Reklama

Na naszej okładce

Zmartwychwstanie Z OKRESU WCZESNEGO ODRODZENIA

Niedziela Ogólnopolska 15/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Piero della Francesca (ok. 1420-92) urodził się w małym włoskim miasteczku Borgo San Sepolcro - na pograniczu Toskanii i Umbrii. Jego dzieło Zmartwychwstanie (ok. 1465 r.) było zamówione dla Ratusza miejskiego z myślą o treści kryjącej się w samej nazwie miasteczka: San Sepolcro - Święty Grób.
Razem z tym malarzem musimy przenieść się w okres wczesnego odrodzenia, czyli w XV wiek we Włoszech, zwany tu i często na całym świecie: quattrocento. Zmartwychwstanie Piera della Francesca wyraża monumentalną siłę i klarowną kompozycję. Jest utrzymane w jasnym, świetlistym kolorycie - którego ten artysta był mistrzem. Przy nieco bliższej analizie sceny nie dostrzega się tu próby stylizacji na realia biblijne (np. krajobraz Jerozolimy), ale mamy do czynienia z krajobrazem Umbrii i wyraźną nutą sztuki antyku. Centrum kompozycji stanowi Zmartwychwstały. Jawi się On nam w momencie, gdy wynurza się z antycznego marmurowego grobowca, wstępując na jego krawędź stopą. Postać Chrystusa uformowana jest w konwencji rzeźby antycznej, z biegłą znajomością anatomii. Chrystus jest spowity w obficie pofałdowany płaszcz, przypominający togę, utrzymany w kolorze jasnego różu. W dłoni trzyma sztandar zwycięstwa nad śmiercią. Jego oblicze emanuje powagą i siłą, a wyraz oczu przyciąga swoją niezwykłością. Na Jego boku dostrzegamy ślad po ranie zadanej włócznią, na dłoniach i stopie ślady od gwoździ. To Pan nasz zmartwychwstał w wiosennym krajobrazie Umbrii.
U podnóża marmurowego grobu leżą w różnych pozach uśpieni żołnierze. Ich stroje są rzymskie - hełmy, zbroje, płaszcze. Artysta mistrzowsko pokazał ich postacie przeważnie w skrótach i w pięknych kolorach strojów: fioletach, ugrach, zieleniach, cynobrach. Uśpieni żołnierze tworzą niezmiernie malowniczą grupę na pierwszym planie kompozycji. Grupa ta wzmaga efekt centralnej, górującej nad nią postaci Zmartwychwstałego, jasnej w kolorycie i mającej za tło delikatnie ubarwiony pejzaż: szarawe zielenie, subtelne brązy.
Piero della Francesca jest wielkim malarzem reprezentatywnym dla XV wieku we Włoszech. Jak pisze znawca wczesnego Odrodzenia we Włoszech - prof. Waźbiński: "(...) artysta ten przyczynił się do przebudzenia środowiska artystycznego włoskiej prowincji (...)", bo wprawdzie opuścił na pewien czas miasteczko San Sepolcro, przebywając ok. 1439 r. we Florencji, w pracowni młodego Domenica Veneziano, z którym pracuje nad freskami w San Egidio (freski te nie zachowały się), ale po pewnym czasie wraca do rodzinnego miasta i tam pozostaje już do śmierci. Za jego najznamienitsze dzieło uchodzą freski w chórze San Francesco w Arezzo, ilustrujące historię Świętego Krzyża, opartą na Złotej Legendzie Jakuba de Voragine.
Artysta ten odznaczał się niespotykanym wręcz wyczuciem koloru i gry światła. Jego kolory są jakby przesycone światłem i delikatną barwą. Cechy monumentalności i pewną geometryzację formy posiadł prawdopodobnie studiując malarstwo freskowe w świątyniach Florencji. Pod koniec życia stracił wzrok i wtedy pisał lub dyktował dwa poważne traktaty teoretyczne o perspektywie w malarstwie. Te zainteresowania były charakterystyczne dla poszukiwań wielu artystów włoskich wczesnego Odrodzenia. Właśnie perspektywa w malarstwie stawała się bardzo modna i może przesłaniała inne ważne problemy sztuki.
Piero della Francesca zostaje ponownie odkryty przez znawców i teoretyków malarstwa w XX wieku jako wielki, oryginalny artysta quattrocento.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Szkocja: padł kolejny aborcyjny rekord

2025-05-29 18:36

[ TEMATY ]

aborcja

Szkocja

Adobe Stock

W ubiegłym roku w Szkocji dokonano prawie 19 tysięcy aborcji. To o niemal pół tysiąca więcej niż w 2023 roku. Statystyki szkockiej agencji zdrowia (Public Health Scotland) pokazują też, że 15-procentowy wzrost przypadków pozbawienia życia dziecka nienarodzonego dotyczy podejrzenia Zespołu Downa. Od 2021 roku to wzrost o ponad 80 procent.

Szkockie dane wskazują też na wzrost liczby aborcji w przeliczeniu na 1000 kobiet w wieku 15-44 lat - z 17,5 do 17,9. Ponadto aż 41 proc. stanowiły aborcje powtórne. „Każda z tych aborcji to porażka naszego społeczeństwa w ochronie życia dzieci w łonie matki i w zapewnieniu wsparcia kobietom z nieplanowaną ciążą” - powiedziała Catherine Robinson, rzeczniczka organizacji Right to Life UK.
CZYTAJ DALEJ

Rozważania na niedzielę: Warto być sobą?

2025-05-30 08:36

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Mat.prasowy

W dzisiejszym świecie, pełnym kopiowania i naśladowania, łatwo zapomnieć o naszej wrodzonej oryginalności. Przepiękna jest metafora użyta przez ks. Marka dotycząca Biblii Gutenberga.

Oryginał tej Biblii, mimo drobnych usterek, jest znacznie cenniejszy niż jakakolwiek kopia. Podobnie jest z nami - nasze wady i niedoskonałości mogą uczynić nas jeszcze bardziej wyjątkowymi, o ile potrafimy je zaakceptować i wykorzystać w pozytywny sposób. To przypomnienie, że wartość człowieka nie tkwi w jego doskonałości, ale w jego autentyczności.
CZYTAJ DALEJ

Papież przed Regina Caeli wspomniał bł. Siostry Katarzynki

2025-06-01 12:13

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV w swoim rozważaniu przypomniał beatyfikowane wczoraj w Braniewie s. Krzysztofę Klomfass i 14 Towarzyszek ze Zgromadzenia św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy. Poniosły one śmierć męczeńską z rąk żołnierzy Armii Czerwonej w 1945 r. „Pomimo atmosfery nienawiści i terroru wobec wiary katolickiej, nie zaprzestały one posługiwania chorym i sierotom” - wskazał Papież.

Ojciec Święty w słowie na koniec Mszy św. z okazji Jubileuszu rodzin, dzieci, dziadków i osób starszych, wstawiennictwu nowych Błogosławionych Męczennic powierzył „wszystkie siostry zakonne, które na całym świecie hojnie poświęcają się dla Królestwa Bożego”. W rozważaniu przed modlitwą Regina Caeli, Ojciec Święty pozdrowił wszystkich pielgrzymów, którzy przybyli na jubileuszowe wydarzenie ze 131 krajów.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję