Wiele jest rodzin w Ameryce, które są pierwszą generacją emigrantów i przyjechali tutaj mając po dwadzieścia parę lat. Będąc jeszcze w Polsce, często na studiach nie pracowaliśmy,
bowiem w początkach lat 80. praca wśród studentów na studiach dziennych nie była w Polsce rozpowszechniona. Panowało niemal powszechne przekonanie, że jeśli nauka to nauka, a nie
praca. Istnieli też ludzie, którzy - choć nauka była „za darmo”, nie mogli sobie na nią pozwolić, musieli przejść na studia zaoczne i podjąć pracę. A jeszcze inna
grupa, głównie rodzaju męskiego, chciała sobie „dorobić” i po wielkich znajomościach dostawali zlecenia, czy tzw. fuchy ze spółdzielni studenckich, różnych „Żaczków”,
„Pucusiów” i innych, ale i tak były one rzadko i niewiele płatne. Głównie dostawaliśmy pieniądze od naszych rodziców. Biedniejsi otrzymywali stypendia, a te
szły na opłacenie akademików, stancji, no i, oczywiście, skromnego, marnego, ale zawsze jakiegoś wyżywienia. Na wiele rzeczy, niejednokrotnie bardzo potrzebnych, wciąż brakowało pieniędzy, a te
z braku możliwości pracy i zarobku były, po prostu, okupowane wyrzeczeniami typu mieszkanie kątem u kolegi (koleżanki), czy zrezygnowanie ze stołówki, aby pieniądze
przeznaczyć na inną ważniejszą w tym momencie potrzebę, lub po prostu, żeby spełnić chociaż jedno małe marzenie. Pracę załatwiało się na okres wakacji, kiedy można było wyjechać za granicę
na zbieranie truskawek, do prac budowlanych, czy do opieki nad dziećmi, ale też na handel do biedniejszych krajów Europy. Te możliwości istniały dla nielicznych, którzy w czasach komunizmu
otrzymywali paszporty i ewentualnie wizy. Natomiast szesnastolatki w szkołach średnich nie były brane w ogóle pod uwagę. Nastolatki w Polsce generalnie nie
pracowały zarobkowo.
Pamiętamy, choć trochę z historii, że kapitalizm, ustrój znany dobrze na ziemi amerykańskiej, to między innymi wykorzystywanie pracy dzieci. Ten sposób zatrudniania i zarobkowania
jest głęboko zakorzeniony w świadomości Amerykanów i niejednokrotnie śmiem twierdzić wpływa na ich stosunek do podejmowania pracy przez młode pokolenie. Oczywiście, po latach skrajnego
wyzysku nieletnich, które minęły dawno temu, został określony wiek „właściwy”, w którym rozpoczęcie pracy nie jest przeciwskazane, i nie powinno zostawiać żadnych negatywnych
odczuć, przyzwyczajeń, czy emocji. Czy aby wszystko zostało wzięte pod uwagę?
Jest czymś oczywistym dla wielu młodych, pracujących już osób, dzielenie nauki z pracą poczynając od 15. roku życia. Prawnie, po otrzymaniu pozwolenia od władz szkolnych, można wykorzystać
określoną liczbę godzin na pracę zarobkową. Dzieci korzystają z tego, kierując się wieloma różnymi powodami i pobudkami. Dla wielu rodziców powody i pobudki dzieci są
wspólne, a są też i tacy, którzy chętnie przypominają swojej dorastającej młodzieży, że już czas najwyższy, wziąć się do roboty. Dla takich jest to tylko kwestia podejęcia kolejnego,
normalnego kroku w życiu i nie widzą potrzeby roztrząsania tematu, a już z pewnością rozrywania nad nim szat.
Jednak chciałabym pozostać na chwilę przy rozważaniach tych rodziców, którzy mają spojrzenie troszkę inne, poświęcają trochę czasu na przemyślenie tematu bardziej rozważnie, wnikliwiej, by nie traktować
go z przysłowiowego marszu.
Mój syn, dwudziestolatek, pracuje od 16. roku życia. Wciąż chodzi do szkoły i oczywiście, kiedy miał 16 lat uczęszczał do szkoły średniej. Bardzo chciał pracować i to z różnych
powodów. Jeśli chodzi o te najważniejsze, to po pierwsze chciał mieć więcej pieniędzy, bo kieszonkowe od rodziców nie wystarczało na jego potrzeby, a jednocześnie nie chciał brać
od rodziców więcej. Po drugie, uważał to za przejaw dorosłości i odpowiedzialności, z którymi chciał się zmierzyć. Po trzecie, wszyscy jego koledzy pracowali, więc nie
chciał pozostawać w tyle. Z początku rozważaliśmy jedynie ten temat, który nagle musiał stać się nam, rodzicom, bliski. Musieliśmy zastanowić się jak kontrolować, lub jak pomóc kontrolować,
ilość czasu przeznaczonego przez syna na naukę, na pracę, na wypoczynek. Trzeba było rozmowy na temat czy wybór pracy ma należeć tylko od syna i jak wykorzystywać zarobione przez niego pieniądze.
Umówmy się, że jego argumenty i powody, dla których chciał pracować nie do końca przekonywały nas o konieczności tej pracy. Nie byliśmy w sytuacji finansowej, która wymagałaby,
by nasz zdrowy, dorodny i mocny chłopak musiał wspomagać budżet domowy swoimi zarobkami. Warunki życia miał zapewnione i to bardzo dobrej jakości, dlatego też jego większe „potrzeby”,
to były jednak zachcianki, których brak mógłby może nawet wyjść mu na zdrowie. Jego drugi argument, czyli zdobycie większej odpowiedzialności i dorosłe podejście do życia, był najbardziej przekonujący,
choć wiedzieliśmy, że to słowa mające jedynie oczarować rodziców, że niby jest powód do dumy, jeśli taki zwariowany nastolatek wykazuje cechy poważnego i odpowiedzialnego za swe
czyny młodzieńca. Oczywiście, argument typu, „bo wszyscy” nigdy na nas nie działał, więc tu też pozostał bez echa.
Rozmowy z innymi dorosłymi naprowadzały nas często na inne tory myślenia o sprawach związanych z tym tematem. Czy zarobione przez nasze dzieci pieniądze, a co
za tym idzie wydawanie ich, powinno pozostawać bez kontroli, a co, jeśli zaczną kupować za nie papierosy, alkohol, czy narkotyki? Jaki zastosować argument w momencie,
gdy agresywnie zawołają, że to przecież ich własność. Co odpowiedzieć, gdy młodociany bunt odbiera rozum i nie pozwala na normalną dyskusję. Pozostaje też ustalenie ilości godzin, dni i miejsca
pracy. Dzieci nasze nie mają potrzeby spędzania w pracy np. niedzieli. A jednak ten fakt ma miejsce prawie zawsze. Przecież tu, w Ameryce, wszystko jest otwarte w niedzielę.
A to właśnie dziećmi można „utykać” wolne od pracy dni weekendowe. Dorośli pracują cały tydzień, a dzieci mogą (?!) w weekend. Sobota i niedziela,
to szczególnie dla dzieci dni wolne od zajęć, a zwłaszcza niedziela, bo w tym dniu nawet dodatkowe zajęcia pozaszkolne nie są organizowane.
Spędzanie czasu z rodziną, wspólny udział we Mszy św., wspólne śniadanie czy obiad, rozmowy i zwykłe przebywanie i świętowanie ze sobą jest coraz
mniej praktykowane. Tolerujemy, a wręcz przechodzimy obojętnie, nad sprawą pracy naszych dzieci w niedzielę. Robi się coraz mniej świątecznie, robi się coraz mniej rodzinnie... A jeśli
my, rodzice, będziemy bagatelizować ten temat, to w jaki sposób nasze dzieci i kiedy nauczą się, że dzień święty należy święcić. Może warto nie dać się ogłupić presją, przyzwyczajeniami
i niewartymi naśladowania tradycjami, nie znajdujmy pobłażliwych wytłumaczeń i nie tolerujmy złych poczynań, przede wszytkim u nas samych, a później u naszych
dzieci.
Pomóż w rozwoju naszego portalu