Reklama

Pałac pod Blachą

Jest jednym z najcenniejszych, ale najmniej znanych zabytków stolicy. Barokowy Pałac pod Blachą, nazywany też Pałacem Lubomirskich wchodzi w skład zabudowy Zamku Królewskiego.

Niedziela warszawska 17/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Budowla dobrze widoczna jest od strony trasy W-Z oraz Wisłostrady na wysokości mostu Śląsko-Dąbrowskiego. Swoją nazwę zawdzięcza rzadko stosowanemu w stolicy w wieku XVII blaszanemu dachowi. Pałac pod Blachą powstał w 1700 r. Ale właściwie początki jego sięgają roku 1651. Wtedy to, w miejscu obecnego Pałacu, Wawrzyniec Reffos wybudował piętrową kamienicę. W 1657 r. w czasie szturmu na stolicę wojsk Stefana Rakoczego, kamienica Reffosów uległa dewastacji. Rok później przekazano zniszczony budynek w użytkowanie podkomorzemu koronnemu, księciu Jerzemu Dominikowi Lubomirskiemu. Do kamienicy dodał on pałacową elewację zachodnią. Dobudował też prostopadłe skrzydło południowe. Lubomirskiego uważa się za twórcę Pałacu pod Blachą. Budynek zyskał jeszcze bardziej dostojny wygląd, kiedy w 1720 r. ozdobiono go rokokowymi dekoracjami. Dobudowano także do Pałacu drugie boczne skrzydło. W ten sposób zyskał on dziedziniec.
W czasach tuż po wybudowaniu Pałacu nazywano go czasem, od imienia wnuka fundatora - Palais Martin. W późniejszych czasach Pałac pod Blachą funkcjonował także pod nazwą Pałac Lubomirskich.
Król Stanisław August Poniatowski odkupił Pałac od Lubomirskich w 1777 r. Włączając go do zabudowań zamkowych, postanowił przebudować jego wnętrze. Prace zlecił architektowi Dominikowi Merliniemu. Budynek Pałacu połączono wtedy z nowo wybudowanym skrzydłem bibliotecznym Zamku Królewskiego.
W dalszych latach Pałac pod względem przeznaczenia przechodził zmienne koleje losu. Na krótko stał się głównym ośrodkiem życia towarzyskiego stolicy. Było to za czasów księcia Józefa Poniatowskiego, który w latach 1794-1813 obrał sobie pałac za rezydencję. W czasie rządów pruskich, budynek stał się siedzibą Ministra Wojny. Zaś w okresie międzywojennym, podobnie jak Zamek Królewski, budynkiem rządowym. Mieściły się tu biura, biblioteka wojskowa a także Dyrekcja Państwowych Zbiorów Sztuki.
Pałac pod Blachą, podobnie jak większość zabytkowych budowli stolicy, nie ostał się przed hitlerowskimi zniszczeniami. W 1944 r. uległ spaleniu. Jednak bardzo szybko, bo już cztery lata później, doczekał się odbudowy. Wygląd pałacu zrekonstruowano na podstawie obrazów Bernardo Bellotto Canaletta.
W ostatnich latach Pałac poddano gruntownemu remontowi z uwagi na zły stan fundamentów. W połowie października ubiegłego roku, w czasie tych prac dokonano, niezwykłego odkrycia. Pod dziedzińcem pałacowym znaleziono relikty średniowiecznego grodziska z przełomu XIII i XIV w., które uważa się za zalążek miasta. Odkrycie było o tyle cenne, iż wcześniej określano położenie grodziska na mniejszym obszarze - tylko w miejscu obecnego Zamku Królewskiego.
Pałac pod Blachą kryje jeszcze jedną tajemnicę. Na jego tyłach, w stoku skarpy, znajduje się piwnica z dawną lożą masońską, z II połowy XVII w., dekorowana posągami bóstw greckich.
Obecnie w Pałacu pod Blachą znajduje się unikatowa kolekcja cennych kobierców wschodnich, ofiarowana przez Teresę Sahakian. Jest największym na świecie zbiorem tkanin kaukaskich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Odkryć skarb ostatnich homilii Benedykta XVI. O. Federico Lombardi o książce z niepublikowanymi kazaniami Papieża Ratzingera

2025-11-20 07:48

[ TEMATY ]

papież

Benedykt XVI

Ratzinger

Archiwum Włodzimierza Rędziocha

Po raz pierwszy światło dzienne ujrzały homilie Benedykta XVI, głoszone podczas jego prywatnych celebracji eucharystycznych – zarówno w latach jego pontyfikatu (2005–2013), jak i po rezygnacji, kiedy żył jako papież emeryt w klasztorze Mater Ecclesiae.

W Polsce ukazał się pierwszy tom tego wyjątkowego dzieła, który zawiera homilie z „okresów mocnych” roku liturgicznego – Adwentu, Bożego Narodzenia, Wielkiego Postu, Wielkanocy – oraz wybrane kazania na szczególne święta. Teksty przygotowali do druku bliscy współpracownicy Papieża: o. Federico Lombardi, dawny dyrektor watykańskiego Biura Prasowego, który obecnie stoi na czele watykańskiej Fundacji Joseph Ratzinger - Benedykt XVI, Luca Caruso i ks. Prał. Riccardo Bollati.
CZYTAJ DALEJ

Uratowano średniowieczny kościół w Gdańsku przed zawaleniem. W grudniu otwarcie

2025-11-19 19:43

[ TEMATY ]

przed zawaleniem

średniowieczny kościół

w Gdańsku

uratowano

gdansk.dominikanie.pl

Bazylika św. Mikołaja w Gdańsku

Bazylika św. Mikołaja w Gdańsku

20 grudnia, po latach intensywnych prac konserwatorskich, nawa południowa bazyliki św. Mikołaja w Gdańsku zostanie ponownie otwarta dla wiernych. W 2018 roku wykryto tam poważne uszkodzenie konstrukcji.

Przeor klasztoru dominikanów w Gdańsku o. Michał Osek podkreślił w rozmowie z PAP, że grudniowe otwarcie nawy będzie wyjątkowym wydarzeniem w wielu wymiarach.
CZYTAJ DALEJ

Wiceprzewodniczący COMECE apeluje do UE o przeciwdziałanie nienawiści wobec chrześcijan

2025-11-20 16:27

[ TEMATY ]

Unia Europejska

COMECE

nienawiść wobec katolików

Karol Porwich/Niedziela, AdobeStock, Montaż StudioGraficzne „Niedzieli”

O powołanie „koordynatora ds. walki z antychrześcijańską nienawiścią” zaapelował do władz Unii Europejskiej wiceprzewodniczący Komisji Episkopatów UE (COMECE). Bp Czesław Kozon mówił o tym 17 listopada w Brukseli podczas dorocznej konsultacji władz UE z przedstawicielami Kościołów i religii.

Biskup Kopenhagi zaznaczył, że „uznajemy i nie kwestionujemy specyfiki społeczności żydowskiej i muzułmańskiej w UE oraz wyzwań, przed którymi stoją”. Jednak „coraz częściej pojawiają się doniesienia o przestępstwach przeciwko chrześcijanom oraz o nienawiści, nietolerancji i dyskryminacji wobec nich w Unii Europejskiej”. „Konieczne jest zapewnienie odpowiedniej ochrony wiernych i ich miejsc świętych, niezależnie od tego, czy należą oni do «większościowego» czy «mniejszościowego» wyznania religijnego” - przekonywał hierarcha.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję