Reklama

Wspomnienie o śp. Stanisławie Pospieszalskim

W nocy z 2 na 3 marca 2003 r. zmarł w Częstochowie w wieku 86 lat Stanisław Nikodem Pospieszalski - architekt, wykładowca historii sztuki, nestor rodziny słynnych muzyków.

Niedziela Ogólnopolska 11/2003

Stanisław Pospieszalski

Stanisław Pospieszalski

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stanisław Nikodem Pospieszalski urodził się w Berlinie 28 marca 1917 r. Matka - Helena Meiners, Niemka, we wrześniu 1939 r., w reakcji na agresję hitlerowską na Polskę, przeszła na katolicyzm i zabroniła używania w domu języka niemieckiego. Ukończył Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Był twórcą sztuki sakralnej.
Jako architekt i konserwator realizował prace w zabytkowych świątyniach, głównie diecezji częstochowskiej - np. odkrycie gotyckich sklepień w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze - to jego zasługa. W czasie okupacji uczestniczył w zakonspirowanych, akademickich ślubowaniach składanych na Jasnej Górze. W pamiątkowych księgach jego podpis figuruje obok autografu krakowskiego studenta Karola Wojtyły.
Jego największa aktywność zawodowa przypadła w okresie stalinowskim i gomułkowskim. Nie budowano wtedy kościołów - nie zrealizował więc własnego projektu świątyni. Pozostawił natomiast po sobie liczne polichromie, witraże, ołtarze, tabernakula, projekty plebanii i otoczenia świątyń, konfesjonały, balustrady, epitafia, sarkofagi, ławki itp.
Z inicjatywy pierwszego ordynariusza częstochowskiego - bp. Teodora Kubiny gromadził inkunabuły, starodruki, księgi mszalne, figury, obrazy, feretrony i inne zabytkowe przedmioty, które już przestały pełnić swą liturgiczną funkcję lub ze względu na zniszczenie zostały wycofane z kościołów. Jego marzeniem było utworzenie muzeum diecezjalnego.
Profesja architekta i budowniczego - z jednej strony oraz talent malarski i kompetencje artystyczne - z drugiej sprawiły, że mógł widzieć świątynie całościowo - jako jedno dzieło na chwałę Pana.
Jako artysta przeżywający głęboko liturgię stanął wobec wymagań, jakie niósł Sobór. To jemu przypadło w udziale być prekursorem zmian wprowadzanych po Soborze Watykańskim II.
Ubolewał nad niefrasobliwym wprowadzaniem do kościołów estetyki agitacyjnej (styropian, muśliny, papieroplastyka). Zwracał uwagę na zagrożenia, jakie niesie brak formacji liturgicznej i duchowej budowniczych świątyń oraz brak formacji artystycznej i estetycznej kapłanów.
Pozostawił po sobie ślady nie tylko w licznych świątyniach, lecz także w ludziach - jako pedagog seminarium duchownego rozbudzał miłość lub przynajmniej szacunek do sztuki wielu roczników alumnów.
Był człowiekiem idei - skromne materialne warunki życia łączył z bogactwem sfery ducha - przede wszystkim częstą Eucharystią. Pogłębiona refleksja nad sztuką owocowała aktywnością literacką (Znak, Więź, Niedziela), opowiadaniami hagiograficznymi, próbami poetyckimi i teoretycznymi szkicami o sztuce.
Uhonorowany został dyplomem Benemerenti Ordynariatu Polowego (1997) oraz Odznaczeniem Prezydenta Częstochowy z okazji Święta Niepodległości (1998).
Wraz z żoną Donatą (z domu Król) wychował dziewięcioro dzieci.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nie będą tubą propagandową…

2025-07-08 07:36

Niedziela Ogólnopolska 28/2025, str. 24-26

[ TEMATY ]

Ks. dr Leszek Gęsiak SJ

Biuro Prasowe KEP

Ks. Leszek Gęsiak

Ks. Leszek Gęsiak

O burzy wokół reformy katolickich mediów mówi ks. Leszek Gęsiak, rzecznik KEP.

Katarzyna Woynarowska: Głośno ostatnio o medialnej polityce Kościoła. Dostało się rzecznikowi KEP, dostało się biskupom... A zaczęło się od oświadczenia Marcina Przeciszewskiego, który po 32 latach zrezygnował z funkcji prezesa Katolickiej Agencji Informacyjnej...
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Matki Bożej Szkaplerznej

[ TEMATY ]

nowenna

szkaplerz

Matka Boża Szkaplerzna

Karol Porwich/Niedziela

Od 7 lipca trwa nowenna do Matki Bożej Szkaplerznej.

O najwspanialsza Królowo nieba i ziemi! Orędowniczko Szkaplerza świętego, Matko Boga! Oto ja, Twoje dziecko, wznoszę do Ciebie błagalnie ręce i z głębi serca wołam do Ciebie: Królowo Szkaplerza świętego, ratuj mnie, bo w Tobie cała moja nadzieja.
CZYTAJ DALEJ

Stolica Apostolska o sztucznej inteligencji: szanować godność człowieka

2025-07-10 17:22

[ TEMATY ]

Stolica Apostolska

sztuczna inteligencja

Vatican Media

Stolica Apostolska zaapelowała o skoordynowane, globalne zarządzanie sztuczną inteligencją, oparte na poszanowaniu godności człowieka i jego podstawowych wolności. W liście do uczestników szczytu AI for Good Summit 2025 w Genewie Papież Leon XIV ostrzegł przed redukowaniem człowieka w erze rewolucji cyfrowej i podkreślił niezastępowalną rolę ludzkiego rozeznania moralnego.

W imieniu Papieża Leona XIV Sekretarz Stanu kard. Pietro Parolin skierował przesłanie do uczestników globalnego szczytu poświęconego sztucznej inteligencji, organizowanego przez Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU) wraz z innymi agencjami ONZ oraz rządem Szwajcarii.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję