W diecezji zielonogórsko-gorzowskiej istnieją dwie kapituły. Gorzowska Kapituła Katedralna, której patronuje Matka Boża Cierpliwie Słuchająca, została powołana do życia 28 listopada 1972 r. bullą papieską „Cathedralia Collegia”, a dekrety nominacyjne pierwszym jej 12 członkom bp Wilhelm Pluta wręczył 6 marca 1973 r. w rezydencji biskupiej w Gorzowie Wlkp. Z kolei Zielonogórską Kapitułę Kolegiacką przy kościele konkatedralnym pw. św. Jadwigi Śląskiej erygował 25 marca 1993 r. bp Józef Michalik.
Każdą z dwóch kapituł tworzy 12 kanoników gremialnych (czyli rzeczywistych) oraz kanonicy honorowi. Kapitule gorzowskiej przewodzi jako prepozyt ks. inf. Mieczysław Marszalik, zaś nowo mianowanym dziekanem jest ks. prał. prof. dr hab. Roman Harmaciński. Prepozytem kapituły zielonogórskiej jest ks. prał. Zbigniew Stekiel, a dziekanem ks. prał. Jan Pawlak. Funkcję kanonika penitencjarza spełniają ks. kan. Eugeniusz Drzewiecki w Gorzowie Wlkp. i ks. kan. Włodzimierz Lange w Zielonej Górze. Kanonik penitencjarz posiada szczególne uprawnienia rozgrzeszania niektórych grzechów, z których zwykły ksiądz rozgrzeszyć nie może.
Kanonicy rzucają się w oczy dzięki swoim uroczystym strojom, a noszą je w bardzo konkretnym celu. Według prawa kanonicznego, kapituła ma przede wszystkim za zadanie spełniać bardziej uroczyste czynności liturgiczne w kościele katedralnym lub kolegiackim. Prócz tego wypełnia też różne zadania zlecone jej przez biskupa.
Członków kapituły mianuje biskup diecezjalny. Pierwszym mianowanym przez bp. Regmunta jest proboszcz parafii katedralnej ks. kan. Zbigniew Samociak. Bp Regmunt zapewnia, że nominacja do kapituły jest wyróżnieniem, wskazaniem osób, które biskup traktuje jako najbliższych współpracowników, którym ufa i które ukazuje jako wzór prawości życia i kapłańskiej gorliwości. - Dla mnie kapituła, obok innych gremiów w diecezji, jest wielkim wspomożeniem i spotykając się z wami, chcę wyrazić moje pragnienie, by kapituła miała udział w życiu diecezji - mówił Ksiądz Biskup.
Na obu spotkaniach z kapitułami kanclerz kurii ks. Piotr Kubiak wygłosił prelekcję na temat „Kapituły kanoników w prawie powszechnym i partykularnym”. Tłumaczył, że początków kapituł należy doszukiwać się już w IV wieku w prezbiterium wspierającym radą i pomocą biskupa, a także w życiu wspólnotowym kapłanów miasta biskupiego, niezwiązanych ślubami zakonnymi. Praktyka ta, nazywana kanoniczną, miała na celu pogłębienie życia duchowego kapłanów, zwanych kanonikami. W XI i XII wieku powstali kanonicy regularni, prowadzący życie wspólne oparte na ślubach. Wówczas dotychczasowi kanonicy przyjęli nazwę kanoników świeckich. Oni to dali początek kapitułom katedralnym. Zrzeszenia kanoników nazwano kapitułami, gdyż były one zobowiązane do codziennego odczytywania rozdziału (capitulum) reguły i Pisma Świętego.
Sobór Laterański II w 1139 r. przyznał kapitułom katedralnym osobowość prawną oraz prawo wyboru biskupów. Kapituła była wtedy także organem doradczym biskupa. W XIII i XIV wieku kapituły umocniły swoją niezależność, jednak począwszy od XVI wieku tracą stopniowo swoje znaczenie. W Polsce kapituły katedralne istnieją od XII wieku.
Kapituły katedralne i kolegiackie odegrały w historii Kościoła niebagatelną rolę. Gromadziły wokół biskupów wybitnych duchownych wspierających ich modlitwą i radą. Z biegiem czasu kapituły z organów o charakterze decyzyjnym i doradczym przekształciły się w kolegia kapłanów zasłużonych dla diecezji.
Wybitni kanoniści okresu średniowiecza, snując rozważania na temat godności stanu kapłańskiego, bardzo często czynili to właśnie w odniesieniu do członków kapituł, jakby sugerując, że każdy kapłan powinien być taki, jakim jest kanonik.
Dzisiejsza rola kapituł w życiu Kościoła, polegająca przede wszystkim na sprawowaniu bardziej uroczystych czynności liturgicznych w kościele katedralnym i kolegiackim, jest zadaniem niezmiernie ważnym, nawet jeśli niektórzy nastawieni zbyt nowocześnie ludzie tego nie doceniają. Przecież kościoły katedralne i kolegiackie są szczególnymi miejscami sprawowania świętej liturgii, a uczestnictwo w czynnościach liturgicznych członków kapituł może pokazać wiernym, jak wielką rangę posiadają te celebracje w życiu religijnym Kościoła. Niewątpliwie kapituły mogą odegrać również doniosłą rolę w kultywowaniu i krzewieniu tradycji lokalnego Kościoła.
Mimo iż kapituły katedralne i kolegiackie różnią się dziś od tych, które funkcjonowały w Kościele na przestrzeni wieków, ich istnienie i posługa świadczą o szczególnej więzi biskupa i współpracujących z nim kapłanów.