Reklama

Zarys historii parafii pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Śledzianowie

Niedziela podlaska 50/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pierwsze historyczne pewne wzmianki o istnieniu parafii i kościoła w Śledzianowie pochodzą z drugiej połowy XV w. W 1469 r. mieszkańcy Śledzianowa musieli jeszcze dawać dziesięcinę nowo ufundowanemu kościołowi w Wierzchucy, o plebanie którego wspominają dokumenty już w 1466 r. W aktach biskupów łuckich z lat 1468-1483 pojawia się komendarz kaplicy w Śledzianowie o imieniu ks. Jerzy (1472). Kaplica ta została ufundowana przez dziedziczkę wsi Małgorzatę, wdowę po Janie Niemirowiczu (zm. przed 1469 r.), sędzi drohickim (1447).
Pierwsza pisana wzmianka o istnieniu parafii w Śledzianowie pochodzi z początku XVI w. W 1543 r. właścicielem wsi był Jan Olechnowicz Irzykowicz h. Leliwa (zm. 1557), dworzanin królewski (1549) i starosta mielnicki (1551-1557). Kolejnym kolatorem tejże świątyni w 1551 r. był jego szwagier Adam Kosiński h. Rawicz z Lisowa (zm. 1574), pisarz ziemski drohicki (1554-1569) i kasztelan podlaski (1569-1574).
19 sierpnia 1590 r. miała miejsce fundacja jego córki Katarzyny Kosińskiej z Lisowa (zm. 1607 r.), dziedziczki Śledzianowa, Grannego, Lisowa i Krzemienia, wówczas żony Stanisława Kryskiego z Drobnina (ok. 1536-1595), wojewody mazowieckiego (1576-1595). Przypuszczalnie wówczas został zbudowany kolejny drewniany kościół. Kolatorem tegoż kościoła był także wnuk wspomnianej Katarzyny - Andrzej (Jędrzej) Wodyński (zm. po 1648 r.), łowczy podlaski (1630-1648), który 16 stycznia 1630 r. powiększył uposażenie plebana śledzianowskiego.
W XVI i XVII w. wieś im. Śledzianów należała m.in. do: Irzykowiczów, Kosińskich, Wodyńskich, Krasnodębskich (ok. 1650-1730), Oborskich, Kuczyńskich i Łopuskich. W 1772 r. Marcin Łopuski, podkomorzy drohicki (1784-1793) i poseł na sejm (1764 i 1775), rozpoczął budowę murowanego kościoła w Śledzianowie, którą ukończono w latach 1788-1794. Z nakazu samego cara Aleksandra III (1845-1894) z 5 czerwca 1886 r. kościół ten został zamknięty 4 lipca 1886 r., a wiernych przyłączono do parafii w Perlejewie i w Drohiczynie. Ziemię oddano w dzierżawę Polakom i Rosjanom, pomimo sprzeciwów ks. Józefa Nowickiego, ówczesnego proboszcza (1877-1886). Oficjalnym powodem likwidacji parafii było udzielanie posług religijnych unitom zza Buga. Parafianie protestowali przeciwko zamknięciu kościoła, a gdy nie uwzględniono ich protestów 24 czerwca 1891 r. zerwali plomby. Po sześciu latach 6 sierpnia 1892 r. został otworzony kościół bez koniecznego zezwolenia i zostało odprawione nabożeństwo. W odpowiedzi na to wicegubernator grodzieński Dawid A. Ozierow (ur. 1856) 17 sierpnia 1892 r. na nowo zapieczętował i zamknął świątynię, a Iwan S. Kachanow (1825-1893) generał-gubernator wileński i grodzieński (1884-1893), 18 sierpnia 1892 r. nakazał zburzenie kościoła. Rozkaz ten został wykonany w dniach 25-26 sierpnia 1892 r. pod kierunkiem sprawnika Kobyłeckiego. Ostatecznego rozebrania murów - po wygranej licytacji - dokonał żyd Lejzor Awel w 1894 r. Cegłę ze zburzonego kościoła wywieziono do Grodziska, gdzie została wykorzystana do budowy parkanu wokół nowej cerkwi prawosławnej (1887-1891).
W 1916 r. zbudowano w Śledzianowie drewniany, tymczasowy kościół, który został poświęcony 19 marca 1916 r. przez ks. Jana Chomickiego (1876-1942), proboszcza perlejewskiego (1905-1927). Pod koniec I wojny światowej 14 sierpnia 1917 r. ks. Kazimierz Mikołaj Michalkiewicz (1865-1940), administrator apostolski diecezji wileńskiej (1907-1918) ponownie ustanowił parafię, mianując ks. Konstantego L. Cegielskiego (1880-1935) administratorem w Śledzianowie (1917-1920).
W 1924 r. przystąpiono do budowy murowanego kościoła, według projektu warszawskiego architekta Zygmunta Wóycickiego. Prace były prowadzone pod kierunkiem ks. prał. Józefa Bajko (1880-1943), ówczesnego proboszcza (1920-1933). Nowy kościół poświęcił 29 czerwca 1928 r. ks. Zygmunt Łoziński (1870-1932), biskup piński (1925-1932). W czasie II wojny światowej 24 czerwca 1941 r. kościół uległ poważnym uszkodzeniom. Jego odbudowę prowadzili: ks. Jan Mysakowski (1903-1953), proboszcz śledzianowski (1936-1946) i ks. Stanisław Siedlar (1895-1958), kolejny proboszcz (1946-1958).
Obok kościoła stoi murowana plebania, zbudowana w latach 1917-1919 przez Jana Stolarczyka z Chechłowa z gruzów starego kościoła, staraniem wspomnianego ks. Konstantego L. Cegielskiego. W latach 1924-1928 została zbudowana organistówka, pod kierunkiem ks. prał. Józefa Bajko. Własnością parafii jest także odrestaurowany Ośrodek Zdrowia, który w czasach komunistycznych został zbudowany na gruncie parafialnym.
Należy jeszcze zaznaczyć, że na terenie dzisiejszej parafii śledzianowskiej w XV i XVI w. istniał kościół w Wierzchucy Nagórnej, ufundowany w 1469 r. przez dziedzica Droblina i Wierzchucy Jerzego Hińczę h. Działosza. W 1523 r. zapis na ten kościół zrobił wnuk fundatora - Andrzej Janowicz Hińcza, dworzanin podlaski. Kiedy późniejsi właściciele wsi porzucili wiarę katolicką (II poł. XVI w.), a jeden z nich zabił miejscowego księdza, wówczas biskup łucki zlikwidował parafię i włączył ją do parafii w Śledzianowie.

