Reklama

W 140. rocznicę urodzin i 55. śmierci biskupa łuckiego Adolfa Piotra Szelążka

Wygnaniec w Zamku Bierzgłowskim

Niedziela toruńska 9/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

6 lutego br. w kościele św. Jakuba w Toruniu została odprawiona Msza św. w intencji bp. Adolfa Piotra Szelążka (1865--1950), ordynariusza diecezji łuckiej i założyciela Zgromadzenia Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Ofiarę Eucharystyczną sprawował biskup toruński Andrzej Suski, a w nabożeństwie wzięło udział ponad 30 sióstr terezjanek z przełożoną generalną - s. Damianą Kiliańską na czele, które przybyły z całej Polski do grobu Założyciela.
Okazją do spotkania była przypadająca w tym roku 140. rocznica urodzin i 55. rocznica śmierci świątobliwego Pasterza, wielkiego krzewiciela wiary katolickiej na Kresach Wschodnich, gorliwego czciciela św. Teresy od Dzieciątka Jezus, a w czasie wojny i w latach powojennych więźnia NKWD i wygnańca.
Druga część uroczystości odbyła się w Zamku Bierzgłowskim koło Torunia - miejscu, w którym bp Szelążek spędził ostatnie lata życia (1946-50) i zmarł.

Sylwetka Biskupa

Bp Adolf Piotr Szelążek urodził się 30 lipca 1865 r. w Stoczku Łukowskim na Podlasiu. Szkołę powszechną ukończył w Żelechowie, gimnazjum w Siedlcach. We wrześniu 1883 r. wstąpił do Seminarium Duchownego w Płocku. 26 maja 1888 r. przyjął w katedrze płockiej święcenia kapłańskie. Po święceniach pracował jako wikariusz w parafii św. Bartłomieja w Płocku. W latach 1889-93 odbywał studia na Akademii Duchownej w Petersburgu.
Po powrocie do Płocka piastował następujące funkcje: od 1893 r. - sekretarza w Konsystorzu Generalnym; w latach 1896-1904 - regensa Konsystorza; 1902-10 - egzaminatora prosynodalnego oraz cenzora ksiąg; 1894-96 - obrońcy węzła małżeńskiego w sądzie biskupim; administratora parafii w Radzikowie - 1897-1907 i Orszymowie - 1907-18. Od 1902 r. był członkiem Kapituły Katedralnej Płockiej, a od 1893 r. związał się z Seminarium Duchownym w Płocku, był m.in. wykładowcą prawa kanonicznego. W latach 1909-18 pełnił funkcje rektora. W tym okresie odbył staż w Instytucie Psychologii Eksperymentalnej w Lipsku, poza tym zwiedził różne ośrodki naukowe w Niemczech i we Francji.
Wybuch I wojny światowej zastał go za granicą. Po powrocie do kraju zaangażował się w dzieło reorganizacji Kościoła katolickiego w odradzającym się państwie polskim. Od marca 1918 r. pełnił funkcje Naczelnika Wydziału Kościoła Katolickiego w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W związku z nowymi obowiązkami opuścił Płock i zamieszkał w Warszawie.
29 lipca 1918 r. papież Benedykt XV mianował ks. Szelążka biskupem, tytularnym Barki i sufraganem płockim. Jego konsekracja odbyła się 24 listopada 1918 r. - była to pierwsza konsekracja biskupia w odrodzonej Polsce. Większość czasu spędzał jednak nadal w Warszawie. W rządzie Antoniego Ponikowskiego pełnił kolejno stanowiska: Radcy Ministerialnego, Naczelnika Wydziału Katolickiego, a wreszcie Dyrektora Departamentu. Był członkiem delegacji polskiej w pertraktacjach pokojowych w Rydze. Na początku stycznia 1925 r. rozstał się z pracą w ministerstwie. Uczestniczył aktywnie w pracach nad konkordatem ze Stolicą Apostolską w latach 1921-25. 14 grudnia 1925 r. ks. Adolf Piotr Szelążek został mianowany ordynariuszem diecezji łuckiej.
