Reklama

Sztuka splotu

Pamiętam u ciotki gobelin ani piękny, ani brzydki. Ot, taki zwykły, porównywalny z tym, który miała sąsiadka albo inna znajoma mojej mamy. Takich tkanin wszędzie w Polsce było dużo. Do tego stopnia, że aż do tej pory nie zastanawiałem się, skąd te gobeliny się wzięły. Wzrastaliśmy wśród nich, więc stały się naturalną częścią dzieciństwa, jak mleczne zęby lub jabłka z cudzego ogrodu.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wbrew pozorom gobeliniarstwo wcale nie istniało odwiecznie. Ozdabianie polskich ścian od lat 30. XX wieku tkaninami artystycznymi wcale nie stało się jakąś naturalną koleją rzeczy. Zjawisko to zawdzięczamy wysiłkowi konkretnych ludzi, środowisku polskich plastyków, którzy wylansowali gobeliny uzyskując szlachetne miano „polskiej szkoły tkackiej”.
Czołową reprezentantką tego środowiska jest Hanna Czajkowska, której prace do końca maja możemy oglądać w Galerii Sztuki Współczesnej w Łomży. Artystka, studiując w najlepszych dla polskiej tkaniny latach 50., przeniosła w drugie (i kolejne) półwiecze najlepsze tradycje w tej materii. Nie mniej utalentowana od swoich mistrzów zdobyła światowe uznanie. Na swoim koncie ma 12 wystaw indywidualnych, m.in. w Warszawie, Łodzi, Krakowie, Zakopanem, Nowym Jorku, San Francisco, Kopenhadze, Chicago, Ezinge w Holandii, oraz udział w ponad stu wystawach zbiorowych. Zebrała mnóstwo nagród i wyróżnień. Prowadziła także zajęcia dydaktyczne w zakresie tkactwa również za granicą: w Holandii, Kanadzie, USA.
Z powyższego widać, że Czajkowska jest indywidualnością wybitną, wyróżniającą się w polskim środowisku plastycznym. Owszem, jej sztuka mieści się w ramach wspomnianej „polskiej szkoły tkackiej”, którą charakteryzuje podporządkowanie prawom warsztatu i tworzywa. Również tematyka inspirowana roślinnością należy do ulubionych dla tego środowiska. Niemniej, prace artystki zachowują całkowitą indywidualność. Uderza monumentalizm jej gobelinów, nie tylko z powodu formatów, wśród których dwumetrowa wysokość to rozmiar wcale nierzadki. Także kompozycja nadaje tkaninom wymiar pomnikowy. Artystka z upodobaniem „wyciąga” elementy kompozycyjne do góry, choć czasem też tworzy strukturę poprzeczną lub nawet skośną. Zasadnicze kierunki są zakłócone elementem przeciwnym, który równoważy ich radykalizm, a dodaje harmonii tkaninie. Artystka zdaje się jednak troszczyć, by kierunki „zakłócające” nie wybijały się zanadto, niwecząc niezwykłą prostotę kompozycyjną całości. W rezultacie patrząc na wielkie gobeliny, odbiorca staje urzeczony ich czytelnością, zrozumiałością, czasem nawet surowością. I chyba w tym leży główny sekret monumentalizmu tych prac. Mimo to nie odnosi się wrażenia jakiegoś akademickiego skostnienia formy, przeintelektualizowania, które w poszukiwaniu doskonałej kompozycji gubi świeżość pierwotnego pomysłu. Może właśnie chcąc się przed tym ochronić, artystka komponuje - jak sama powiedziała - bezpośrednio na krośnie. Pomaga jej jedynie szkic narzucający zasadniczą koncepcję kolorystyczną. Wszystko inne Hanna Czajkowska weryfikuje na bieżąco, niczym impresjonista wpatrzony w pejzaż, który maluje to, co dyktuje mu talent.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kard. Ryś przeprowadził zmiany w kurii krakowskiej. Ks. Dohnalik nowym kanclerzem

2025-12-28 10:39

[ TEMATY ]

zmiany

Kard. Grzegorz Ryś

kuria krakowska

nowy kanclerz

ks. dr hab. Jan Dohnalik

Archidiecezja Krakowska/Krzysztof Stępkowski, Ordynariat Polowy

Kard. Grzegorz Ryś i ks. dr hab. Jan Dohnalik

Kard. Grzegorz Ryś i ks. dr hab. Jan Dohnalik

Ksiądz kardynał Grzegorz Ryś podjął kolejne decyzje po objęciu Metropolii Krakowskiej. Chodzi o zmiany w kurii na jednym z najważniejszych stanowisk.

Zmiana dotyczy powołania nowego kanclerza kurii. Kapłan pełniący tę funkcję będzie jednocześnie jednym z najbliższych współpracowników nowego metropolity.
CZYTAJ DALEJ

Nuncjusz Apostolski w Polsce na zakończenie Roku Jubileuszowego: Biada nam, jeśli nie będziemy głosić wszystkim Bożej Ewangelii i wiecznej nadziei!

2025-12-28 18:33

[ TEMATY ]

rok jubileuszowy

zakończenie

biada

Diecezja Opolska

abp Antonio Guido Filipazzi, Nuncjusz Apostolski w Polsce

abp Antonio Guido Filipazzi, Nuncjusz Apostolski w Polsce

- Boże Narodzenie, Święta Rodzina i Jubileusz pomagają nam rozpoznać głęboką rzeczywistość Kościoła, styl, w jakim powinien on żyć i działać oraz cel jego misji - mówił abp Antonio Guido Filipazzi, Nuncjusz Apostolski w Polsce w homilii Mszy św. sprawowanej w katedrze opolskiej na zakończenie obchodów Roku Jubileuszowego 2025 w diecezji opolskiej.

Podziel się cytatem - mówił Nuncjusz Apostolski.
CZYTAJ DALEJ

Kończymy Rok Święty 2025. Kiedy będzie miał miejsce następny?

2025-12-29 14:17

[ TEMATY ]

Rok Święty 2025

Rok Święty

Agata Kowalska

Zamknięto trzecie Drzwi Święte w czterech bazylikach papieskich w Rzymie. Uroczystym obrzędem, którego dokonał kardynał James Harvey w niedzielę w Bazylice św. Pawła za Murami, zbliża się koniec Roku Świętego w Kościele katolickim. Zamknięcie Drzwi Świętych w Bazylice Świętego Piotra przez papieża Leona XIV 6 stycznia będzie oznaczać oficjalne zakończenie Roku Świętego.

Watykan spodziewa się, że do tego czasu przez Drzwi Święte w Bazylice św. Piotra przejdzie znacznie więcej niż przewidywane 32 miliony ludzi. Duże portale z brązu w czterech bazylikach papieskich są otwierane tylko w Latach Świętych Kościoła katolickiego, które zazwyczaj odbywają się co 25 lat. Jednak kolejny Nadzwyczajny Rok Święty został już zaplanowany: dla upamiętnienia 2000. rocznicy śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, Kościół katolicki, zgodnie z wolą papieża Leona, będzie obchodził rok 2033 jako „Rok Święty Odkupienia”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję