Warto przy tej okazji zapoznać się z fundamentalnymi zasadami sądownictwa w Kościele. Sędzią w diecezji jest Biskup diecezjalny. Jego władza sądzenia pochodzi z prawa Bożego i jest związana z jego urzędem. Biskup diecezjalny nie wykonuje osobiście władzy sądzenia, lecz zleca ją wikariuszowi sądowemu, którego nazywa się również oficjałem. On odpowiedzialny jest za funkcjonowanie sądu diecezjalnego i prowadzone sprawy sądowe. Trybunał stanowią także powołani do tego zadania przez Biskupa sędziowie, obrońca węzła, notariusz.
Trzeba również podkreślić, że ze swoim roszczeniem do sądu biskupiego w Toruniu, np. w sprawach małżeńskich, mogą się zwrócić ci, którzy na terenie diecezji zawarli małżeństwo, lub mają tu zamieszkanie. W innych sprawach Sąd biskupi jest trybunałem pierwszej instancji dla wszystkich spraw z terenu diecezji.
Niektórzy zadają pytania: jakie rodzaje spraw rozstrzygają sądy kościelne? Kościół ma pełną władzę sądowniczą, która dotyczy ważności przyjętych sakramentów - małżeństwa, święceń; spraw karnych, spornych, administracyjnych.
Trybunał kościelny działa inaczej niż sądy świeckie. Rozstrzyga sprawy zgodnie z prawem kanonicznym i z naturą Kościoła. Stara się, aby konflikty były rozwiązywane w duchu szczerego przebaczenia i pojednania. W przypadku zaskarżenia ważności małżeństwa stara się najpierw, by strony się pojednały.
Proces kościelny jest procesem publicznym, ale wobec osób postronnych jest procesem tajnym. Taką zasadę możemy wyjaśnić powołując się na słowa Ojca św. „Wierni zwracają się do Trybunału kościelnego w celu rozwiązania ich spraw sumienia. W tej perspektywie często mówią o pewnych rzeczach, o których inaczej nie mówiliby”. Trzeba zaznaczyć że procedura procesu kościelnego jest zasadniczo pisemna.
Większość spraw, które rozstrzygają trybunały diecezjalne, to sprawy dotyczące ważności małżeństwa. Wiele małżeństw zostaje rozwiązanych wskutek separacji, czy rozwodu, lecz dla ochrzczonego pozostają one ważne. Są jednak szczególne przypadki, kiedy małżeństwo chrześcijan może zostać rozpoznane jako nieważne.
Taką posługę ma pełnić w Kościele diecezjalnym ustanowiony przez Biskupa toruńskiego sąd.