W tym półroczu spodziewany jest blisko 8-procentowy wzrost gospodarczy, a z tym są związane zwiększone wpływy do budżetu. Rozbudziły się więc nadzieje wielu grup społecznych na podwyżki pensji, na realizację przez rząd obietnic wyborczych.
No właśnie, rząd ma pieniądze, ale jest też problem: komu, na co i ile dać? Ta batalia o podział zysków już toczy się w cieniu strajków i żądań płacowych, ale - jak znam życie - nabierze wkrótce jeszcze większej politycznej ostrości. Dlatego nie tylko rząd, ale każdy z nas musi zadać sobie pytanie: czy pod presją strajkujących lekarzy, nauczycieli, kolejarzy oraz innych grup zapowiadających protest nie zostaną zmarnowane owoce wzrostu?
Z pewnością na obecne strajki nie należy spoglądać wyłącznie z perspektywy roszczeń wobec zwiększonych wpływów do budżetu państwa. Aż tak surowo bym strajkujących nie oceniał. Ufam, że każdy zdaje sobie sprawę z faktu, iż mimo wzrostu gospodarczego nie spełnimy wszystkich żądań i rozbudzonych nadziei. Aby je ostudzić, trzeba bodaj przypomnieć wszystkim, że dług publiczny w Polsce wynosi obecnie ponad 50 proc. PKB, że w ramach tzw. prywatyzacji wyprzedaliśmy najbardziej dochodowe przedsiębiorstwa, że ściągając firmy zachodnie do Polski, nazbyt łatwo zwalnialiśmy je z podatków. A jakie są płace w tych firmach, wstyd wspomnieć. W powstałych niedawno pod Toruniem fabrykach ekranów ciekłokrystalicznych płace sięgają raptem 600 zł. To dzięki niskim zarobkom polski rynek jest atrakcyjny dla zagranicznych inwestorów, ale czy równie atrakcyjny jest on dla polskich pracowników - oto jest pytanie.
Atutem polskiej gospodarki nie mogą być niskie płace, to nie jest dobra walka z bezrobociem. Eksperci jednak są zdania, że przy wysokim bezrobociu płace muszą być niskie, niezależnie od wzrostu gospodarczego. Co na to pracodawcy? Mówią, że chcieliby płacić więcej pracownikom, ale skarżą się na wysokie pozapłacowe koszty pracy, czyli składki i podatki (w ostatnim roku płace wzrosły o 9, 1 proc.). Rząd pracuje nad obniżką kosztów pracy, ale nie wszystko od razu, a poza tym w wysoko rozwiniętych krajach UE te koszty są o wiele wyższe.
Wróćmy do służby zdrowia, aby chociaż przypomnieć winnych zaistniałej zapaści w szpitalach. Kiedy rząd Jerzego Buzka w 1999 r. przeprowadził reformę służby zdrowia, ówczesny wicepremier Leszek Balcerowicz wymusił drastycznie niską składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7, 5 proc. w relacji do płacy. To był pierwszy gwóźdź do stałego kryzysu finansowego tej branży. Później za rządów Leszka Millera zrezygnowano z zaczynających już dobre funkcjonowanie kas chorych, co doprowadziło do kolejnych zadłużeń szpitali. Dlatego obecnie - jak sądzę - w służbie zdrowia nie chodzi jedynie o płace (ten problem dałoby się jeszcze rozwiązać). Ale najdroższe jest leczenie, bardzo droga diagnostyka i leki. Ile kosztują np. nowoczesne leki onkologiczne - nie trzeba pisać, wystarczy dodać, że mało kogo w
Polsce stać na opłacenie takiego leczenia z własnej kieszeni. Narodowy Fundusz Zdrowia nie jest w stanie zapewnić szpitalom pieniędzy na wszystkie procedury w ciągu całego roku, stąd rosnące zadłużenie.
Jednak myśląc o podwyżkach w służbie zdrowia, trzeba pamiętać o innych wydatkach budżetowych: ZNP domaga się podwyżek płac oraz objęcia nauczycieli emeryturami pomostowymi, a także zwiększenia nakładów na oświatę (ustawa o emeryturach pomostowych będzie kosztowała budżet państwa 20, 5 mld zł w latach 2008-2033; największa kwota - 13, 5 mld zł - będzie przeznaczona na „pomostówki” dla nauczycieli). Także kolejarze czekają na tę ustawę. Generalnie do emerytur pomostowych uprawnionych jest ok. 1 tys. stanowisk pracy. Czeka nas również reforma emerytalna, która powinna obowiązywać w przyszłym roku. Jednym słowem - potrzeba ogromnych pieniędzy i ok. 10 lat wzrostu gospodarczego, aby postawić nasz kraj na nogi, zbudować solidarne państwo.

WYJAŚNIENIE

W felietonie „Prosto i jasno” zatytułowanym „Odkłamywanie naszej historii” („Niedziela”, nr 22/2007) nazwałem Ludwika Waryńskiego „sowieckim kolaborantem”, co spotkało się z protestami niektórych Czytelników (Waryński żył w XIX wieku, nie miał więc związku z Sowietami). Przyznaję, że dokonałem pewnego skrótu myślowego, ale sądziłem, że nie muszę rozwijać tezy, że Waryński jako twórca „Proletariatu” był swego rodzaju protoplastą bolszewików. Jego internacjonalistyczny program żywcem przejęła rewolucja październikowa, a do czego doprowadził światowy proletariat, nie muszę wyjaśniać.
W moim felietonie osoba Waryńskiego jest tylko pewnym pretekstem do dalszych wywodów o kłamstwach historycznych, w jakich nadal żyjemy (tematem było oczyszczenie naszej przestrzeni publicznej z różnych pseudobohaterów. Nie byłby przecież Waryński w PRL-u „bohaterem”, gdyby nie jego rewolucyjne poglądy, odpowiadające marksistowskiej walce klas, a przede wszystkim sowieckiej mentalności naszych byłych przywódców. Jako polityk, oceniam jego osobę jednoznacznie negatywnie. Nie jestem jednak historykiem, wiem, że działalności Waryńskiego nie można zrównać z takimi postaciami, jak Dzierżyński czy Bierut. Dlatego tych, którzy poczuli się urażeni moim porównaniem, przepraszam.