Jan Paweł II mocno podkreślał, iż zamierzeniem Bożym jest komunia kobiety i mężczyzny, a zatem relacja nie dominacji, lecz harmonii
Dr Monika Waluś

Blok wykładowy sympozjum „Godność i powołanie kobiety” otworzył referat sięgający do treści samego dokumentu, w którym Jan Paweł II m.in. wskazał na ważne postaci kobiece w Ewangelii. Autorka referatu dr Elżbieta Adamiak, wykładowca teologii dogmatycznej na UAM w Poznaniu, pytała w nim, co dla nas wynika ze spojrzenia na te postaci? Wspomniane w papieskim liście bohaterki biblijne prezentują wzorzec uczennicy Pańskiej - mówiła prelegentka. Wszystkie spotykają na swojej drodze Chrystusa i to wydarzenie przemienia nie tylko ich własne życie, ale także życie innych ludzi, z którymi zetknęły się. Najważniejsze jest jednak to, że ich wiara staje się fundamentem naszej wiary - podkreśliła dr Adamiak. Jej zdaniem słowa Marty, siostry Łazarza: „Tak, Panie (Kyrie)! Mocno wierzę, żeś Ty jest Mesjaszem”, zapisane w Ewangelii św. Jana, są najpełniejszym wyznaniem wiary w Chrystusa, porównywalnym jedynie z wyznaniem Piotra. U tego samego Ewangelisty Maria z Magdali przychodzi sama do grobu Chrystusa; jej słowa wypowiedziane do Zmartwychwstałego są fundamentem całej Dobrej Nowiny - podkreśliła dr Adamiak.
Z pytaniem, czy Kościół traci dziś kobiety, zmierzyła się Alina Petrowa-Wasilewicz, redaktor KAI i przewodnicząca Krajowej Rady Katolików Świeckich przy KEP. Jak zastrzegła, nie dysponuje danymi statystycznymi, lecz opiera się raczej na dziennikarskiej intuicji i obserwacjach, które pokazują, że w ostatnim czasie wzrósł współczynnik udziału kobiet w życiu publicznym; coraz więcej kobiet piastuje wysokie stanowiska i urzędy, coraz więcej ma wyższe wykształcenie i realizuje się zawodowo. Jednocześnie pojawia się niepokojące zjawisko łatwej dechrystianizacji właśnie w tych rodzinach, w których matka jest osobą wykształconą. Dlatego bardzo ważne jest, mówiła red. Wasilewicz, aby te kobiety odnalazły swoje miejsce i odpowiednio ambitne zadania w Kościele. Powołała się na ogromny wkład sióstr zakonnych w kierownicze role (są dyrektorkami szkół, internatów, muzeów, wykładają na uniwersytetach). Prelegentka zauważyła też, że chcąc dotrzeć do współczesnej kobiety, nie będącej zbyt blisko Kościoła, trzeba odnieść się do kategorii, jakie napotyka ona w czytanych kolorowych pismach. Te kategorie to uroda i miłość; wokół nich należałby zbudować nowe, duchowe przesłanie - mówiła redaktor KAI.
Kilka myśli z nauczania papieskiego, dotyczących powołania i zadań kobiety, przybliżyła uczestnikom Sympozjum trzecia prelegentka - dr Monika Waluś. Teolog dogmatyk, wykładowca w WSD Braci Kapucynów w Krakowie przypomniała, że dokumentów papieskich poświęconych tej tematyce jest ok. 170, natomiast sam list „Mulieris Digintatem” wciąż jest, niestety, mało znany. Dr Waluś m.in. zwróciła uwagę na to, że Jan Paweł II mocno podkreślał, iż zamierzeniem Bożym jest komunia kobiety i mężczyzny, a zatem relacja nie dominacji, lecz harmonii. Papież rezygnuje z kategorii przeciwieństw, przestrzegając jednocześnie, że naruszenie równości godzi nie tylko w samą kobietę, ale i w sprawcę tego stanu - mężczyznę. Zdaniem prelegentki, inną ważną myślą, płynącą z nauczania papieskiego, jest przekonanie, że podstawową kategorią w Kościele nie jest płeć, lecz charyzmat. Dr Waluś przypomniała też, że samo określenie „geniusz kobiety” ukuła bł. Marcelina Darowska - współzałożycielka Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP (niepokalanki); określenie to, dodała, wskazuje na ogromną rolę kobiety jako osoby, przez którą objawia się pełnia człowieczeństwa.
Dopełnieniem ujęć dziennikarskich i teologicznych był referat prawnika, także kobiety. Czwarty gość sesji - mgr Jadwiga Chołodniuk - odwołując się do zapisów Kodeksu Prawa Kanonicznego, mówiła, w co wolno zaangażować się kobietom w Kościele. Audytorki na soborze powszechnym, ekspertki na synodach, członkinie synodów diecezjalnych, członkinie rad duszpasterskich i ekonomicznych - to przykłady funkcji i urzędów wspomnianych przez Kodeks. Kobieta może być też ekonomem diecezjalnym, informowała mgr Chołodniuk, ale musi mieć konieczne kwalifikacje. Wiele kontrowersji i emocji, mówiła dalej prelegentka, budzi w Polsce kwestia udziału kobiet w liturgii, szczególnie jako ministrantki i szafarki. Tutaj zapis jest jasny - mówiła prawniczka - wszyscy świeccy (także dziewczęta i kobiety) mogą wykonywać funkcje komentatora, kantora lub inne zgodnie z kanonami; dlatego ministrantki nie powinny być traktowane jako zastępstwo dla ministrantów płci męskiej. W przypadku kobiet - szafarek jest inaczej; podobnie jak świeccy szafarze mężczyźni, posługują zawsze w zastępstwie księdza. W sumie - konkludowała mgr Chołodniuk - prawo kanoniczne daje kobietom duże możliwości w pełnieniu różnych funkcji.
Sesję popołudniową rozpoczęły świadectwa kobiet różnych stanów: siostry zakonnej, żony - matki - wdowy oraz dziewicy konsekrowanej. Zwieńczeniem sympozjum była dyskusja panelowa z udziałem biskupa płockiego Piotra Libery i zaproszonych gości. Panel prowadziła red. Alina Petrowa-Wasilewicz. Zastanawiano się nad tym, co robić, by w Kościele geniusz kobiety był bardziej doceniany i wykorzystany, postulując m.in. wprowadzanie do seminariów duchownych kobiet nie tylko jako „tych, które gotują”, ale również w charakterze wykładowców. Mówiąc o formacji seminaryjnej, Biskup Płocki zapowiedział, że od przyszłego roku akademickiego w płockim Wyższym Seminarium Duchownym zostanie wprowadzony wykład z „teologii kobiety”.
Spotkanie odbyło się w odnowionym ze środków Unii Europejskiej Opactwie Pobenedyktyńskim, w którym mieści się obecnie płockie Muzeum Diecezjalne oraz Skarbiec, którego wyposażenie sponsorował PKN Orlen. Sympozjum towarzyszyły również wydarzenia kulturalne: występ uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Płocku oraz wieczorny koncert Antoniny Krzysztoń z zespołem w katedrze płockiej.