Z kard. Józefem Glempem - arcybiskupem metropolitą warszawskim, Prymasem Polski - rozmawia ks. Ireneusz Skubiś

Ks. Ireneusz Skubiś: - Eminencjo, Księże Prymasie! Jestem bardzo wdzięczny, że zechciał Eminencja przyjąć „Niedzielę” jako pismo archidiecezji warszawskiej. Podejmując wydawanie edycji „Niedziela w Warszawie”, w sposób szczególny stajemy się pismem Waszej Eminencji. To bardzo ważne wyzwanie. Stąd moje pytanie: Jak Ksiądz Prymas postrzega nasz tygodnik, jak zapatruje się na sytuację mediów katolickich w Polsce? Czy dorastają one do zadań, które stawiają im polscy biskupi?

Kard. Józef Glemp: - Niedziela znana i ceniona jest w Warszawie od dawna. Formalnie wkładka do Niedzieli była dotąd związana z diecezją warszawsko-praską, ale Wasze czasopismo podejmowało treści religijne dla całej Warszawy. Teraz umawiamy się co do formalnego zorganizowania redakcji Niedzieli dla archidiecezji warszawskiej.
Nawiązując do pytania o media katolickie: Nie bardzo dzisiaj można uściślić, co to wyrażenie oznacza, co obejmuje. Najprostszym kryterium było zawsze uznanie przez Episkopat, który jednak nie o wszystkich wydawnictwach potrafi się wypowiedzieć, np. o tygodnikach parafialnych, a przecież one są katolickie. Wiemy, że istnieją media sceptycznie nastawione do hierarchii, i też nazywają się „katolickie”. Chodzi o te media (pisma, rozgłośnie, stacje telewizyjne lub strony Internetu), które starają się poruszać sprawy wiary w aspekcie apostolskim. Biskupi kilkakrotnie ustosunkowywali się do mediów nazywających się katolickimi, pragnąc, aby włączały się w program duszpasterski życia Kościoła. Sprawa nie jest prosta. Episkopat, choć jest najlepszym wyrazicielem jedności Kościoła, nie hamuje wolności słowa głoszonego w dobrej wierze. Wiemy, że na tym odcinku pracy Kościoła utrzymanie jedności nie jest łatwe. Dawniej działało stowarzyszenie Pax, wydające Słowo Powszechne, były inne wydawnictwa uzależnione od władzy ideologicznej, które starały się zachować zgodność z Objawieniem, ale za cenę selekcjonowania duchownych i eksponowania określonej ideologii. Dziś również są środowiska katolickie, o których nie wiemy, czy w razie sporu nie opowiedzą się za Gazetą Wyborczą, albo też zadowolą się przychylnością jedynie wybranych biskupów.

- Jakie są, zdaniem Eminencji, największe zadania dla prasy katolickiej w Polsce? Czy ta prasa ma służyć wyłącznie duszpasterskiemu działaniu Kościoła, czy też ma spełniać ważną funkcję w dziedzinie kultury, historii, wymazywania tzw. białych plam? Czy prasa katolicka winna mieć także odniesienie do spraw politycznych, społecznych, gospodarczych?

- Problematyka, którą powinny zająć się media katolickie, wykracza daleko poza zakres duszpasterstwa podejmowanego z ambony. Dziedzina kultury jest najbliższa duszpasterstwu, ponieważ bez kultury nie można ani sprawować liturgii, ani katechizować. Są jednak dziedziny, które wymagają dyskusji, analiz, a nawet polemik - wtedy media katolickie lub lepiej: redaktorzy katoliccy winni się tym zająć, i to w sposób kompetentny. Inne dziedziny, zwłaszcza medyczne, winny być podejmowane przy szerokiej konsultacji, a takie możliwości dają wyspecjalizowane instytucje Stolicy Apostolskiej czy Komisja Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE).
Osobnym tematem jest polityka. Penetruje ona wszystkie dziedziny życia, stąd też Kościół usytuowany w bieżącym życiu nie może zupełnie abstrahować od polityki pojętej społecznie. Owszem, powinien przypominać, że jest ona w służbie społeczeństwa, a nie programu jakiejś partii.

- Mamy tysiące polskich księży, którzy pracują gorliwie, a jednocześnie zauważamy, że w wielu kwestiach przegrywamy. Czy Eminencja nie zechciałby zachęcić księży, natchnąć nowym duchem, by zauważyli, że media katolickie mogą im pomóc w duszpasterzowaniu? Czy w związku z tym Ksiądz Prymas zwróciłby się do duszpasterzy z apelem, by podjęli wielki trud współpracy z mediami katolickimi, by przez koordynowanie i działanie uczyli Polaków w kraju i za granicą, jakie są pryncypia, najwyższe wartości, które wskazywał nam Jan Paweł II, i jak je przedstawiał sługa Boży kard. Stefan Wyszyński?

- Tam, gdzie jest gorliwa ewangelizacja, prowadzona odpowiedzialnie z poczuciem miłości Boga i Ojczyzny, tam nie ma przegranych. Może zmniejszać popularność osób w Kościele, może być utrudniona realizacja planów duszpasterskich itp., ale prawda pozostaje zawsze zwycięska; oczywiście, w pewnej perspektywie czasowej. Sądzę, że duszpasterze chętnie korzystają z mediów wspomagających ich prace. Media są dla duszpasterzy współpracownikiem bezcennym. Wyręczają kapłanów przez przedstawianie problematyki wymagającej studium danej dziedziny. Nadto mają możliwość i zdolność przemawiania językiem poprawnym i współczesnym. Naturalnie, kapłani jako teologowie znają precyzyjniej język teologii, ale chodzi o to, aby poprawność pojęciową wyrazić współczesną polszczyzną, językiem, który bardziej odwołuje się do obrazów, ale kształtuje nasze społeczeństwo w wielkiej giętkości słowa.

- „Niedziela w Warszawie” wchodzi w ścisłą współpracę z archidiecezją warszawską, chce jej dobrze służyć i być dodatkowym wikarym każdego proboszcza parafii warszawskich. Pragnie też służyć Księdzu Prymasowi szczególnie w pracach nad budową świątyni Opatrzności Bożej i we wszystkich Jego duszpasterskich poczynaniach. „Niedziela” jest do dyspozycji Waszej Eminencji. Proszę o wskazanie najważniejszych tematów, które będą służyć Arcybiskupowi Warszawskiemu w wykonywaniu zadań biskupich i pastoralnych.

- Bardzo ufam, że Niedziela nadal będzie współdziała we wszystkim, co przyczynia się do utrzymania, obrony i wzrostu wiary chrześcijańskiej pośród naszych rodaków, gdziekolwiek oni żyją. Redaktorzy Niedzieli wiele nam pomogli w szerzeniu idei Świątyni Opatrzności Bożej. Świadomie mówię o idei, a nie tylko o budowie. Współczesny świat bardzo potrzebuje Boga czuwającego nad działaniami ludzkimi. Szczególnie Europie - jednoczącej się w bólach i z wielkim trudem - trzeba przypominać, że czuwający Bóg nie tylko chroni od zła, ale prowadzi do pełnego szczęścia.

- Serdecznie dziękuję Eminencji za rozmowę.

Redakcja „NIEDZIELI W WARSZAWIE” dodatku do Tygodnika Katolickiego „NIEDZIELA”
ul. Mokotowska 43, 00-551 Warszawa
tel. (0-22) 629-72-62, tel./fax: (0-22) 621-74-97
e-mail: warszawa@niedziela.pl
Ks. dr Andrzej Tulej - asystent kościelny
Milena Kindziuk - redaktor prowadzący
Zespół: ks. prof. dr hab. Kazimierz Szymonik, Piotr Chmieliński, Wiesława Lewandowska, Izabela Matjasik, Artur Stelmasiak,
Margita Kotas - redaktor prowadzący w redakcji centralnej w Częstochowie:
ul. 3 Maja 12
42-200 Częstochowa, tel. (0-34) 365-19-17
e-mail: redakcja@niedziela.pl