Godność świętej liturgii Kościoła wymaga, by była ważnie i godnie sprawowana. W liturgii bierze udział cała społeczność Kościoła wraz z Chrystusem, składając uwielbienie Bogu i uświęcając się przez święte obrzędy i wspólną modlitwę. Jednak ważność i pełna owocność liturgicznego kultu Bożego zależy od urzędowego przedstawiciela Kościoła - kapłana, który mocą sakramentu kapłaństwa w Imieniu Chrystusa sprawuje liturgię i jej przewodniczy, pośrednicząc w uświęceniu Kościoła wiernych, reprezentowanego przez swojego przedstawiciela, którym jest ministrant.

W ścisłym tego słowa znaczeniu, według przepisów liturgicznych, ministrantem jest tzw. akolita, usługujący przy ołtarzu kapłanowi lub diakonowi. Akolita zostaje dopuszczony do tej funkcji odrębnym rytem liturgicznym tak zwanych "Posług" - dawniej nazywanych "Święceniami Niższymi", które przyjmowali kandydaci do kapłaństwa na IV roku formacji seminaryjnej. Było to przestrzegane i praktykowane w pierwszych wiekach Kościoła. Dziś z konieczności funkcję akolity spełnia ministrant, osoba odpowiednio przygotowana i dopuszczona przez Kościół do zastępowania akolity przy ołtarzu. Dopuszczenie do służby liturgicznej ołtarza powinno mieć jakąś uroczystą zewnętrzną i jednolitą formę ustaloną przez Diecezjalne Komisje Liturgiczne.

W szerszym tego słowa znaczeniu, do ministrantów należy zaliczyć również lektorów, psalmistów, czyli kantorów, komentatorów, zbierających ofiary na Mszy św. a także kościelnych oraz organistów.

Lektor podczas liturgii czyta teksty Pisma Świętego z wyjątkiem Ewangelii.

Psalmista lub kantor śpiewa, względnie recytuje psalmy i tzw. kantyki biblijne między czytaniami.

Komentator objaśnia wiernym liturgię i jej obrzędy.

Zbierający ofiary tzw. "tacę" pomagają wiernym włączenie się w zewnętrzny sposób swoimi ofiarami w Najświętszą Ofiarę Chrystusa.

Kościelny lub zakrystianin, to osoba, która jest odpowiedzialna za kościół, jego bezpieczeństwo, wygląd zewnętrzny, przygotowanie do funkcji liturgicznych.

Organista odpowiada za śpiew podczas liturgii.

Te wszystkie osoby zaliczane do ministrantów w szerszym znaczeniu, spełniają niezmiernie ważne zadania w celebracji Liturgii i są bardzo pomocni kapłanowi, oczywiście, o ile poważnie i z wiarą pojmują swoje święte posługiwanie.

Podstawowe funkcje ministranckie spełnia zespół chłopców w odpowiednim wieku, odpowiednio przygotowanych duchowo i praktycznie do usługiwania we Mszy św. oraz innych nabożeństwach.

Ze względów duszpasterskich, psychologicznych i praktycznych nie należy dopuszczać do służenia dzieci przed I Komunią św. Zanim zostaną dopuszczeni do usługiwania, kandydaci powinni się przypatrzeć obowiązkom ministranta i zadecydować, czy chcą je przyjąć i wypełniać, do czego zobowiążą się złożeniem przyrzeczenia. Okres kandydatury powinien trwać kilka miesięcy, dłużej, lub krócej, według uznania opiekuna ministrantów. Na zakończenie tego okresu kandydat składa pisemną prośbę o przyjęcie do ministrantów podpisaną przez swoich rodziców, lub opiekunów. Zakończeniem kandydatury jest uroczyste złożenie przyrzeczenia i przyjęcie do grona ministrantów.

Jeśli chodzi o ministrantów starszych, którzy ukończyli szkołę podstawową, gimnazjum, względnie szkołę średnią, jeśli cenią sobie zaszczyt usługiwania do Mszy św. (choć należy to dziś, niestety, do rzadkości), można ich dopuszczać do usługiwania, ale powinni być objęci nadal opieką duszpasterską oraz wypełniać ustanowione dla tej grupy w danej parafii obowiązki. Nie może to być grupa zupełnie nie podporządkowana duszpasterskiej działalności w swojej parafii, niezależna od obowiązujących w parafii zaleceń, wskazań czy rozporządzeń księdza proboszcza, względnie opiekuna ministrantów. Należy więc jasno określić zakres ich przywilejów, ale i obowiązków, jeśli nadal chcą być ministrantami. Z tej grupy ministrantów mogą i powinni wywodzić się lektorzy.

Synod Archidiecezji Przemyskiej w Statucie 56 mówi, że: " Przy każdym kościele parafialnym, filialnym i rektorskim, stosownie do możliwości, powinny istnieć zespoły ministrantów, lektorów i kantorów, schole oraz inne grupy posługujących przy spełnianiu czynności liturgicznych" .

cdn.