Porządek Mszy św.:
- niedziele i święta:
- kościół parafialny: 9.00, 11.30
- święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 6.30
Odpusty w parafii: Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Nabożeństwo adoracyjne: piątek, III niedziela Adwentu
Księgi metrykalne:
Księgi Chrztów: od 1934 r. (brak 1944-1947)
Księgi Małżeństw: od 1939 r. (brak 1943-1947)
Księgi Zmarłych: od 1942 r. (brak 1944-1947)

Bibliografia
M. Kałamajska-Saeed (red.), Województwo Białostockie. Siemiatycze. Drohiczyn i okolice (Katalog Zabytków w Polsce, t. XII z. 1), Warszawa 1996; B. Pogorzelska, Dzieje parafii Śledzianów w XX wieku, Drohiczyn 1995 (mps).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nowenna do św. Stanisława Kostki

[ TEMATY ]

nowenna

św. Stanisław Kostka

Karol Porwich/Niedziela

Nowennę do św. Stanisława Kostki odmawiamy między 9 a 17 września lub w dowolnym terminie.

„Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną” (Wj 20,3; Pwt 5,7)
CZYTAJ DALEJ

Ofensywa w Gazie, ks. Romanelli: mamy się dobrze, modlimy się

2025-09-16 12:29

[ TEMATY ]

Izrael

Gaza

Adobe Stock

Izrael rozpoczął nową operację w Strefie Gazy. Tym razem nie ma bezpośredniego zagrożenia dla katolickiej parafii Świętej Rodziny. „Chcę uspokoić wiele osób, które pytają, modlą i martwią się o nas. Dziękujemy Bogu, czujemy się dobrze w naszej parafii” – powiedział dziś rano Radiu Watykańskiemu ks. Gabriel Romanelli.

Izraelska armia prowadzi działania ofensywne w mieście Gaza. Ubiegłej nocy przeprowadzono serię ataków z powietrza. Proboszcz katolickiej parafii przyznał, że docierają do niego głosy o wielkiej operacji wojskowej.
CZYTAJ DALEJ

Papież Leon XIV: po urodzinach obchodzi imieniny

2025-09-16 10:44

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

W kilka dni po 70. urodzinach papież Leon XIV w najbliższą środę 17 września, będzie obchodził swoje imieniny: tego dnia przypada wspomnienie św. Roberta Bellarmina (Roberto Francesco Romolo Bellarmina). W przeciwieństwie do papieskich urodzin, dla pracowników Watykanu będzie to dzień wolny od pracy. Sam Papież w dniu swoich imienin ma ważny termin służbowy: o godz. 10.00 na Placu św. Piotra rozpocznie się audiencja ogólna.

Leon XIV, który urodził się 14 września 1955 w Chicago jako Robert Francis Prevost, ukończył w minioną niedzielę 70 lat. Podobnie jak obecny papież, również jego patron, który zmarł w 1621 r., był zakonnikiem i przyrodnikiem: słynny jezuita studiował między innymi astronomię. Robert Prevost, który ma doktorat z prawa kanonicznego, jest augustianinem i studiował matematykę. Bellarmin jako Wielki Inkwizytor przesłuchiwał Giordana Bruno, straconego w Rzymie w 1600 roku za herezję. Kardynał został kanonizowany przez papieża Piusa XI w 1923 roku, a rok później podniesiony do godności Doktora Kościoła.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję