Reklama

"Wielki Tydzień"

Wystawa jest wydarzeniem bezprecedensowym, szczególnym zarówno ze względu na wyjątkowość poruszanego tematu, jak i z powodu wartości artystycznych. Zgromadzono na niej nie tylko dzieła sensu stricto plastyczne, ale i literackie. Mówią do nas obrazy, ale i wiersze XX-wiecznych poetów, mówi do nas Ewangelia, tymi samymi słowami, które usłyszeliśmy podczas obrzędów Wielkiego Tygodnia.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wchodzimy w głąb muzealnych korytarzy przypominających, jak słusznie zauważył jeden z krytyków, ulice Jerozolimy. Smutny Bóg z obrazu Jerzego Nowosielskiego wjeżdża na białej oślicy wśród wiwatującego tłumu "śpiewającego psalmy z fałszywego złota". Podobny motyw przerażonego swoim posłannictwem Boga pojawia się w pracach Witolda Wojtkiewicza (Chrystus i dzieci) oraz Jana Wydry. Artyści celowo potęgują strach na twarzy Zbawiciela. Na ich obrazach Chrystus wcale nie jest centralną postacią, ginie w tłumie rozbawionych dzieci i oddających się rozpuście i pijaństwu tłumów.
Kolejna przystań to Betania. Tutaj stajemy się mimowolnie uczestnikami Ostatniej Wieczerzy za sprawą Janusza Marciniaka (Ostatnia Wieczerza kosmiczna) czy Marii Hiszpańskiej-Neumann (Ostatnia Wieczerza). Wchodzimy w czas zdrady (Edward Okuń, Judasz) i grzechu, czas kwestionowania Boga przez Piotra i przelęknionych uczniów.
Ogromne wrażenie wywołują obrazy Chrystus biczowany - Pankiewicza i Chrystus przed Piłatem - Malczewskiego.
Wolny od zarzutu instrumentalizacji treści ewangelicznych jest obraz Adama Chmielowskiego. Ecce Homo - wielka czerwona plama rozświetlona żółtym blaskiem wokół głowy umęczonego Chrystusa zastanawia i przyciąga potęgą mistycznego przeżycia. Ten obraz jest modlitwą. Głęboki ładunek ekspresji unaocznionej w postaci półnagiego mężczyzny stawia potencjalnego widza-człowieka przed porażającym wręcz cierpieniem Boga. Takie sąsiedztwo dzieł Malczewskiego i Chmielowskiego uwydatnia delikatną różnicę, jaka rzeczywiście istnieje między malarstwem religijnym a sakralnym.
Szczególną uwagę przykuwa dzieło Wojciecha Weissa, ekspresjonisty: bosy żebrak odarty i stojący pod ścianą z tekturową tablicą z napisem: Ecce homo.
Teraz Via crucis i Ukrzyżowanie - najsmutniejsze, ale i paradoksalnie najbardziej optymistyczne momenty Odkupienia jako motywy zostały utrwalone na obrazach: Józefa Pankiewicza, Antoniego Michalaka, Stanisława Rodzińskiego czy Jacka Sempolińskiego.
Trudno namalować śmierć Boga. Michalak czyni to w sposób estetyzujący (perfekcja formy, staranny dobór kolorów), Rodziński rezygnuje z piękna w imię... prawdy? Ten ostatni oszczędnie operuje środkami technicznymi.
Depositio - zdjęcie z krzyża w wizjach Kłopotowskiego, Weissa, Bereźnickiego, Goryńskiej, Boruty to ostatnie z prezentowanych obrazów.
Wreszcie nadszedł czas Resurrectio. Adam Bunsch w obrazie Niewiasty u grobu łamie wszelkie bariery tradycji, malując dwie współczesne kobiety czekające na Zmartwychwstałego. To zaskakujące ujęcie sytuacji, tak dobrze znanej z Ewangelii, nadaje tematyce biblijnej aktualności, ale nie prowadzi to do utraty wymowy religijnej przedstawianej sceny. Temat zmartwychwstania pojawia się również w twórczości Matejki, którego malarstwo kojarzymy jedynie ze specyficzną wizją narodowej historii. Jego Chrystus Zmartwychwstały unosi się do nieba w pozycji takiej, w jakiej go ukrzyżowano. Wielki, ekstatyczny, heros o nadprzyrodzonej sile, jak na obrazach Tycjana czy El Greca.
Docieramy do Emaus. Tutaj na końcu naszej wędrówki spotykamy Chrystusa. Tajemniczy Podróżny z obrazu Malczewskiego łamie chleb, błogosławi go, a w oczach uczniów pojawiają się strach i zdumienie: a jednak On żyje...
Wystawie dedykowanej Janowi Pawłowi II w 25. rocznicę Jego Pontyfikatu patronują Prymas Polski kard. Józef Glemp i Prezydent Warszawy Lech Kaczyński. Powstała przy znacznym wsparciu finansowym Prymasowskiej Fundacji im. Kardynała Augusta Hlonda i miasta stołecznego Warszawy. Pomysłodawcy ekspozycji - Jacek Chromy i Łukasz Kossowski próbowali udowodnić żywotność ikonografii o charakterze religijnym i sakralnym w malarstwie polskim. Nie tylko w sztuce dostrzegamy ważność tematyki pasyjnej, wyraźnie nawiązują do niej poeci polscy (wiersze Wyspiańskiego, Staffa, Brandstaettera, Herberta, Pasierba, Wojtyły).
"Wielki Tydzień" w Muzeum Literatury skłania do refleksji nad sensownością dokonań Chrystusa i Jego cierpienia. Tym samym porusza problem sensowności naszej egzystencji i kieruje uwagę w stronę tego, co jest istotnym celem ziemskiej wędrówki.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Święty ostatniej godziny

Niedziela przemyska 15/2013, str. 8

[ TEMATY ]

święty

pl.wikipedia.org

Nawiedzając pewnego dnia przemyski kościół Ojców Franciszkanów byłem świadkiem niecodziennej sytuacji: przy jednym z bocznych ołtarzy, wśród rozłożonych książek, klęczy młoda dziewczyna. Spogląda w górę ołtarza, jednocześnie pilnie coś notując w swoim kajeciku. Pomyślałem, że to pewnie studentka jednej z artystycznych uczelni odbywa swoją praktykę w tutejszym kościele. Wszak franciszkański kościół, dzisiaj mocno już wiekowy i „nadgryziony” zębem czasu, to doskonałe miejsce dla kontemplowania piękna sztuki sakralnej; wymarzone miejsce dla przyszłych artystów, ale także i miłośników sztuki sakralnej. Kiedy podszedłem bliżej ołtarza zobaczyłem, że dziewczyna wpatruje się w jeden obraz górnej kondygnacji ołtarzowej, na którym przedstawiono rzymskiego żołnierza trzymającego w górze krucyfiks. Dziewczyna jednak, choć później dowiedziałem się, że istotnie była studentką (choć nie artystycznej uczelni) wbrew moim przypuszczeniom nie malowała tego obrazu, ona modliła się do świętego, który widniał na nim. Jednocześnie w przerwach modlitewnej kontemplacji zawzięcie wertowała kolejne stronice opasłego podręcznika. Zdziwiony nieco sytuacją spojrzałem w górę: to św. Ekspedyt - poinformowała mnie moja rozmówczyni; niewielki obraz przedstawia świętego, raczej rzadko spotykanego świętego, a dam głowę, że wśród większości młodych (i chyba nie tylko) ludzi zupełnie nieznanego... Popularność zdobywa w ostatnich stu latach wśród włoskich studentów, ale - jak widać - i w Polsce. Znany jest szczególnie w Ameryce Łacińskiej a i ponoć aktorzy wzywają jego pomocy, kiedy odczuwają tremę...

CZYTAJ DALEJ

Papież do młodych: to wy twórzcie przyszłość, razem z Bogiem

2024-04-19 16:20

[ TEMATY ]

młodzi

papież Franciszek

PAP/ETTORE FERRARI

Papież Franciszek

Papież Franciszek

To od was zależy przyszłość i wy macią ją tworzyć. Nie możecie być biernymi widzami - mówił papież na audiencji dla uczniów „szkół pokoju”. Przyznał, że istnieje pokusa, by nie myśleć o jutrze, lecz skupić się wyłącznie na teraźniejszości, a troskę o przyszłość delegować na instytucje lub polityków. Dziś jednak, bardziej niż kiedykolwiek dotąd, potrzeba właśnie brania odpowiedzialności za przyszłość. Potrzebujemy odwagi i kreatywności zbiorowego marzenia - mówił Franciszek.

„Drodzy chłopcy i dziewczęta, drodzy nauczyciele, marzenie to wymaga od nas czujności, a nie snu - mówił papież. - Aby je urzeczywistnić, trzeba pracować, a nie spać, wyruszyć w drogę, a nie siedzieć na kanapie. Musimy dobrze korzystać ze środków, które oferuje informatyka, a nie tracić czas na sieciach społecznościowych. Ale marzenie to urzeczywistnia się również, słuchajcie dobrze, urzeczywistnia się również poprzez modlitwę, czyli razem z Bogiem, a nie jedynie o własnych siłach”.

CZYTAJ DALEJ

Turniej WTA w Stuttgarcie - awans Świątek do półfinału

2024-04-19 20:00

[ TEMATY ]

tenis

Iga Świątek

Turniej WTA

PAP/RONALD WITTEK

Iga Świątek świętuje zwycięstwo w ćwierćfinałowym meczu z Emmą Raducanu

Iga Świątek świętuje zwycięstwo w ćwierćfinałowym meczu z Emmą Raducanu

Liderka światowego rankingu tenisistek Iga Świątek pokonała Brytyjkę Emmę Raducanu 7:6 (7-2), 6:3 i awansowała do półfinału halowego turnieju WTA 500 na kortach ziemnych w Stuttgarcie. Jej kolejną rywalką będzie Jelena Rybakina z Kazachstanu.

Świątek, która była najlepsza w Stuttgarcie w dwóch ostatnich latach, wygrała tu 10. mecz z rzędu i pewnie zmierza po trzeci samochód Porsche przyznawany triumfatorce.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję