Między dwoma jeziorami: Brdowskim i Modzerowskim leży niewielka
osada Brdów. Nazwa pochodzi prawdopodobnie stąd, że aby dotrzeć do
tej miejscowości, należało brnąć przez otaczające ją bagna i wody.
Parafia w Brdowie powstała prawdopodobnie przed 1326 r. i należeć
miała do dekanatu radziejowskiego i diecezji kujawsko-pomorskiej.
Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1339 r.
W Brdowie znajduje się klasztor Ojców Paulinów, których
zgodnie z pragnieniem króla Władysławy Jagiełły sprowadził tu w 1436
r. z Częstochowy jego syn, król Władysław Warneńczyk. On też ofiarował
Paulinom obraz Matki Bożej, o którym tradycja mówi, iż przed bitwą
pod Grunwaldem król Jagiełło modlił się przed nim o zwycięstwo. Wizerunek
pochodzi z XV w.; legenda głosi, że jego autor dał Matce Bożej rysy
królowej Jadwigi, świątobliwej małżonki króla Jagiełły. Akt fundacyjny
wystawiony został w Krakowie 16 czerwca 1436 r. W ten sposób zrealizowana
została wola Jagiełły, chcącego ufundować klasztor jako dziękczynne
wotum za zwycięstwo nad Krzyżakami w 1410 r.
Do godności miasta Brdów wyniesiono w 1436 r. Prawa miejskie
utracił w 1870 r. w wyniku carskich represji za poparcie powstania
styczniowego. Miasto miało podwójną administrację. Burmistrz był
reprezentantem króla, natomiast wójt kierował sprawami bieżącymi.
Od 1682 r. wójtami byli paulini, co miało poprawić w znacznym stopniu
sytuację klasztoru. Konwent brdowski, aby utrzymać sanktuarium, zmuszony
był prowadzić działalność gospodarczą. W 1723 r. paulini posiadali
cztery browary, w których warzyli piwo, sprzedawane w szynku należącym
do konwentu. Paulini posiadali też cegielnie i młyny.
Na przestrzeni wieków pożary oraz najazdy obcych wojsk
nękały Brdów. Deptały tę ziemię obce wojska: w 1655 r. miasto spalili
Szwedzi. Następny groźny pożar wybuchł 4 sierpnia 1748 r. W późniejszych
latach wkraczali, rabowali i niszczyli wszystko Prusacy i Moskale.
W 1790 r. kościół był rozbudowywany i modernizowany.
W posiadaniu paulinów był do 1819 r. Ponownie opiekowali się nim
od 1860 r., lecz tylko przez cztery lata. W ramach represji za sprzyjanie
powstańcom klasztor uległ kasacie, a większość zakonników przeniesiono
na Jasną Górę. Powrócili dopiero w lipcu 1952 r., po zgodzie wydanej
przez bp. Antoniego Pawłowskiego. Pierwszym proboszczem i przeorem
został o. Korneliusz Jemioł.
Zajmując się posługą duszpasterską, Paulini przystąpili
do restauracji kościoła i klasztoru, w 1956 r. oddali do restauracji
obraz Matki Bożej. Kult maryjny zaczął się rozszerzać na nowo, czego
dowodem są pielgrzymki i liczne wota. W znajdującej się w sanktuarium
Księdze łask zawarte są opisy kilkudziesięciu cudów, jakie stały
się dzięki wstawiennictwu Matki Bożej Zwycięskiej. Do najbardziej
znanych należy cud przywrócenia życia córce Marcjanny i Józefa Nowińskich
z Kłodawy, który stał się 12 kwietnia 1772 r. Innym głośnym cudem
było uchronienie mieszkańców Izbicy Kujawskiej od epidemii cholery
w 1852 r.
Wobec wzrastającej liczby pielgrzymów i podziękowań za
doznane za przyczyną Maryi łaski Ojcowie Paulini poczęli rozważać
projekt koronacji Wizerunku. Przychylnie odnosił się do tego przedsięwzięcia
bp A. Pawłowski, a po jego śmierci bp Jan Zaręba.
W odpowiedzi na oficjalną prośbę o zgodę na koronację
cudownego obrazu Matki Bożej Zwycięskiej, Stolica Apostolska dekretem
z 25 marca 1982 r. wyraziła zgodę, po czym Wizerunek został ukoronowany
przez Papieża Jana Pawła II. Działo się to 19 czerwca 1983 r. na
Jasnej Górze.
Jednocześnie trwała gruntowna renowacja świątyni brdowskiej (
1979-83). Zaledwie została zakończona, w nocy z 30 listopada na 1
grudnia 1983 r. wybuchł pożar, który zniszczył wnętrze, ponownie
odnawiane przez kolejne trzy lata. Częściowemu zniszczeniu uległ
też obraz. Po oddaniu do konserwacji okazało się, że pod licznymi
przemalowaniami znajduje się XV-wieczny oryginał.
Ruch pielgrzymkowy, zatrzymany podczas II wojny światowej
i w latach stalinowskich, odżył w 1956 r. Po koronacji Obrazu stał
się jeszcze bardziej dynamiczny. Do Brdowa - kujawskiej Częstochowy
- każdego roku wędrują piesze pielgrzymki z pobliskich miejscowości:
Kłodawy, Babiaka, Grzegorzewa, Barłóg i Izbicy Kujawskiej. Przez
cały rok przyjeżdżają też pielgrzymi z całej Polski.
Pomóż w rozwoju naszego portalu