Fenomen obecności św. Józefa w Kościele polega m.in. na tym, że jego odkrywanie intensyfikowało się z każdym wiekiem istnienia Kościoła.
Ojcowie pierwszych wieków zatrzymali się szczególnie na niepokoju Józefa. Dostrzegli w nim podwójną dla nas korzyść. Najpierw wielką lekcję roztropności. Józef wobec przerastającego go wydarzenia nie osądza, nie potępia, oczekuje światła i działa w taki sposób, aby nikogo nie zrazić. Po drugie obecność Józefa jest dla nas gwarancją. Nie można znaleźć lepszego świadka czystości Maryi i wydania przez nią na świat Zbawiciela.
Beda Czcigodny z VII wieku powie, że św. Józef jest „Pomnożeniem łask” i tak jak był potrzebny Jezusowi i Maryi, tak dzisiaj potrzebny jest Kościołowi. W IX wieku w Niemczech zrodziła się myśl wskazująca na św. Józefa jako na antytezę szatana uwodziciela.
Wielkim orędownikiem św. Józefa był św. Bernard z Clairvaux. Wskazał on między innymi na szczególną relacje, jaka zachodzi przez wieki między św. Józefem a papieżami. Około roku 1400 Jan Gerson, kanclerz uniwersytetu paryskiego, ułożył schemat officjum liturgicznego na „Zaślubiny Matki Najświętszej”. To on napisze także, że kult św. Józefa byłby lekarstwem stosownym na wszystkie aktualne bolączki.
Przez wiele wieków nie ustanowiono jednak w Kościele głównego święta ku czci św. Józefa. Jest to bardzo zastanawiające. Wynikało to jednak m.in. z tego, że bardzo mało wiemy o śmierci św. Józefa, a tym samym spekulacje wokół daty były rozmaite. W pierwotnym Kościele, na obszarze Egiptu, wspominano go w lipcu. Na Zachodzie nie przyjęła się jednak ta tradycja, a pamięć o nim zaczęto wiązać z miesiącem marcem, a to przede wszystkim ze względu na powiązanie jego osoby ze świętem Zwiastowania. 19 marca został prawdopodobnie obrany omyłkowo. Tego dnia czczono w Syrii męczennika o tym samym imieniu. Warto dodać, że 19 marca jest obchodzony w Kościele nie jako wspomnienie dnia śmierci Józefa, ale jako podkreślenie życia św. Józefa w Kościele, dla którego jest on ciągle wzorem i pośrednikiem.
Od XVI w. św. Józef staje się coraz częściej obieranym patronem. Dotyczyło to zarówno obiektów sakralnych, jak i miejsc oraz instytucji, np. przez św. Teresę z Avila został wybrany na Opiekuna odnowionego zakonu karmelitańskiego; w 1555 r. św. Józef został nazwany głównym patronem Meksyku; 19 marca 1624 r. Kanada została poświęcona św. Józefowi; w 1655 r. św. Józef został ogłoszony patronem Czech i Peru; 19 kwietnia 1679 r. papież Innocenty XI ogłosił św. Józefa patronem Belgii; 17 sierpnia 1678 r. ten sam Papież zatwierdził wybór św. Józefa na patrona Chin.
8 grudnia 1870 r. papież Pius IX ogłosił św. Józefa patronem Kościoła powszechnego. Oto fragment wydanego przy tej okazji dokumentu: „Tak więc w tych smutnych czasach, w jakich przyszło nam żyć, kiedy sam Kościół, otoczony ze wszystkich stron prześladowaniami wrogów, został przytłoczony tak wielkimi nieszczęściami, że bezbożnicy mają pewność, iż w końcu nadszedł czas, gdy bramy piekieł odnoszą nad nim zwycięstwo, czcigodni Pasterze katolickiego świata, w imieniu swoim i w imieniu powierzonego ich opiece wiernych, zwrócili się do papieża z pokorną prośbą, aby zechciał ogłosić świętego Józefa Patronem Kościoła”.
15 sierpnia 1889 r. papież Leon XII ogłosił encyklikę Quamquam pluries, w której przypomniał rolę św. Józefa w Kościele i powody, dla których mamy go wzywać. Prosił między innymi: aby lud chrześcijański przyzwyczaił się wzywać z wielką pobożnością i głęboką ufnością, św. Józefa równocześnie z Matka Najświętszą. Ta praktyka jest jedną z najmilszych Matce Najświętszej i sprawia Jej radość. Chcąc podkreślić pragnienie łączenia Józefa i Maryi, Papież polecił, aby na zakończenie Różańca odmawiano wezwanie do św. Józefa: „Do Ciebie, o św. Józefie, uciekamy się w naszym utrapieniu...”.
W 1922 r. Papież włączył imię św. Józefa do oficjalnych modlitw Kościoła za konających. Tak, więc św. Józef stał się orędownikiem najważniejszego momentu w życiu człowieka: przejścia przez śmierć do życia wiecznego
W 1937 r. papież Pius XI ogłosił św. Józefa opiekunem Kościoła w walce przeciw bezbożnemu ateizmowi. Przypomnijmy, że Papież ten przeżył jako nuncjusz apostolski w Polsce najazd bolszewików w 1920 r. i wiedział, gdzie kryje się największe zagrożenie dla człowieka i Kościoła.
W 1955 r. papież Pius XII wprowadził uroczystość liturgiczną św. Józefa Robotnika. Przekazał w ten sposób poprzez św. Józefa, szeroko pojętemu światu robotniczemu, chrześcijańską wizję pracy.
Dodajmy jeszcze, że w XIX i XX w. powstały liczne stowarzyszenia i zgromadzenia (przeszło 50), które jako patrona przyjęły postać św. Józefa, często także od jego imienia tworzących nazwy tych nowych wspólnot. Z biegiem lat spotykamy także miejsca pielgrzymkowe i cudowne wizerunki świętego. W Polsce najbardziej znanym stał się od końca XVIII w. wizerunek kaliski.