W Polsce ubój rytualny jest dopuszczalny, minął bowiem dany przez Komisję Europejską czas, by uchwalić ustawę, w której zakaz takiego uboju zostałby utrzymany – twierdzi prof. Marek Chmaj, autor ekspertyzy prawnej przedstawionej dziś przez Muzułmański Związek Religijny w RP.

We wrześniu 2009 r. zostało wydane rozporządzenie Rady Unii Europejskiej nr 1099/2009 w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania. Zgodnie z art. 4 ust. 1 dokumentu, zwierzęta są uśmiercane wyłącznie po uprzednim ogłuszeniu zgodnie ze szczegółowymi metodami takiego postępowania. Przepisy rozporządzenia dopuszczają wyjątki od nakazu uprzedniego ogłuszania zwierząt. Jeden z nich stanowi, że w przypadku zwierząt poddawanych ubojowi według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne, wymóg m.in. uprzedniego ogłuszenia nie ma zastosowania pod warunkiem, że ubój ma miejsce w rzeźni.

Rozporządzenie dało państwom członkowskim UE czas na wprowadzenie krajowych przepisów rozszerzających ochronę zwierząt w zakresie uboju. Dokument unijny nie zabrania bowiem utrzymania przepisów krajowych zapewniających dalej idącą ochronę zwierząt podczas ich uśmiercania, ale wymaga, by państwa członkowskie UE powiadomiły Komisję Europejską o takich przepisach przed 1 stycznia 2013 r.

Tymczasem 27 grudnia 2012 ministerstwo rolnictwa poinformowało Komisję Europejską o obowiązywaniu po 1 stycznia 2013 przepisu ustawy o ochronie zwierząt, zgodnie z którym zwierzę kręgowe w rzeźni może zostać uśmiercone tylko po uprzednim ogłuszeniu. Konsekwencją tego było uznanie, że w Polsce obowiązuje zakaz uboju rytualnego.

Prof. dr hab. Marek Chmaj, autor ekspertyzy prawnej przedstawionej we wtorek na konferencji prasowej Muzułmańskiego Związku Religijnego powtarza jednak, że aby wprowadzić zakaz uboju rytualnego, należało przed 1 stycznia 2013 r. uchwalić odpowiednią ustawę. Taki wymóg zastosowano wobec wszystkich państw unijnych.

„Państwo polskie, Sejm przed tym terminem nie uchwalił takiej ustawy” – stwierdził dziś na konferencji prasowej prof. Chmaj. Jak dodał, pismo ministra było zatem jedynie zawiadomieniem, że w Polsce są przepisy o ochronie zwierząt, które taki zakaz utrzymują.

Jaki jest skutek tzw. zaniechania ustawodawczego? Zdaniem prof. Chmaja, takiej ustawy uchwalić już nie można, w związku z tym w Polsce obowiązuje bezpośrednio rozporządzenie unijne. – A zatem od 1 stycznia 2013 roku w Polsce możliwy jest ubój rytualny i przepisy ustawy o ochronie zwierząt nie mają zastosowania – uznał prawnik.

Mufti Tomasz Miśkiewicz stwierdził zatem, że w związku z obowiązywaniem unijnego rozporządzenia nie ma potrzeby, by Muzułmański Związek Religijny składał wniosek od Trybunału Konstytucyjnego w sprawie uboju rytualnego.

W lipcu Sejm odrzucił projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt, który dopuszczał wykonywanie uboju rytualnego. Projekt powstał po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z listopada 2012 r. TK orzekł w nim, że rozporządzenie ministra rolnictwa z 2004 r., na podstawie którego dokonywany był tego rodzaju ubój, było sprzeczne z ustawą o ochronie zwierząt, a w konsekwencji - z konstytucją.

Wniosek do TK w sprawie zakazu uboju rytualnego złożył pod koniec sierpnia Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich. Gminy chcą, by TK zbadał zgodność ustawy o ochronie zwierząt z konstytucją i Europejską Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

„W oparciu o rozporządzenie unijne dotyczące ochrony zwierząt podczas ich uśmiercenia (nr 1099/2009) wnioskujemy do ministra rolnictwa i rozwoju wsi o wydanie rozporządzeń do wszelkich organów państwa, w tym lekarzy weterynarii, o dopuszczenie - zgodnie z prawem polskim, zgodnie z prawem unijnym - uboju rytualnego” – poinformował z kolei na wtorkowej konferencji mufti Tomasz Miśkiewicz.