Jubileusz Niedzieli obchodzony we wspólnocie z historycznym bogactwem stwarza dobrą okoliczność, aby przybliżyć naszym Czytelnikom zamierzchłą przeszłość prastarej miejscowości i ciekawe dzieje parafii.
Średniowieczne korzenie
Położony nad rzeką Mitręgą, Chruszczobród jest jedyną o tej nazwie miejscowością w Polsce. Liczy ok. 1700 mieszkańców. Pierwszy raz wzmiankowany jest w roku 1224, kiedy to Iwo Odrowąż, biskup krakowski, uposażył nowy kościół w Sączowie dziesięciną z Chruszczobrodu. Na tej podstawie można stwierdzić, że w pierwszej połowie XIII stulecia wieś na pewno już istniała.
Często zdarza się, że osoby, które nie znają historii tej miejscowości ani czasu jej powstania, pytają czy nazwa jej pochodzi od znanego komunistycznego działacza. Ci zaś, którzy świadomi są obecności historycznej Chruszczobrodu na mapie terytorialnej naszego kraju, znają legendę przekazywaną z pokolenia na pokolenie, która wyjaśnia pochodzenie tej nazwy. Otóż, znane jest podanie mówiące o tym, że przed wiekami po obu stronach rzeki Mitręgi znajdowały się brody rzeczne spowodowane wystąpieniami wody z koryta. Na nich po ustąpieniu wody rosły różnorakie zarośla brzozowe, które mieszkańcy wyrąbywali jako chrust na opał. Tak więc nazwa pochodzi najprawdopodobniej od nazw przyrodniczych: chrustu i brodu.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Tam mówią wieki...
Reklama
Wielu przejeżdżających przez miejscowość osób jest zauroczonych widokiem miejscowego kościoła. Niektórzy nawet twierdzą, że największą chlubą i zaszczytem wsi jest właśnie parafialna świątynia, i to ona nadaje miejscowości odpowiedni klimat, bo tam „mówią wieki całe”.
Dzieje parafii sięgają XV stulecia. Z najstarszych zapisków wynika, że 9 maja 1459 r. biskup krakowski Tomasz Strzempiński erygował parafię w Chruszczobrodzie. Nowa wspólnota i wybudowanie pierwszego w historii drewnianego kościoła zmieniły życie tutejszych mieszkańców. Nowy kościół był ogromną radością, a także zalążkiem wielkiej świątyni, która kształtowała się przez wieki zanim osiągnęła obecny kształt i formę. Drewniany kościół przez kolejne lata doszedł do ruiny z powodu starości, dlatego w latach 1652-67 podjęto starania dążące do jego przebudowy. Gruntownie odnowiona świątynia służyła wiernym do 1734 r., potem nastąpiły kolejne znaczące zmiany. Wzniesiono murowane prezbiterium oraz zakrystię, dobudowano nawę główną i ukończono budowę wieży. W roku 1894 wybudowane zostają boczne nawy, potem powstaje nowe prezbiterium, transept oraz zakrystia, a jeszcze później dobudowane zostają dwie kaplice i dwie nawy boczne. W ten sposób utworzyła się całość murowanego kościoła o powierzchni 4 tys. m2, który w IV niedzielę Adwentu 1915 r. został poświęcony przez ks. kan. Stanisława Senko.
Na początku XX stulecia parafia św. Stanisława BM w Chruszczobrodzie należała do dekanatu zawierciańskiego, gminy Rokitno Szlacheckie, diecezji częstochowskiej, województwa kieleckiego i starostwa będzińskiego. W parafii mieszkało wówczas 5101 katolików, 8 prawosławnych,
3 ewangelików i 59 Izraelitów, a w skład chruszczobrodzkiej wspólnoty wchodziło aż 11 wsi.
W parafii wtedy już prenumerowany był Tygodnik Katolicki Niedziela, a z bractw i stowarzyszeń istniały: Bractwo Świętej Anny, Różańcowe, Szkaplerzne, Tercjarzy oraz Światło kościelne.
Obecnie Chruszczobród mieści się w granicach dekanatu łazowskiego, gminy Łazy, diecezji sosnowieckiej, województwa śląskiego i starostwa zawierciańskiego.
Bogactwo zabytków
Kościół zbudowany kiedyś w stylu barokowym, na skutek rozbudowy został zniekształcony: jest orientowany - prezbiterium w stronę wschodu, trójnawowy, bazylikowy, a hełm wieży jest w kształcie barokowym. Do wnętrza świątyni wchodzimy przez kruchtę pod chórem, następnie przechodzimy przez bramę żelazną, a potem przez dębowe, przeszklone, piękne drzwi. Boczne nawy, dobudowane w 1894 r. są w połowie niższe od nawy głównej. Okna owalne, posadzka zaś cementowo-betonowa z pasami w kolorze bordo. Główny ołtarz, dębowy, szeroko rozstawiony, zdobią cztery kolumny i oświetlają światła. W ołtarzu widnieje obraz Matki Bożej Śnieżnej, a gdy zostanie zasunięty, naszym oczom ukazuje się obraz ukazujący Świętą Rodzinę. Na szczycie - Trójca Święta, w niszach - figury dziadków Jezusa - św. Joachima i św. Anny.
Chruszczobrodzka świątynia zawiera cenne zabytki z zakresu rzeźby, malarstwa oraz rzemiosła artystycznego. Na uwagę zasługują rzeźby drewniane Matki Bożej i św. Anny pochodzące z przełomu XV i XVI stulecia. Są także rzeźby barokowe - św. Stanisława i św. Wojciecha oraz późnobarokowe - Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Na wyróżnienie zasługuje datowana na rok 1766 monstrancja. Zachowały się także dwa kielichy rokokowe, z których jeden datowany jest na rok 1770, a drugi na drugą połowę XVIII wieku. Są także zabytkowe tkaniny, wśród których dominują ornaty. Własnością parafii jest także niezwykle cenny rękopis: Jura Ecclesiae Parochialis Chroscobrodensis 1664. Chruszczobrodzka wspólnota posiada zabytkowe, bo pochodzące z 1914 r. organy zbudowane na specjalne zamówienie w Cesarsko-Królewskiej Nadwornej Fabryce Organów Braci Rieger w Karniowie, z przeznaczeniem tylko do kościoła w Chruszczobrodzie.
Tradycja i nowoczesność
Współcześni mieszkańcy wsi dbają o podtrzymywanie i pielęgnowanie tradycji swych protoplastów, ale jednocześnie starają się dotrzymać kroku dzisiejszym wyzwaniom, jakie niesie życie. W sposób płynny przeplata się więc tradycja z nowoczesnością. Młodzi garną się do nauki, choć niektórzy opuszczają rodzinne strony... Przybywają nowi, którzy szukają ciszy i spokoju. Zakupują działki, budują domy bądź remontują stare budynki. Obecnie Chruszczobród pokryty jest siecią komunikacyjną zapewniającą stałe połączenie z całą okolicą. Wieś jest zelektryfikowana i zgazyfikowana. Dla najmłodszych funkcjonuje przedszkole, zaś starsi pobierają naukę w stale rozwijającej się Szkole Podstawowej i Gimnazjum. Nie brakuje Ośrodka Zdrowia, a także druhów Ochotniczej Straży Pożarnej, którzy od blisko stulecia bronią ludzkiego dobytku. Istnieje Strażacka Orkiestra Dęta oraz Koło Gospodyń Wiejskich.
W parafii natomiast, w której od prawie 17 lat duszpasterzuje ks. kan. Jan Włodarczyk, istnieją: grono ministrantów i lektorów, III Zakon św. Franciszka, który po wieloletniej przerwie zaczął odradzać się w roku 1996, a także Stowarzyszenie Żywego Różańca liczące 5 kół.
Wszystkich Czytelników Niedzieli zapraszamy w niedzielę 30 kwietnia na jubileuszową uroczystość do kościoła św. Stanisława BM w Chruszczobrodzie lub przed odbiorniki telewizyjne, skąd transmitowana będzie Msza św.