Bp Szelążek posiadał szczególną cześć do św. Teresy z Lisieux: uczestniczył w beatyfikacji (w 1923 r.), a następnie w jej kanonizacji (w 1925 r.) w Rzymie; nawiedził jej grób i udzielił tam święceń kapłańskich jednemu z księży polskich z diecezji płockiej; od 1928 r. święta ta była współpatronką diecezji łuckiej (pierwszym patronem był św. Stanisław); opracował projekt kapłańskiego Zgromadzenia Sług św. Teresy od Dzieciątka Jezus; od 1929 r. był członkiem Komitetu Budowy bazyliki poświęconej św. Teresie od Dzieciątka Jezus w Lisieux; powołał do istnienia Kółka św. Teresy - jako propozycje formacyjną dla dzieci; w 1936 r. założył Zgromadzenie Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus.
Po wybuchu II wojny światowej Łuck i cała diecezja zostały zajęte przez wojska radzieckie. Nowa władza wyrzuciła Księdza Biskupa z pałacu, zamknęła Kurię i Seminarium Duchowne. Biskup Adolf zamieszkał w gmachu pojezuickim.
Latem 1944 r. wojska radzieckie zajęły ponownie Łuck. Organizująca się nowa władza próbowała namówić bp. Szelążka na głosowanie za odłączeniem tych terenów od Polski. Ksiądz Biskup, oczywiście, nie głosował, nawet gdy przyjechano do niego z urną. Pod koniec 1944 r. zaczęto wysiedlać Polaków z Ukrainy. Opuszczenie diecezji i wyjazd za Bug nakazano także bp. Szelążkowi. On jednak nie opuścił terenu diecezji, odpowiadając, że tylko papież może go odwołać. W efekcie został aresztowany w nocy z 3 na 4 stycznia 1945 r.
Był więziony kolejno w: Łucku, Kowlu oraz Kijowie. Podejmowano różne starania o uwolnienie Księdza Biskupa. Zabiegi dały pozytywny skutek i 14 maja 1946 r. został zwolniony. Musiał jednak opuścić swoją diecezję i udać się do Polski. Gościny udzielił mu początkowo Ordynariusz kielecki.
Kielce opuścił bp Szelążek 6 sierpnia. Do Bierzgłowa przybył 20 sierpnia 1946 r. Miał tam spędzić prawie trzy i pół roku. Dodajmy, że Ksiądz Biskup nie przybył w okolice Torunia sam, wraz z nim byli także przedstawiciele Kapituły Łuckiej. Aby wszyscy mogli się utrzymać, jako uposażenie wyznaczył im parafie św. Jakuba. Bezpośrednimi potrzebami Biskupa, gospodarstwem i kuchnią zajęły się siostry franciszkanki z Chojnic.
27 grudnia 1949 r., czyli podczas świąt Bożego Narodzenia, bp Szelążek zachorował na grypę. Ta niegroźna z początku choroba miała zakończyć się jednak śmiercią. Bp Adolf Piotr Szelążek zmarł w zamku bierzgłowskim ok. godz. 11.30 9 lutego 1950 r. Do wieczności odszedł 49. Pasterz diecezji łuckiej. Do niedzieli 12 lutego trumna z jego ciałem przebywała w zamku. Uroczystościom pogrzebowym, które odbyły się w kościele św. Jakuba w Toruniu 13 lutego, przewodniczył nowy Prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński. Pogrzeb zgromadził ok. 20 biskupów i 300 kapłanów. Biskup łucki został pochowany w krypcie kościoła św. Jakuba. Informuje o tym płyta epitafijna umieszczona w świątyni.
Na kolejnego Biskupa łuckiego przyszło czekać do 1998 r. 25 marca tego roku nowym biskupem odrodzonej diecezji został bp Marcjan Trofimiak.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nie ma nadziei bez Boga – mocny głos kard. Georga Jacoba Koovakada w Astanie

2025-09-21 08:42

[ TEMATY ]

Kongres Przywódców Religii Świata i Tradycyjnych

Materiały prasowe

Kard. George Jacob Koovakad

Kard. George Jacob Koovakad

Kard. George Jacob Koovakad, prefekt Dykasterii ds. Dialogu Międzyreligijnego i delegat Stolicy Apostolskiej na VIII Kongres Przywódców Religii Świata i Tradycyjnych w Astanie, wygłosił przemówienie nt. „Dialog religii: synergia dla przyszłości”.

Podczas sesji plenarnej w stolicy Kazachstanu, z udziałem 100 delegacji z ok. 60 państw świata, w obecności przedstawicieli licznych religii (m.in. chrześcijaństwa, islamu, judaizmu, buddyzmu, hinduizmu, taoizmu), podkreślił, że dla budowania pokoju i współpracy międzyreligijnej potrzebne są: rozwój i sprawiedliwość, nadzieja wypływająca z faktu istnienia Boga oraz współzależność na drogach zbawienia.
CZYTAJ DALEJ

Pismo Święte podkreśla potrzebę uczciwości

2025-09-18 09:34

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Karol Porwich/Niedziela

Pismo Święte podkreśla potrzebę uczciwości. Jezus uczy, że kto w drobnej rzeczy jest wierny, ten i w wielkiej będzie wierny; a kto w drobnej rzeczy jest nieuczciwy, ten i w wielkiej nieuczciwy będzie.

Jezus powiedział do uczniów: «Pewien bogaty człowiek miał rządcę, którego oskarżono przed nim, że trwoni jego majątek. Przywołał więc go do siebie i rzekł mu: „Cóż to słyszę o tobie? Zdaj sprawę z twego zarządzania, bo już nie będziesz mógł zarządzać”. Na to rządca rzekł sam do siebie: „Co ja pocznę, skoro mój pan odbiera mi zarządzanie? Kopać nie mogę, żebrać się wstydzę. Wiem już, co uczynię, żeby mnie ludzie przyjęli do swoich domów, gdy będę odsunięty od zarządzania”. Przywołał więc do siebie każdego z dłużników swego pana i zapytał pierwszego: „Ile jesteś winien mojemu panu?” Ten odpowiedział: „Sto beczek oliwy”. On mu rzekł: „Weź swoje zobowiązanie, siadaj prędko i napisz: pięćdziesiąt”. Następnie pytał drugiego: „A ty ile jesteś winien?” Ten odrzekł: „Sto korców pszenicy”. Mówi mu: „Weź swoje zobowiązanie i napisz: osiemdziesiąt”. Pan pochwalił nieuczciwego rządcę, że roztropnie postąpił. Bo synowie tego świata roztropniejsi są w stosunkach z podobnymi sobie ludźmi niż synowie światłości. Ja też wam powiadam: Pozyskujcie sobie przyjaciół niegodziwą mamoną, aby gdy wszystko się skończy, przyjęto was do wiecznych przybytków. Kto w bardzo małej sprawie jest wierny, ten i w wielkiej będzie wierny; a kto w bardzo małej sprawie jest nieuczciwy, ten i w wielkiej nieuczciwy będzie. Jeśli więc w zarządzaniu niegodziwą mamoną nie okazaliście się wierni, to kto wam prawdziwe dobro powierzy? Jeśli w zarządzaniu cudzym dobrem nie okazaliście się wierni, to któż wam da wasze? Żaden sługa nie może dwom panom służyć. Gdyż albo jednego będzie nienawidził, a drugiego miłował; albo z tamtym będzie trzymał, a tym wzgardzi. Nie możecie służyć Bogu i Mamonie!»
CZYTAJ DALEJ

Zwycięstwo księży

2025-09-21 21:09

ks. Łukasz Romańczuk

Smogorzów: Na zaproszenie ks. Tomasza Broszko, proboszcza parafii św. Jana Chrzciciela reprezentacja księży Archidiecezji Wrocławskiej zmierzyły się z reprezentacją Stowarzyszenia “Nasz Smogorzów.

Mecz trwał 60 minut i zakończył się wynikiem 11:5 [2:1] dla księży. Bramki strzelali: 5. ks. Marek Sumara SDS, 2 ks. Piotr Szczypior, 2. kl. Jan Kołwzan, 1 ks. Marek Stępkowski. 1 gol samobójczy Skład księży: ks. Łukasz Romańczuk [par. św. Jana Apostoła Wrocław - Zakrzów, ks. Jakub Sadzyński [par. śś. Apostołów Piotra i Pawła w Oławie], ks. Piotr Szczypior [par. św. Mikołaja w Wiązowie], ks. Adam Błaszczyk [par. św. Jadwigi Śl. Wrocław - Kozanów], ks. Marek Stępkowski [Katedra wrocławska], ks. Marek Sumara [par. św. Judy Tadeusza i św. Antoniego Padewskiego w Obornikach Śl], kl. Jan Kołwzan [MWSD we Wrocławiu]
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję