Reklama

Jelenia Góra - Sobieszów

Zabytkowe organy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Organy

Organy są najpiękniejszą i najbardziej wartościową częścią wyposażenia kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Zostały zbudowane ok. 1748 r. przez znanego organmistrza Johanna Meinerta z Wlenia. Odznaczają się piękną, niepowtarzalną barwą głosów. Organy te zostały przebudowane dwa razy w XIX w. Jednak przeważająca większość głosów pozostała niezmieniona do dziś. W 1885 r. znana firma śląska Schlag und Sohn przebudowała część mechaniczną, zostawiając w większości oryginalne piszczałki. Obecnie organy posiadają 29 głosów w trzech manuałach, 54 klawisze w I i II manuale, oraz 27 w pedale. Kontuar wbudowany jest w prospekt. Organy są wysokie na 480 cm, mają szerokość 360 cm i w głąb - 220 cm. Napęd miechów jest elektryczny (wykonany w XIX w., świadczą o tym daty na silniku), zachowany jest również stary sposób poruszania miechów, wiatrownica klapkowo-zasuwakowa.

Prospekt organowy

Szczególnie okazały jest prospekt organowy. Jest to szafa organowa siedmioosiowa, złożona z sekcji głównej i bocznych. Wieżyczka główna z centralnie umieszczonymi piszczałkami zaznaczona jest wypukłym gzymsem uformowanych w kolumnę piszczałek, bezpośrednio nad manuałem. Nad gzymsem, na tle okna, znajduje się okazała ażurowa gloria. Z jej centrum spogląda Oko Opatrzności, trójkątne, wykonane z miodowego szkła, od niego rozchodzą się szklane promienie, na których umieszczony jest wyrzeźbiony z drewna okrąg obłoków, ozdobiony główkami aniołów. Gloria z Okiem Opatrzności adorowana jest przez dwa putta (aniołki) - umieszczone poniżej. Od głównej osi prospektu symetrycznie odchodzą dwie wieżyczki z wachlarzowato ułożonymi mniejszymi głosami, zwieńczone w górnej części okazałym przełamującym się gzymsem, nad nimi po obydwu stronach znajdują się herby Schaffgotschów w bogatych, ażurowych ramach. Od strony południowej herb z owcą, a od strony północnej gryf. Herby te mówią, że głównym fundatorem tego pięknego instrumentu jest pan na zamku Chojnik i zamku Gryf - hrabia Schaffgotsch.
Dalej, po obydwu stronach, są najwyższe wieżyczki z największymi piszczałkami, również zwieńczone bogatymi gzymsami, na których umieszczono figury muzykujących aniołów. Anioł z lewej strony prospektu (południowej) o wymiarach ok. 200x250 cm siedzi na gzymsie, nogi ma opuszczone. Prawą ręką przykłada do ust trąbę (puzon), ozdobioną sznurem z chwostami. Nadęte policzki sugerują grę na instrumencie. W lewej uniesionej ręce anioł trzyma liść palmy, skrzydła ma rozłożone szeroko na boki. Anioł z prawej (północnej) strony prospektu siedzi na gzymsie najwyższej partii piszczałek, tworzących najwyższą wieżyczkę i jest nie do końca wiernym odbiciem swego „brata” z drugiej strony. Podobnie jak tamten przyjął pozycję siedzącą, różni się tym, że w lewej ręce trzyma instrument odsunięty od ust, a w prawej uniesionej ręce - wieniec. Oba anioły są pomalowane na biało, brzegi szat, puzony, liść i wieniec oraz skrzydła są złocone. Ostatnie dwie sekcje boczne są trochę niższe od poprzednich, ze średnimi piszczałkami, zakończone również bogatym gzymsem, na którym znajdują się dwie figury aniołów - doboszów. Figury aniołów w rękach trzymają pałeczki, którymi uderzają w metalowe kotły z naciągniętą skórą. Obydwa anioły to figury ruchome, choć aktualnie nieczynne. Zarówno rzeźba anioła - dobosza z lewej (południowej) strony prospektu, jak i z prawej (północnej) i przedstawiają małe dziecko. Anioły mają duże skrzydła, „pyzowate” twarze, fryzury z „czubem” nad czołem. W 2004 r. podczas remontów bębny zostały zdjęte i można było odczytać umieszczone na nich złocone napisy. Okazało się, że nie było tam spodziewanych dat, tylko dane dotyczące ofiarodawców. Teksty na bębnie południowym: „S. D. Blacharz miejscowy zafundował mechanika doboszów., J. C. H. Starszy czeladnik młynarski miejscowy zafundował ornamenty”. Na bębnie od strony północnej napis: „G. L. i S. B. Blacharze 2 Cieplic zafundowali kotły, G. E. pomocnik browarski zafundował anioły”.
Ponieważ remont organów już się rozpoczął, mamy nadzieję, że w niedalekiej przyszłości zobaczymy również ruchome, muzykujące anioły. Całość późnobarokowego prospektu zdobiona jest snycerką malowaną na biało i złoconą. Poszczególne części prospektu ujęte są w obramowania oraz udekorowane elementami o cechach rokokowych. Organy osadzone są na wydatnym cokole, architektonicznie zróżnicowanym, falistym, nieczęsto można się spotkać z takim sposobem upiększenia organów. W latach 70. organy były remontowane przez firmę Braci Brożków. Remont nie dotyczył przywrócenia głosów ruchomych, ale zwalczono jedynie szkodniki drewna, uzupełniono i nastrojono czynne głosy. Ta sama Firma Braci Brożków stroiła też organy w latach 90. Obecnie oczekujemy, że rozpoczęty gruntowny remont organów zostanie pomyślnie zakończony i zobaczymy całe piękno prospektu oraz usłyszymy wspaniałe głosy instrumentu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Mołdawia: proeuropejska partia zwyciężyła w wyborach

2025-09-29 07:15

[ TEMATY ]

Mołdawia

PAP/EPA/DUMITRU DORU

Maia Sandu - Prezydent Mołdawii

Maia Sandu - Prezydent Mołdawii

Rządząca proeuropejska Partia Działania i Solidarności (PAS) zwyciężyła w niedzielnych wyborach parlamentarnych w Mołdawii zdobywając ponad 50 proc. głosów – takie są podane w poniedziałek rano oficjalne wyniki po przeliczeniu 99,52 proc. głosów.

Rządząca od 2021 r. PAS uzyskała 50,03 proc. głosów, zaś skupiający prorosyjskich socjalistów i komunistów Patriotyczny Blok Wyborczy (BEP) - 24,26 proc.
CZYTAJ DALEJ

Abp Wacław Depo z Watykanu: trzeba przyklęknąć, żeby stąd odchodzić świadkiem wiary

2025-09-28 17:40

[ TEMATY ]

abp Wacław Depo

Monika Książek

Abp Wacław Depo

Abp Wacław Depo

Na dziękczynną pielgrzymkę jubileuszową do Rzymu przybyło około 250 osób z archidiecezji częstochowskiej, w tym księża, osoby konsekrowane i świeccy. „Jesteśmy tu jako pielgrzymi nadziei. Cieszymy się ze spotkania z Ojcem Świętym i uzyskania jego błogosławieństwa” – powiedział abp Depo. Dziś metropolita częstochowski udziela portalowi niedziela.pl wywiadu - prosto z Watykanu.

Ks. Mariusz Bakalarz: Księże Arcybiskupie, dziś Msza z Ojcem Świętym na Placu Świętego Piotra. Za nami piękna pielgrzymka i przejście przez Drzwi Święte. Jakie wrażenia?
CZYTAJ DALEJ

Warszawa: powtórny pogrzeb Sergiusza Piaseckiego

2025-09-29 18:09

[ TEMATY ]

pogrzeb

PAP/Paweł Supernak

WARSZAWA. POGRZEB SERGIUSZA PIASECKIEGO

WARSZAWA. POGRZEB SERGIUSZA PIASECKIEGO

W katedrze polowej Wojska Polskiego odbyły się uroczystości pogrzebowe Sergiusza Piaseckiego - żołnierza wojny polsko-bolszewickiej, agenta wywiadu, żołnierza Armii Krajowej i wybitnego pisarza. Mszy św. przewodniczył biskup polowy Wiesław Lechowicz. Po nabożeństwie szczątki pisarza spoczęły na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W ceremonii pochówku uczestniczył Prezydent RP Karol Nawrocki.

Eucharystię koncelebrowali: ks. Jarosław Wąsowicz - kapelan Prezydenta RP, ks. Tomasz Trzaska z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN oraz kapelani Ordynariatu Polowego z proboszczem katedry ks. płk. Karolem Skopińskim. Obecny był także ks. płk Jan Kot, prawosławny dziekan Sił Powietrznych, który na zakończenie Mszy św. poprowadził modlitwę za zmarłego.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję