W kościele pw. Opatrzności Bożej w Trzebosi 10 kwietnia odbyła się uroczystość poświęcenia organów. Uroczystego poświęcenia odnowionych organów dokonał bp Kazimierz Górny.

Z historii organów w Trzebosi

W obecnej świątyni parafialnej pw. Opatrzności Bożej znajdują się 14-głosowe organy (M+P), które zostały wybudowane przez Stanisława Janika z Krosna w roku 1887. W 1918 r. zostały nastrojone przez organmistrza Alojzego Koniecznego. W kronice parafialnej w związku z tym remontem proboszcz odnotował, że organy zostały ochronione przed rekwizycją piszczałek: „Komisja do rekwizycji piszczałek, ocalały piszczałki - uznano że sporządzone z cynku!”. W protokole przedwizytacyjnym z 1919 r. zachowała się informacja, że organy są w dobrym stanie, a w roku 1924 w sprawozdaniu dziekańskim zanotowano: „Odrestaurowano organy w kościele kosztem 200 milionów Mp”. Kolejny gruntowny remont organów został przeprowadzony w 1932 r. przez Wojciecha Ryczaja. Fundusze na pokrycie kosztów remontu zbierano jeszcze w roku 1933. Inwentarz z 1935 r. podaje: „Organy mają jedną klawiaturę o 13 głosach i pedał. Naprawione gruntownie w 1935 r. kosztem 1650 zł. Ozdoby barokowe”. Kolejna naprawa organów miała miejsce w roku 1962. W Inwentarzu z 1994 r. zanotowano: „Organy - stan dobry”. Informacja dotycząca kolejnego remontu pochodzi z roku 2000: „W lutym remont organów”.
Ostatni remont generalny instrumentu został przeprowadzony przez Pawła Ziaję z Chmielnika w latach 2011-12. Odnowiono także prospekt organów.

Instrument i jego budowa

Organy usytuowane są na chórze muzycznym naprzeciw głównego ołtarza. Parapet chóru podzielony na trzy części, rozczłonkowany płycinami. W części środkowej trzy płyciny, w środkowej płaskorzeźba Dawida grającego na cytrze. Pozostałe płyciny wypełnione kwiatami i wicią akantu. Szafa organowa usytuowana centralnie, przylegająca do balustrady chóru, malowana na kolor zielony.
Prospekt późnobarokowy, architektoniczny, jednosekcyjny, zdobiony dekoracją snycerską. Jednosekcyjny, pięcioosiowy, trójwieżowy-środkowa wieża najwyższa, na cokole płycinowym, który wieńczy gierowanie (wklęsło-wypukłe belkowanie) dźwigające wieże piszczałkowe. Na osiach wież belkowanie podparte jest wspornikami zewnętrznymi potraktowanymi jako wić akantu, środkowe w formie architektonicznego wspornika. Wieże potraktowane przestrzennie: środkowa wysunięta do przodu zwieńczona półkolistym odcinkiem belkowania. Wieże boczne skośnie ustawione względem środkowej, cofnięte do tyłu, zwieńczone wydatnymi odcinkami belkowania. Przestrzenie międzywieżowe wypełnia złocona esowato potraktowana wić akantu, której podstawę stanowią międzywieżowe segmenty piszczałkowe.
Warto zwrócić uwagę na dekorację snycerską: kotary, uszaki o motywach akantu, ornamenty w płycinach prospektu.
Organy mają 14 głosów (podczas ostatniego remontu uzupełniono brakujący głos), dwie klawiatury: manuałową i pedałową. Klawiatury wbudowane są w szafę organową. Organista siedzi bokiem do ołtarza głównego. Dyspozycja organów złożona jest z głosów należących do trzech rodzin głosowych: Pryncypały, Flety, Smyczkowe. Traktura gry i registrów mechaniczna, wiatrownice zasuwkowe. W organach jest 660 piszczałek.

Uroczystość poświęcenia

Uroczyste poświęcenie organów odbyło się 10 kwietnia. Zostało ono poprzedzone słowem proboszcza ks. Józefa Fil. Prezentację organów przeprowadził ks. Andrzej Widak. Zostały podane podstawowe informacje związane z instrumentem oraz zaprezentowane wybrane głosy organowe. Po prezentacji nastąpił koncert wokalno-instrumentalny w wykonaniu dr. Tomasza Zająca (organy) oraz Beaty Kraski (parafianki, studentki Akademii Muzycznej w Bydgoszczy). Podczas koncertu zostały wykonane utwory J. Pachelbela: Preludium i fuga in c, Toccata in e; J.S. Bacha Preludium a-moll; J. Podbielskiego: Preludium, Arie starosądeckie - Aria nr 25, Aria nr 86 oraz F. Schuberta „Ave Maria” i G. Cacciniego „Ave Maria”.
Po koncercie rozpoczęła się Msza św., podczas której zostały poświęcone odnowione organy. Homilię wygłosił Biskup Ordynariusz, w której podkreślił znaczenie śpiewu w liturgii, a także zwrócił uwagę na potrzebę śpiewu w wychowaniu dzieci i młodzieży. Wyraził wdzięczność za podjęty przez parafię i Księdza Proboszcza trud odnowy organów i dokonanych już wcześniejszych prac w świątyni. Podziękował również za ofiarność.
W uroczystości wzięli udział zaproszeni goście, kapłani z dekanatu, władze samorządowe, wykonawcy, ofiarodawcy oraz parafianie.
Organy w Trzebosi to instrument zabytkowy, wystarczający na potrzeby akompaniamentu liturgicznego, a także wykonywania solowej muzyki organowej. Sam instrument, jego historia to świadectwo nie tylko poziomu sztuki organmistrzowskiej, ale przede wszystkim troski Kościoła o dziedzictwo kulturowe naszej ojczyzny jakim niewątpliwie są organy.