Reklama

Jasna Góra

Od daru do odpowiedzi

Niedziela Ogólnopolska 47/2012, str. 26-27

[ TEMATY ]

Jasna Góra

śluby narodu

INSTYTUT PRYMASA WYSZYŃSKIEGO

Na Jasnej Górze 26 sierpnia 1956 r., w dniu składania Jasnogórskich Ślubów Narodu, przygotowanych przez więzionego w Komańczy kard. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski. Cudowny Obraz niesiony podczas procesji na jasnogórskich wałach

Na Jasnej Górze 26 sierpnia 1956 r., w dniu składania Jasnogórskich Ślubów Narodu, przygotowanych przez więzionego w Komańczy kard. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski. Cudowny Obraz niesiony podczas procesji na jasnogórskich wałach

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Biskupi polscy w Liście pasterskim z roku 1968 napisali: „Akt Oddania i Śluby Jasnogórskie stanowią «polską drogę» i polski sposób realizacji soborowej odnowy. Oddanie się Maryi za Kościół jest wprowadzeniem w życie głębokiej treści Konstytucji «Lumen gentium», mówiącej między innymi o obecności Maryi w tajemnicy Chrystusa i Kościoła. Treść zaś Ślubów Jasnogórskich wyprzedziła postulaty Konstytucji pastoralnej «Gaudium et spes». Wystarczy je porównać, aby dostrzec te zbieżności”. To właśnie w perspektywie przeżywania 50. rocznicy rozpoczęcia II Soboru Watykańskiego pragniemy spojrzeć dzisiaj na Jasnogórskie Śluby, dostrzegając w nich także drogę recepcji w naszej Ojczyźnie nauczania ostatniego soboru.

Prawa i zobowiązania

Jasnogórskie Śluby wskazują z jednej strony na dar, który winni przyjąć ci, co je składają, a z drugiej mówią o zadaniach do wypełnienia. Tak postrzegane, stanowią one istotnie, jak to określił bł. Jan Paweł II, „polską kartę praw człowieka”, aktualną wczoraj, dziś i na przyszłość.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że Śluby przynoszą jedynie zobowiązania, wskazują na zadania, jakie mają spełniać ci, którzy je składają. „Królowo Polski, przyrzekamy” - powtarzane wiele razy w Jasnogórskich Ślubach - wskazuje faktycznie na nasze chrześcijańskie obowiązki i zadania, stanowi wyraz naszej woli ich podejmowania i wypełniania do końca. Z drugiej jednak strony, jakkolwiek nie mówi o tym wprost rota Jasnogórskich Ślubów, aby móc wypełnić owe zobowiązania, przynależą nam określone prawa. W kazaniu jasnogórskim z 3 maja 1977 r. na temat „aktualności Ślubów Jasnogórskich Narodu” Prymas Tysiąclecia podkreślał: „Gdy mówimy o naszych chrześcijańskich obowiązkach płynących z Sakramentu Chrztu, wynikających z przynależności do Kościoła Chrystusowego, o obowiązkach płynących z życia w Narodzie ochrzczonym, w Narodzie polskim, musimy pamiętać, że obowiązkom tym odpowiadają prawa. Kto ma obowiązki, ma również i prawa. Dlatego też my, którzy przyjęliśmy na siebie obowiązki wynikające ze Chrztu, z Ewangelii, z przynależności do Kościoła, ze Ślubów Królewskich czy Jasnogórskich, mamy również i prawa”.

Reklama

Prawa, o których dzisiaj mówimy w kontekście Ślubów, chcemy odczytywać nie tyle i nie tylko jako „brak zniewolenia” i „danie możliwości” do działania, co było tak ważne w sytuacji społeczno-politycznej w naszej Ojczyźnie w minionych latach. W prawach tych chcemy widzieć dziś coś więcej, coś bardziej pozytywnego. Pragniemy je postrzegać bardziej w kategorii „daru”, którego dawcą jest ostatecznie sam Bóg - Stwórca i Zbawca człowieka. Nasuwa się w tym miejscu odniesienie do nauczania bł. Jana Pawła II, który - zwłaszcza w kontekście Jubileuszu Roku Dwutysięcznego - tak dobitnie akcentował „pierwszeństwo łaski”. A zatem z jednej strony - „dar”, świadomość tego daru, a z drugiej - „odpowiedź” na ten dar, świadomość potrzeby tej odpowiedzi. Na potrzebę takiego odczytania Jasnogórskich Ślubów wskazuje już sama ich treść, powtarzające się w nich słowa „dar” czy też „łaska”.

Spójrzmy zatem teraz, według tego klucza „daru” i „odpowiedzi”, czyli praw i zobowiązań, na rotę Jasnogórskich Ślubów.

Wszystko zaczyna się od wskazania na podstawowe dary, jakimi dla człowieka są: sam Bóg, zbawczy Krzyż, Ewangelia, Kościół i jego pasterze. Do tych darów zaliczona została także Ojczyzna. Odpowiedzią na te podstawowe dary w rocie Ślubów jest wierność: „dochowanie wierności Bogu, Krzyżowi i Ewangelii, Kościołowi świętemu i jego pasterzom”, troska o to, aby Polska była rzeczywistym królestwem Maryi i Jej Syna.

Z kolei Jasnogórskie Śluby wskazują na „dar łaski jako źródło Bożego życia”, którego należy strzec, troszcząc się, „aby cały Naród żył bez grzechu ciężkiego”.

Reklama

Darem Boga Ojca i najcenniejszym skarbem Narodu jest ludzkie życie. W tym kontekście składający Jasnogórskie Śluby przyrzekają stać „na straży budzącego się życia”, „walczyć w obronie każdego dziecięcia i każdej kołyski”.

Kolejne wielkie dary, o których przypominają Śluby, to małżeństwo, rodzina i młode pokolenie. Odpowiedź na te dary w rocie Jasnogórskich Ślubów jawi się w postaci troski o nierozerwalność małżeństwa, obrony godności kobiety, troski o trwałość i świętość rodziny i chrześcijańskie wychowanie młodego pokolenia.

W kategorii daru należy też postrzegać miłość i sprawiedliwość społeczną. Stąd też kolejne zobowiązanie Jasnogórskich Ślubów: „Przyrzekamy usilnie pracować nad tym, aby w Ojczyźnie naszej wszystkie dzieci Narodu żyły w miłości i sprawiedliwości, w zgodzie i pokoju, aby wśród nas nie było nienawiści, przemocy i wyzysku…”.

Jako dar jawią się także pierwszorzędnie chrześcijańskie cnoty i dlatego jakże wymowne przyrzeczenie Ślubów: „Zwycięska Pani Jasnogórska! Przyrzekamy stoczyć pod Twoim sztandarem najświętszy i najcięższy bój z naszymi wadami narodowymi. Przyrzekamy wypowiedzieć walkę lenistwu i lekkomyślności, marnotrawstwu, pijaństwu i rozwiązłości. Przyrzekamy zdobywać cnoty: wierności i sumienności, pracowitości i oszczędności, wyrzeczenia się siebie i wzajemnego poszanowania, miłości i sprawiedliwości społecznej”.

I wreszcie rota Ślubów wskazuje na jeszcze jeden dar - jest nim Matka Boża. Ze świadomości tego daru wyrasta ostatnie zobowiązanie: „Przyrzekamy, że z wszelką usilnością umacniać i szerzyć będziemy w sercach naszych i w polskiej ziemi cześć Twoją i nabożeństwo do Ciebie, Bogarodzico-Dziewico, wsławiona w tylu świątyniach naszych, a szczególnie w Twej jasnogórskiej stolicy (...). Przyrzekamy iść w ślady Twoich cnót, Matko-Dziewico i Panno wierna, i z Twoją pomocą wprowadzać w życie nasze przyrzeczenia”.

Reklama

W tym duchu odczytane i zinterpretowane Jasnogórskie Śluby Narodu jawią się faktycznie jako „polska karta praw człowieka” - człowieka, który świadomy jest swojej ludzkiej i chrześcijańskiej tożsamości, tożsamości Bożego dziecka, członka Chrystusowego Kościoła i swojej ziemskiej Ojczyzny. Odczytywane według klucza „daru” i „odpowiedzi” Jasnogórskie Śluby wpisują się w biblijną przestrzeń naszego przymierza z Bogiem. To właśnie przymierze, będąc darem samego Boga, domaga się ludzkiej odpowiedzi, wierności ze strony ludzi. Powtarzające się w Jasnogórskich Ślubach słowo „przyrzekamy” odsyła nas niejako pod górę Synaj, gdzie Bóg zawierał przymierze z narodem wybranym. Z tej też racji słowo to nabiera szczególnej wymowy i wskazuje na wielką odpowiedzialność tych, którzy to ślubowanie składają.

„Iść w ślady cnót Maryi”

Bł. Jan Paweł II w maryjnej encyklice „Redemptoris Mater” stwierdził: „Pełnia łaski przy zwiastowaniu anielskim oznacza dar Boga samego; wiara Maryi, którą głosi Elżbieta przy nawiedzeniu, wskazuje na to, jak Dziewica nazaretańska odpowiedziała na ten dar” (nr 12). Ta fundamentalna prawda dotycząca Matki naszego Odkupiciela - Jej wybranie i obdarowanie przez Boga oraz odpowiedź wiary Maryi na Boży dar - pozwala nam zrozumieć, dlaczego Jasnogórskie Śluby Narodu skierowane są bezpośrednio do Maryi Królowej Polski, dlaczego Ona jest adresatem zawartych w Ślubach przyrzeczeń, dlaczego powtarza się w nich „Królowo Polski, przyrzekamy”. To właśnie w Dziewicy Maryi w najdoskonalszy sposób objawiła się owa tajemnica przymierza z Bogiem. To w Niej, Pannie wiernej i Arce przymierza, objawiła się w pełni odpowiedź na Boże dary. To Ona poprzez tajemnicę swojego uwielbienia we wniebowzięciu pozostaje na zawsze w najdoskonalszej więzi stworzenia ze Stwórcą i jako taka, z woli samego Chrystusa Odkupiciela, służy pielgrzymującemu ludowi Bożemu w dochowaniu wierności przymierzu z Bogiem. Ona niejako podtrzymuje, wspiera nasze ludzkie, chrześcijańskie ślubowania.

Reklama

Rota Ślubów Jasnogórskich świadczy wymownie o tym, że zwracamy się w nich do Matki naszego Odkupiciela o macierzyńskie wsparcie i pomoc. Wskazują już na to same tytuły Maryjne. Pierwszym z nich jest niewątpliwie tytuł „Królowej Polski”. To właśnie jako nasza Królowa - jak wyraża to modlitwa uroczystości 3 maja - Dziewica Maryja „stanowi przedziwną pomoc i obronę”. Temu podstawowemu tytułowi towarzyszą inne, a mianowicie: Pośredniczka łask wszelkich, Matka miłosierdzia i wszelkiego pocieszenia, Dziewica Wspomożycielka, Pani łaskawa.

Z drugiej strony w rocie Ślubów Jasnogórskich odnajdujemy wskazanie na Dziewicę Maryję jako na wzór w realizacji składanych przyrzeczeń. Znowu można to odczytać z niektórych tytułów, z jakimi zwracamy się w Ślubach do naszej Królowej. W kontekście konkretnych przyrzeczeń nazywamy Ją: Matką łaski Bożej, Matką dobrej rady, Domem złotym, Zwierciadłem sprawiedliwości. Niejako dopełnieniem tych tytułów jest ostatnie przyrzeczenie Ślubów, w którym zobowiązujemy się „iść w ślady cnót Maryi”.

Aktualność Ślubów Jasnogórskich

Jasnogórskie Śluby Narodu, złożone po raz pierwszy przed pięćdziesięcioma laty, są nadal aktualne. Ich aktualność nie polega i nie może polegać jedynie na ich corocznym odnawianiu w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej. Stanowią one ciągle wyzwanie do działania, do odnowy moralnej, do pogłębiania naszej dojrzałości chrześcijańskiej, do budowania dojrzałego społeczeństwa. „Królowa Polski w dalszym ciągu czeka na wykonanie danych Jej przyrzeczeń - pisali w liście pasterskim dwadzieścia lat po złożeniu Ślubów polscy biskupi. I dodawali: „Wypełnienie Jasnogórskich Ślubów jest warunkiem nie tylko zachowania chrześcijańskiego oblicza Narodu, lecz także jego istnienia” (10 lutego 1977 r.). A w kazaniu do Polaków w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej w roku 1990 na aktualność Jasnogórskich Ślubów wskazał bł. Jan Paweł II. „Trzeba nam stale wracać do tego ślubowania - mówił Papież - tak jak dawniejsze pokolenia wracały do Ślubów Jana Kazimierza. Trzeba nam stale na nowo ponawiać rachunek sumienia z tych wszystkich zobowiązań, które w nich się zawierają. Są one podstawowe, dotyczą życia narodu, budują się na prawie Bożym, które jest zarazem prawem wpisanym w ludzkie sumienie (...). Nie przedawniły się te słowa Jasnogórskiego Ślubowania z 1956 roku (…). Są aktualne w nowych warunkach - i w nowy sposób. Są jeszcze bardziej niż wówczas warunkiem naszej społecznej dojrzałości. Warunkiem naszego miejsca w Europie...”.

Katecheza wygłoszona na falach Radia Maryja, Radia Fiat i Radia Jasna Góra w czasie nowenny trwającej od 17 do 26 sierpnia 2012 r., przygotowującej do uroczystości Najświętszej Maryi Panny Jasnogórskiej.

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Jasna Góra: beatyfikacja kard. Wyszyńskiego i Matki Czackiej – telemost, radosne oczekiwanie i dziękczynienie

[ TEMATY ]

kard. Stefan Wyszyński

Jasna Góra

beatyfikacja

Karol Porwich/Niedziela

Beatyfikacja Prymasa Wyszyńskiego i Matki Róży Czackiej upływać będzie na Jasnej Górze w duchowej łączności z wiernymi zgromadzonymi w świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Dzięki specjalnym telebimom na placu przed Szczytem, utworzony zostanie telemost. Uroczystość poprzedzi radosne oczekiwanie z udziałem polskich artystów a niemal zaraz po zakończeniu ogłoszenia nowych błogosławionych w Kaplicy Matki Bożej odprawiona zostanie dziękczynna Msza św.

Na murach Jasnej Góry od strony placu przed Szczytem umieszczony jest już dużych rozmiarów wizerunek Prymasa Tysiąclecia z obrazu namalowanego przez ks. Roberta Kruczka, w geście błogosławieństwa z prośbą: „Błogosławiony Stefanie Wyszyński - módl się za nami!”.

CZYTAJ DALEJ

Zielona Góra: Wystawiono współczesne Misterium Męki Pańskiej

2024-03-18 16:51

[ TEMATY ]

Zielona Góra

misterium Męki Pańskiej

parafialna grupa teatralna

Katarzyna Krawcewicz

Przedstawienie przygotowała parafialna grupa teatralna

Przedstawienie przygotowała parafialna grupa teatralna

W parafii św. Urbana I w Zielonej Górze 17 marca wystawiono Współczesne Misterium Męki Pańskiej pt. „Wybory”.

Przedstawienie przygotowała parafialna grupa teatralna. Bohaterowie muszą dokonywać wyborów, tak samo jak każdy człowiek, tak samo jak 2000 lat temu ludzie współcześni Jezusowi. Choć wiele sytuacji zmieniło się w ciągu wieków, to jednak ostatecznie zawsze chodzi o to, czy człowiek opowie się za Chrystusem, czy przeciwko Niemu.

CZYTAJ DALEJ

W internecie pojawiło się nieznane dotąd nagranie homilii i świadectwo ks. Pawlukiewicza

2024-03-19 08:40

[ TEMATY ]

ks. Piotr Pawlukiewicz

Artur Stelmasiak

Małżeństwo może być niebieską piosenką - powiedział ks. Piotr Pawlukiewicz podczas homilii ślubnej, którą wygłosił 17 października 1992 r. Błogosławił wtedy Magdalenie i Bolesławowi Błaszczykom. Oboje małżonkowie są muzykami, Bolesław Błaszczyk jest członkiem Grupy MoCarta. Ma to znaczenie o czym można przeczytać w dalszej części.

Na kanale projektu Dopóki Walczysz w serwisie YouTube pojawiło się właśnie nagranie homilii z tamtej uroczystości. Ks. Pawlukiewicz m.in. nawiązał w niej do utworu „Niebieska piosenka” Grzegorza Tomczaka.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję