliwość odwołania się od ustalonego przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Analogiczne prawo mają mieć też osoby przystępujące do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, jeśli chodzi o wynik z części pisemnej egzaminu. Kolegium ma składać się z doświadczonych egzaminatorów oraz ekspertów, specjalizujących się w danej dziedzinie nauki. Listę arbitrów ma prowadzić minister edukacji. Wpis na listę ma następować na wniosek osoby zainteresowanej.

Do rozpatrzenia złożonego odwołania dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej będzie wyznaczał po dwóch arbitrów z listy.

Zgodnie z projektem jeszcze w tym roku szkolnym osoby przystępujące do egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie będą mogły wykonywać fotografię swojej pracy egzaminacyjnej podczas dokonywania wglądu. Prawo to, od roku szkolnego 2016/2017 r., będzie przysługiwało również uczniom przystępującym do egzaminu gimnazjalnego. Obecnie można tylko sporządzać notatki z wglądu do pracy. Zaproponowano także zmiany zasad weryfikacji - na wniosek ucznia lub absolwenta - sumy punktów z egzaminu. Po zmianach dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej będzie zobligowany wyznaczyć do niej innego egzaminatora niż ten, który sprawdzał i oceniał pracę.

W projekcie znalazły się też zapisy dotyczące zakupu podręczników. Dadzą one możliwość dyrektorom szkół podstawowych i gimnazjów zakupu podręczników lub materiałów edukacyjnych do nauki danego języka obcego nowożytnego dla uczniów danych klas, które są dostosowane do ich stopnia zaawansowania znajomości tego języka. Będzie to możliwe w przypadku, gdy w kolejnym roku lub latach szkolnych zaistnieje problem z niedopasowaniem części zakupionych już dla danej klasy podręczników lub materiałów edukacyjnych do tego języka.

Koszt zakupu tych podręczników zostanie zrefundowany z dotacji celowej przekazanej szkole na kolejny rok. Kwota refundacji nie będzie mogła przekroczyć 25 zł na jednego ucznia, w przypadku ucznia niepełnosprawnego zostanie powiększona o odpowiedni wskaźnik.

W zakresie kształcenia uczniów przybywających z zagranicy projekt doprecyzowuje katalogu jednostek samorządu terytorialnego zobowiązanych do zapewnienia dodatkowej bezpłatnej nauki języka polskiego takim uczniom oraz daje możliwości wskazania uczniowi przybywającemu z zagranicy, jako miejsca realizacji obowiązku szkolnego, szkoły innej niż ta, w obwodzie której uczeń mieszka.

W projekcie doprecyzowano także oraz ujednolicono zasady udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych z budżetu samorządu przedszkolom, szkołom i innym placówkom oświatowym (wskazano m.in. sposób obliczania wysokości dotacji).

Według resortu edukacji, duży poziom ogólności obecnych przepisów powodował wątpliwości interpretacyjne; w konsekwencji powodowało to ich niejednolite stosowanie w skali kraju. Konieczność doprecyzowania i ujednolicenia przepisów w tym zakresie zgłaszały samorządy, regionalne izby obrachunkowe oraz Najwyższa Izba Kontroli. Postulowały to również podmioty prowadzące przedszkola, szkoły i inne placówki oświatowe, niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.

Nowe regulacje będą obowiązywać od 1 września 2016 r., z wyjątkiem części przepisów, dla których wyznaczono inne terminy wejścia w życie.

lap/PAP