Pomnik Powstania Warszawskiego
Jest to jeden z wielu w stolicy pomników upamiętniających Powstanie Warszawskie 1944 r. Jego budowę poprzedził prawie 10-letni okres przygotowań. W 1984 r. wmurowano kamień węgielny pod pomnik, ale odsłonięcie miało miejsce dopiero 1 sierpnia 1989 r., w 45. rocznicę wybuchu Powstania.
Ostatecznie monument wykonano według projektu Wincentego Kućmy i Jacka Budyna. Jego forma jest bardzo realistyczna - pomnik tworzą postacie powstańców. Część z nich wybiega spod ogromnej płyty, a część wchodzi do kanału. Ten ostatni motyw pojawia się nieprzypadkowo - to właśnie na pl. Krasińskich znajdował się właz do kanału, którym w nocy z 31 sierpnia na 1 września 1944 r. dokonano ewakuacji oddziałów powstańczych i części ludności cywilnej Starego Miasta do Śródmieścia. Wśród postaci upamiętnionych znalazł się również ksiądz - powstańczy kapelan.
Pomnik ma niezwykle czytelną formę, jest dobrze wyeksponowany i posiada wokół siebie dużą przestrzeń ochronną, co podkreśla jego powagę. Ponadto, po wybudowaniu nowego gmachu Sądu Najwyższego, budynek zyskał atrakcyjne i dobrze z nim korespondujące tło. Tuż obok znajduje się katedra ordynariatu polowego, z którą pomniki Powstania doskonale koresponduje.
Poległym i Pomordowanym na Wschodzie
Wykonany z brązu pomnik znajduje się przy ul. Muranowskiej. Przedstawia platformę sowieckiego wagonu deportacyjnego, wypełnioną nagrobkami chrześcijańskimi, żydowskimi i muzułmańskimi. Całość wieńczy Krzyż Walecznych oraz orzeł.
Przed wagonem umieszczono 41 odlanych z brązu podkładów kolejowych, na których znajduje się 80 nazw miejsc bitew z wojskami sowieckimi w 1939 r., a także miejsc kaźni na „nieludzkiej ziemi”. Po lewej stronie widnieje napis: „Poległym i Pomordowanym na Wschodzie. Ofiarom agresji sowieckiej 17 IX 1939 r. naród 17 IX 1995 r.”
Konkurs na pomnik 17 września 1990 r. ogłosił Warszawski Komitet Organizacyjny Budowy Pomnika Ofiar Agresji Sowieckiej. Zgłoszono 4 projekty, z których wybrano pracę Maksymiliana Biskupskiego, absolwenta warszawskiej ASP. 17 września 1995 r. monument poświęcił Prymas Polski kard. Józef Glemp, a odsłonił prezydent Lech Wałęsa w towarzystwie Szefa Sztabu Generalnego WP gen. broni Tadeusza Wileckiego, żołnierza AK Wacława Krawczyńskiego - skazanego w 1945 r. na dożywotnią zsyłkę na Syberię oraz Stanisławy Kraszewskiej - córki naczelnika posterunku policji, który został zamordowany przez NKWD.
Pomnik Bohaterów Getta
Mieści się przy ul. Zamenhofa, nieopodal pl. Bankowego. Został odsłonięty w 5. rocznicę wybuchu powstania w warszawskim getcie, 19 kwietnia 1948 r. Miejsce symbolizuje pierwsze starcie powstańców z Niemcami. Autorem projektu jest Rappaport oraz Suzin, który był pomysłodawcą rozwiązania architektonicznego obiektu.
Pomnik ma 11 m wysokości. Jego bryła umieszczona we wschodniej części placu obejmująca rzeźbę i płaskorzeźbę, cokół i stylizowane menory. Od strony zachodniej widać spiżową rzeźbę mężczyzn, kobiet i dzieci zatytułowaną „Walka”. Symbolizuje ona bohaterski zryw powstańców. Postacie trzymają w dłoniach butelki z benzyną, pistolety i granaty. Kamienna płaskorzeźba od strony wschodniej ukazuje cierpienia i męczeństwo kobiet, niewinnych dzieci i starców. Nosi ona tytuł „Pochód na zagładę”. Na pomniku jest także napis w języku polskim, jidysz i hebrajskim: „Naród żydowski swym bojownikom i męczennikom”. Przed pomnikiem znajdują się dwa rytualne siedmioramienne świeczniki żydowskie. Pomnik powstał z inicjatywy Centralnego Komitetu Żydów w Polsce.
Pomnik został obłożony płytami z grubo szlifowanego labradorytu. Kamień ten został wcześniej zamówiony przez ministra gospodarki III Rzeszy Alberta Speera w 1942 r., a miał posłużyć jako materiał pod przyszłe pomniki zwycięstwa Hitlera.
Pomóż w rozwoju naszego portalu