31 sierpnia 1965 r. we Wrocławiu odbyły się kolejne uroczystości związane z 20-leciem powrotu do Polski Ziem Zachodnich i Północnych.

Kard. Stefan Wyszyński wygłosił podczas nich kazanie, którego głównym wątkiem była polskość miasta nad Odrą. Stojąc na wrocławskim bruku, przy tej szacownej katedrze, która również czci swoje tysiąclecie - mówił Prymas Tysiąclecia - kierujemy wzrok daleko stąd na północ, do kolebki diecezji wrocławskiej - na Wzgórze Lecha, do Gniezna.

Oto rok tysięczny! Na Wzgórzu Lecha ma miejsce Zjazd Gnieźnieński. (...) Z woli Papieża rodzi się pierwsza metropolia polska - metropolia gnieźnieńska. W skład jej wchodzą diecezje: gnieźnieńska, wrocławska krakowska i kołobrzeska. (...).

Warto przypomnieć, że wiadomości te czerpiemy z kroniki Tiethmara, w której jest pierwsza wzmianka o Wrocławiu, jako o stolicy biskupiej. Jest to świadectwo dalekie i nie podlegające żadnej wątpliwości, bo pochodzi od człowieka, który nie zawsze umiał kochać obiektywnie, jak przystało na chrześcijanina.

Odtąd rozpoczynają się wspólne dzieje metropolii gnieźnieńskiej i tych diecezji, wśród których Wrocław zajmuje bardzo doniosłe miejsce. ( ...) W granicach młodej jeszcze organizacji kościelnej żyje ten sam duch, którym żył zachodni świat chrześcijański. W młodym Kościele polskim będzie przepowiadana Ewangelia wszelkiemu stworzeniu. (...)

Kościół Chrystusowy w naszej młodej Ojczyźnie powoli jednoczył naród mocami Bożymi, ucząc go świętej miłości, ducha współżycia, współdziałania i wiązał naród, który przez niezbadane miłosierdzie Boże poderwał się z mroków ku przedziwnej Bożej światłości. Po tym historycznym wspomnieniu kard. Wyszyński mówił o współczesności.

Podkreślił między innymi:

Patrząc na świątynie piastowskie, wczuwając się w ich wymowę, wiemy: na pewno nie jest to "dobro poniemieckie", to jest dusza polska! Dlatego nie były one nigdy i nie są dobrem poniemieckim. To nasze własne ślady królewskiego szczepu Piastowego! Przemawiają do ludu polskiego bez komentarzy. Nie potrzeba nam objaśnień, rozumiemy dobrze ich wymowę. Powiedział także o wkładzie papieży, by na tych ziemiach mógł działać Kościół polski: Wszystko, co uczynił kard. August Hlond, działo się za najwyższą aprobatą Stolicy Świętej. Jestem autentycznym świadkiem takiej właśnie postawy Stolicy Apostolskiej, Ojca Świętego Piusa XII, Jana XXIII i Pawła VI, których postawa błogosławiąca naszą pracę kościelną i religijną na Ziemiach Zachodnich jest niezmiennie wierna, bardzo dla nas cenna, pełna zrozumienia i duchowej aprobaty.

Pokazał także dynamiczny rozwój Kościoła na tych ziemiach po II wojnie światowej. Z aprobatą Stolicy Świętej, błogosławieni przez kard. Hlonda, przybyli na Ziemie Odzyskane administratorzy apostolscy. Zaczęła się praca. Poderwano się do budowy świątyń. Duchowieństwo, biskupi i lud Boży zaczęli tworzyć przez pracę: wiarę i miłość, przez poświęcenie: ducha pokoju i zaparcia siebie, prawdziwe więzy wiary, miłości i pokoju.