Peregrynujący po wspólnotach franciszkańskich krzyż z kościoła św. Damiana w Asyżu nawiedził również Chełm. Wierni mogli się przed nim modlić w ciągu jednego styczniowego tygodnia. „Pielgrzymka tego niezwykłego krzyża jest wpisana w jubileusz 800-lecia istnienia naszego zakonu franciszkanów. Jest także duchową stacją na drodze przygotowań do tegorocznej koronacji obrazu św. Antoniego, znajdującego się w naszej świątyni” - mówi o. Maksymilian Wasilewski, gwardian chełmskiego klasztoru.
Oryginalny krzyż św. Damiana znajduje się w bazylice św. Klary w Asyżu. Za czasów św. Franciszka był umieszczony w kościółku w San Damiano, tuż za murami miasta. Wkrótce po swoim nawróceniu, Franciszek prowadził samotne życie właśnie w tej miejscowości. Pewnego styczniowego dnia 1206 r., mijając ten zniszczony kościółek, usłyszał głos mówiący do niego, aby wszedł do środka i pomodlił się. Posłuchawszy głosu, wszedł i uklęknął przed krzyżem. Podczas wpatrywania się w krzyż, Franciszek ujrzał poruszające się wargi Jezusa i usłyszał słowa: „Franciszku, idź i odbuduj mój dom, który, jak widzisz, popada w ruinę”. Biedaczyna, przepełniony radością i podziwem, natychmiast wstał, aby wykonać polecenie. Początkowo skoncentrował się na odbudowie kościółka w San Damiano i okolicznych kapliczek, ale kiedy Pan obdarzył go wieloma naśladowcami, zrozumiał polecenie odrodzenia życia w ludzie Bożym. Jego zadanie zostało potwierdzone przez papieża Innocentego III, który miał sen o Kościele w kształcie Bazyliki św. Jana na Lateranie, przechylającej się tak, jakby miała się załamać. Uratował ją jeden człowiek. Gdy papież rozpoznał we Franciszku człowieka ze swojego snu, zatwierdził zakon franciszkański i jego regułę życia.
Krzyż z San Damiano przemawia i dzisiaj do każdego, kto naśladuje Chrystusa na wzór św. Franciszka z Asyżu. W nim bowiem wielu zabieganych ludzi, borykających się z problemami duchowymi i materialnymi, odnajduje wiarę, spokój i pocieszenie. W tym też krzyżu wielu z nas odnajduje źródło i potwierdzenie swojego życiowego powołania. Całodzienne adoracje i wieczorne nabożeństwa stanowe oraz Droga Krzyżowa z licznym udziałem wiernych pokazały, że duchowość św. Franciszka ciągle się rozwija. Peregrynacja przygotowująca do wielkiego jubileuszu rozpoczęła się w 2006 r. we Włoszech. Od ubiegłego roku krzyż nawiedza wspólnoty i domy zakonne na terenie krakowskiej prowincji franciszkanów. Do Chełma przyjechał z klasztoru w Zakliczynie; a pojechał do Kazimierza Dolnego.