Reklama

Zarys historii parafii pw. Trójcy Przenajświętszej w Wyrozębach

Niedziela podlaska 50/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Akt fundacji pierwszego, drewnianego kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej, św. Anny i św. Mateusza Ewangelisty w Wyrozębach, zwanych w XV wieku Wierozuby/Werozuby lub Wirozembi (XVI wiek), został sporządzony 16 listopada 1438 r. Dokonali go bracia: Marcin, Piotr i Paweł Wyrozębscy h. Jastrzębiec, dziedzice wsi Wyrozęby. Nowy kościół konsekrował w 1445 r. ks. Andrzej z Płońska, zwany w późniejszej historiografii Spławski (zm. 1459 r.), biskup włodzimierski i łucki (1425-59). W latach 1472-75 plebanem tegoż kościoła był ks. Wojciech, a w latach 1480-86 ks. Piotr. Kolatorami wyrozębskiego kościoła do XIX wieku były rodziny: Wyrozębskich, Mleczków ze Szkopów (ok. 1624 r.), Kunat-Wyrozębskich (od 1698 r.), Woronieckich z Huszlewa (1730-93), Kobylińskich ps. „Książko” (od 1793 r.), Olszańskich i Markowskich (1839 r.) oraz Dernałowiczów (od 1858 r.).
Pomiędzy rokiem 1700 a 1737 kosztem dziedziców Huszlewa (od 1737 r.) - Franciszka Korybuta ze Zbaraża Woronieckiego (zm. 1773 r.) i jego żony (od 1725 r.) Joanny z Wyroząb Kunat-Wyrozębskiej (ok. 1690-1760) został zbudowany kolejny, drewniany kościół. Świątynia została wzniesiona naprzeciwko obecnej, po drugiej stronie drogi. W 1752 r. spaliły się zabudowania plebańskie. Z kolei w czasie wojny napoleońskiej w 1813 r. kościół w Wyrozębach został poważnie ograbiony i zniszczony przez wojska austriackie.
Obecny murowany kościół, według projektu arch. Henryka Marconiego (1792-1863), został zbudowany w latach 1858-65 kosztem Tadeusza Doria Dernałowicza (1794-1862), właściciela klucza repkowskiego (od 1806 r.). Po śmierci fundatora budowę wspierała jego córka Ewa Maria Konstancja Teresa (1844-1907) oraz zięć - Seweryn Doria Dernałowicz (1833-1924). Kamień węgielny poświęcił 8 maja 1858 r. o. Beniamin Piotr Szymański OFM Cap. (1793-1868), biskup podlaski (1857-67). Budowę prowadzili: arch. Ludwik Jabłoński, budowniczy powiatu siedleckiego (1813-74), oraz ks. kan. Julian Brześciański (1821-1909), ówczesny proboszcz (1849-1909). On też, z upoważnienia biskupa podlaskiego, dokonał 26 listopada 1865 r. poświęcenia nowej świątyni.
W kościele w Wyrozębach 8 stycznia 1843 r. został ochrzczony Stefan Aleksander Zwierowicz h. Ancuta (1842-1908), syn rządcy z Repek, późniejszy biskup wileński (1897-1902), a następnie sandomierski (1902-08).
W latach 1891-1919 do Wyroząb była przyłączona parafia Paprotnia, która została w tym okresie skasowana przez rząd carski.
Przy kościele parafialnym w Wyrozębach nakładem Tadeusza i Seweryna Doria Dernałowiczów wybudowano w latach 1862-73 szpital - Intytut Dobroczynności pw. św. Judy Tadeusza. Na rzecz tegoż szpitala Tadeusz Doria Dernałowicz zapisał w 1862 r. folwark w Wyrozębach. Do 16 kwietnia 1887 r. Instytut Dobroczynności prowadziły Siostry Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo (Szarytki). Po usunięciu ich przez rząd carski, zostały przysłane mniszki prawosławne (Elżbietanki), które przebywały w szpitalu do 17 stycznia 1906 r. Dzięki staraniom wspomnianego ks. Juliana Brześciańskiego oraz wnuka fundatora - Stanisława Doria Dernałowicza (1879-1918) w 1908 r. Siostry Szarytki powróciły do Wyroząb. Fundacja szpitala została upaństwowiona w 1952 r. Siostry pracowały tutaj do 1995 r.
Po przeciwnej stronie ulicy znajduje się murowana plebania, zbudowana przez ks. Czesława Sudoła (prob. 1986-92), którą wykończył ks. Tadeusz Sosnowski (prob. 1998-2002).

Reklama

Bibliografia:
Archiwum diecezjalne w Drohiczynie. III /Q/. Akta parafii Wyrozęby 1885-1981. 1983-1987; P. Aleksandrowicz, Diecezja siedlecka, czyli podlaska, Sadowne 1956; B. Błoński, Fundacja kościoła parafialnego w Wyrozębach z r. 1438, Siedlce 1998 (mps); tenże, Zarys dziejów miejscowości Wyrozęby, w: Historia i tradycje ziemi najbliższej - Wyrozęby w gminie Repki, Sokołów Podlaski 2003, s. 7-35; B. Czarnocki, Ks. Julian Brześciański - życie i działalność, w: Historia i tradycje ziemi najbliższej - Wyrozęby w gminie Repki, Sokołów Podlaski 2003, s. 59-65; I. Galicka, H. Sygietyńska, Województwo warszawskie. Powiat sokołowski (Katalog zabytków sztuki w Polsce t. X, z. 25), Warszawa 1965; M. Głowacki, Katalog duchowieństwa i parafii diecezji siedleckiej, czyli podlaskiej, Siedlce 1985; Katalog kościołów i duchowieństwa diecezji siedleckiej, czyli podlaskiej na rok 1929, Siedlce 1929; B. Niemirka, Cmentarze w Wyrozębach jako fragment historii naszej „małej ojczyzny”, w: Historia i tradycje ziemi najbliższej - Wyrozęby w gminie Repki, Sokołów Podlaski 2003; s. 26-48; S. Ulaczyk (oprac.), Rocznik diecezji drohiczyńskiej. Spis parafii i duchowieństwa 1999, Drohiczyn 1999; K. Wolski, Jubileusz parafii Wyrozęby, Niedziela. Kościół na Podlasiu nr 38 z 1995 r., s. 11.

Porządek Mszy św.:
niedziele i święta:
- kościół parafialny: 9.00, 11.00
- kaplica w szpitalu: 7.30
święta niebędące dniami wolnymi od pracy:
- kościół parafialny: 9.00, 11.00
- kaplica w szpitalu: 7.30

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Odpusty w parafii: Trójcy Przenajświętszej, św. Mateusza
Nabożeństwo adoracyjne: 6-8 grudnia

Księgi metrykalne:
Księgi chrztów: od 1608 r.
Księgi małżeństw: od 1766 r.
Księgi zmarłych: od 1753 r.

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

USA: rzucono wyzwanie odmówienia 50 tys. różańców w maju

2024-05-16 16:49

[ TEMATY ]

USA

różaniec

maj

Karol Porwich/Niedziela

33 689 różańców odmówiono od początku maja aż do dzisiaj w ramach akcji „Wyzwanie 50 tys. różańców”. To inicjatywa promowana przez amerykańskiego biskupa Roberta Barrona wraz z zespołem katolickiej aplikacji Hallow. Jak pokazuje mapa wydarzenia, biorą w nim udział ludzie z całego świata.

„W ubiegłym roku w maju rzuciliśmy wyzwanie, aby przez miesiąc odmówić 10 tys. różańców i myśleliśmy, że to naprawdę ambitny cel; osiągnęliśmy go w 48 godzin” - wyjaśnia bp Barron. Ostatecznie w zeszłym roku liczba modlitw sięgnęła 64 tys.

CZYTAJ DALEJ

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

[ TEMATY ]

litania loretańska

Adobe Stock

Litania Loretańska to jeden z symboli miesiąca Maja. Jest ona także nazywana „modlitwą szturmową”. Klamrą kończąca litanię są wezwania rozpoczynające się od słowa ,,Królowo”. Czy to nie powinno nam przypominać kim dla nas jest Matka Boża, jaką ważną rolę odgrywa w naszym życiu?

KRÓLOWO ANIOŁÓW

CZYTAJ DALEJ

Cudowne okulary miłości

2024-05-17 14:10

Magdalena Lewandowska

Podczas uroczystości przy ołtarzu stały relikwie św. Andrzeja Boboli.

Podczas uroczystości przy ołtarzu stały relikwie św. Andrzeja Boboli.

Parafia św. Andrzeja Boboli we Wrocławiu przeżywała uroczystości odpustowe, którym przewodniczył ks. Aleksander Radecki.

– Odpust parafialny to dla wspólnot osób mieszkających w danej parafii dzień wyjątkowy. Codziennie dziękujemy Bogu za naszego patrona, św. Andrzeja Bobolę. Wspominamy go w każdej Eucharystii w naszym kościele, każdego szesnastego dnia miesiąca modlimy się za jego wstawiennictwem w intencji naszej ukochanej Ojczyzny – mówił na początku uroczystości proboszcz ks. Artur Stochła.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję