Reklama

Skarby diecezji sandomierskiej

Po śladach Żeromskiego

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Miłośnikom twórczości autora „Przedwiośnia” podsandomierskie Chobrzany są dobrze znane. Raz po raz przewijają się one na kartach „Dzienników”. Młody Stefan Żeromski był tutaj częstym gościem u swojej chrzestnej - Tekli z Katerlów Trepkowej, rodzonej siostry jego matki - Józefy. Ciotka Tekla i jej mąż Adolf Nekanda Trepka osiedli w Chobrzanach w roku 1872. Dobra te nabyli od poprzednich właścicieli - rodziny Jabłońskich. Dziś nie ma już nawet śladu po dworku, w którym Trepkowie podejmowali krewnego, mającego w przyszłości stać się jedną z najświetniejszych postaci polskiej literatury. Imię pisarza nosi znajdujący się we wsi Zespół Placówek Oświatowych. W 1964 r. szkołę odwiedziła córka Żeromskiego - Monika. Był tu również Daniel Olbrychski, który w adaptacji „Popiołów” wcielił się w postać Rafała Olbromskiego. Chobrzany sportretowane zostały w głośnej powieści jako Tarniny. Jedną z turystycznych atrakcji okolicy jest teraz wąwóz lessowy nazywany Wąwozem Rafała.
Trepkowie sprzedali dobra chobrzańskie na początku ubiegłego wieku i przeprowadzili się do Sandomierza. Ciotka pisarza zmarła w 1907 r., jej mąż cztery lata później. Obydwoje spoczywają na cmentarzu przy kościele św. Pawła. W Chobrzanach pochowana jest natomiast siostra dziadka Żeromskiego - Maria Katerla. Wyjeżdżając z wioski, gdzie spędził blisko 30 lat, Adolf Trepka pozostawił pamiątkę w postaci figury Chrystusa Frasobliwego. Kazał ją wybudować przy drodze, prowadzącej do Chobrzan od strony Samborca.
Najważniejszym zabytkiem Chobrzan jest kościół pw. św. Jana Ewangelisty. Parafię miejscową założył i pierwszą świątynie zbudował tu biskup krakowski Jan Grot ok. roku 1333. Ks. Jan Wiśniewski podaje w swoich „Dekanatach”, że kościelny dostojnik uczynił to na prośbę swoich braci Goworka i Zbigniewa. Chobrzany były rodzinną wsią potężnej familii Grotów. Biskup Jan słynął jako gorący obrońca niezależności kościoła od władzy świeckiej. Toczył m.in. wieloletni spór z królem Kazimierzem Wielkim. Momentami przybierał on bardzo ostre formy. Monarcha obłożony został nawet ekskomuniką. W późniejszych latach oponenci pojednali się. Traf chciał, że tuż przed śmiercią ostatni Piast zawitał do Chobrzan. Tędy wieziono go rannego po upadku w czasie polowania pod Przedborzem. Cierpiący król (cytuję za księdzem Wiśniewskim) „jechał w kolasie. W drodze tak osłabł, że ledwie żywy przybył do Chobrzan, gdzie w domu Grota, kasztelana lubelskiego odpoczął, po czym wzmocniwszy się na siłach został przeniesiony w lektyce do klasztoru w Koprzywnicy, gdzie ośm dni spoczywał”.
Kościół ufundowany przez biskupa Jana przetrwał do roku 1644, kiedy to w nieznanych bliżej okolicznościach uległ zniszczeniu. Zanim to nastąpiło, przechodził różne koleje losu. Przez pewien okres pełnił nawet funkcję zboru. Katolikom przywrócili go bracia Hieronim i Paweł Gniewoszowie. Drugą, również drewnianą świątynię w Chobrzanach, powstałą w miejscu poprzedniej wystawiła Zuzanna Pękosławska. Gmach już pod koniec XVIII wieku był w stanie ruiny. Poważnie zaczęto rozważać budowę kolejnego, trzeciego już kościoła. Ówczesny właściciel Chobrzan nazwiskiem Rej przeznaczył na ten cel pokaźną kwotę 50 tys. zł. Po jego śmierci rodzina wytoczyła jednak proces i obaliła ten zapis. Powzięty zamysł realizowano wówczas innymi środkami. Proboszcz chobrzański zakupił ruiny zamku w Gorzyczanach, skąd zwieziono kamień na plac budowy. Świątynia była gotowa w 1816 r. Niespełna pół wieku później strawił ją ogień, który na kościelną strzechę przeniósł się z płonących zabudowań dworskich. Z pożogi udało się wyratować jedynie puszkę z Najświętszym Sakramentem.
Po tym wydarzeniu, decyzją ówczesnego biskupa sandomierskiego ks. Józefa Michała Juszyńskiego, parafia Chobrzany została zlikwidowana. Taki stan trwał do roku 1873. Po kilku latach przerwy do wsi przybył nowo mianowany proboszcz - ks. Walenty Gacki, z inicjatywy którego rozpoczęto budowę nowego kościoła. Jego nawa ma kształt prostokąta przedzielonego łukiem dla utworzenia prezbiterium. W 1890 r. świątynię poświęcił uroczyście bp Antoni Sotkiewicz. Najcenniejszym zabytkiem zdobiącym wnętrze kościoła jest wiszący w bocznym ołtarzu gotycki, piętnastowieczny obraz „Santa Conversazione” (Święta rozmowa), z postaciami Matki Boskiej z Dzieciątkiem, św. Jana Ewangelisty i św. Marty.
Od 1997 r. proboszczem parafii Chobrzany jest ks. prał. Czesław Przewłocki.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2008-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Komunikat o przyczynach zwolnienia z funkcji biskupa nominata diecezji radomskiej

2025-08-09 15:08

[ TEMATY ]

Bp Marek Solarczyk

diecezja radomska

ks. Krzysztof Dukielski

biskup‑nominat

zwolnienie z funkcji

Ks. Stanisław Piekielnik/diecezja radomska

ks. Krzysztof Dukielski

ks. Krzysztof Dukielski

Kilka dni temu bp Marek Solarczyk poinformował, że ks. Krzysztof Dukielski, biskup-nominat Diecezji Radomskiej poprosił Papieża Leona XIV o zwolnienie z funkcji. Dziś poinformowano, że miało to związek z niewłaściwym zachowaniem kapłana wobec osoby małoletniej.

Przypomnijmy: 12 lipca 2025 roku Ojciec Święty mianował ks. Dukielskiego biskupem pomocniczym.
CZYTAJ DALEJ

Nowenna przed wspomnieniem św. Maksymiliana Marii Kolbego

[ TEMATY ]

św. Maksymilian Kolbe

Karol Porwich/Niedziela

Nowenna do św. Maksymiliana M. Kolbego w oparciu o teksty z "Pism" świętego. Modlitwę rozpoczynamy 5 sierpnia.

Święty Maksymilianie, zapalony miłością Boga, opromieniony światłem Niepokalanej Dziewicy, wskazywałeś ludowi Bożemu rozliczne formy apostołowania do zwycięstwa dobra i dla rozszerzenia królestwa Bożego na całym świecie. Uproś nam światło i siłę, abyśmy mogli czynić dobro i pociągać innych do Chrystusowej miłości. Wstaw się do Pana o łaskę dla nas, abyśmy owładnięci tym samym zapałem miłości, wiarą i czynem mogli świadczyć o Chrystusie wśród naszych braci i dojść razem z Tobą do posiadania Boga w chwale wiecznej. Amen.
CZYTAJ DALEJ

Ministerstwo kultury odrzuciło propozycję ugody z Fundacją „Lux Veritatis”

2025-08-12 19:27

[ TEMATY ]

Radio Maryja

Karol Porwich /Niedziela

Jak wskazał mecenas Karol Prawda, resort kultury odrzucił propozycję ugody z Fundacją „Lux Veritatis” w sprawie Muzeum „Pamięć i Tożsamość” im. św. Jana Pawła II w Toruniu. „Jesteśmy zdeterminowani, żeby zawrzeć ugodę z ministerstwem kultury” – powiedział pełnomocnik Fundacji „Lux Veritatis”, w rozmowie z „Naszym Dziennikiem”.

Była to już druga rozprawa ugodowa, która odbyła się przed Sądem Rejonowym w Warszawie w tej sprawie. Jak zaznacza w rozmowie z „Naszym Dziennikiem” mec. Karol Prawda, pełnomocnik Fundacji „Lux Veritatis”, chodziło o zawarcie ugody, która pozwoliłaby na trwałe i niezakłócone funkcjonowanie placówki.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję