Reklama

Głos z Torunia

80. rocznica śmierci Józefa Piłsudskiego

Jak w Toruniu żegnano marszałka

Przywódca państwa polskiego, do którego odrodzenia w 1918 r. i ocalenia 2 lata później przyczynił się w ogromnej mierze, zmarł 12 maja 1935 r. Nazajutrz biskup chełmiński Stanisław W. Okoniewski zarządził, aby w kościołach odprawiono nabożeństwa żałobne, a do dnia pogrzebu codziennie w południe uderzano w dzwony

Niedziela toruńska 19/2015, str. 8

[ TEMATY ]

Toruń

Józef Piłsudski

Ze zbiorów Towarzystwa Naukowego w Toruniu

Przedwojenny pomnik Józefa Piłsudskiego w Toruniu

Przedwojenny pomnik Józefa Piłsudskiego w Toruniu

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Przedstawiciele władz wojskowych i organizacji społecznych 13 maja uchwalili wybudowanie w Toruniu pomnika w postaci Muzeum Ziemi Pomorskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, a w teatrze miejskim odbyła się akademia żałobna. Następnego dnia w ratuszu podczas żałobnego posiedzenia połączonych korporacji miejskich, Rady Miejskiej i Zarządu Miejskiego przyjęto uchwałę o nadaniu marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu pośmiertnego tytułu Honorowego Obywatelstwa Miasta Torunia.

Z powodu żałoby narodowej po śmierci pierwszego marszałka Polski aż do dnia pogrzebu Polskie Radio przerwało nadawanie programów, ogłaszając jedynie komunikaty. Codziennie w południe wszystkie radiostacje nadawały z Torunia bicie jednego z najstarszych i największych dzwonów w Polsce – „Tuba Dei” z kościoła św. Jana. „A po basowym dzwonie toruńskim dzwony z najmilszego marszałkowi Piłsudskiemu miasta Wilna barytonowym głosem zaśpiewały: «Umarł Komendant, umarł Komendant»” (gazeta „Dzień Pomorski”).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Eucharystia żołnierzy

Reklama

Tego dnia o godz. 10 przy kościele garnizonowym przy pl. św. Katarzyny w Toruniu odbyło się nabożeństwo żałobne w intencji zmarłego. W zewnętrznej niszy kościoła naprzeciw pomnika 10-lecia Niepodległości z popiersiem marszałka ustawiono ołtarz przybrany zielenią, otoczony kirem oraz flagami narodowymi. Po bokach postawiono 2 lekkie działa. Na placu ustawiły się w wielkim czworoboku oddziały wszystkich rodzajów wojsk stacjonujących w toruńskim garnizonie, m.in. 63. Pułku Piechoty, 4. Pułku Lotniczego, także artylerzyści, baloniarze, saperzy. Na wprost ołtarza zajęli miejsca m.in. wojewoda pomorski Stefan Kirtiklis, dowódca Okręgu Korpusu nr VIII gen. Wiktor Thommée, prezydent Torunia Antoni Bolt, duchowieństwo z dziekanem toruńskim – proboszczem parafii pw. św. Jakuba ks. kan. Leonem Kozłowskim. Głównym celebransem Mszy św. żałobnej był kapelan garnizonu ks. płk. Stanisław Sinkowski, który wygłosił słowo o zasługach zmarłego dla ojczyzny. Oprawę muzyczną Eucharystii zapewniły chór „Lutnia” pod batutą Feliksa Rutkowskiego i orkiestra dęta 63. Pułku Piechoty z kapelmistrzem por. Zygmuntem Grabowskim. Niezwykłą oprawę nabożeństwa stworzyli piloci z 4. Pułku Lotniczego: podczas przelotu nad placem celebry uformowali z samolotów figurę krzyża.

W dniu pogrzebu

18 maja odbyło się nabożeństwo żałobne w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny, który tonął w półmroku. Lampy były zakryte krepą. Tylko jeden reflektor rzucał snop światła na katafalk stojący pośrodku kościoła, nakryty suknem o barwach narodowych. Na wierzchu leżała szara maciejówka, a obok szabla. Niżej w zielonym obramowaniu, otoczony kirem, stał portret marszałka. Mszę św. żałobną odprawiał proboszcz ks. Franciszek Jank w asyście wikariuszy: Tadeusza Grzechowskiego, Jana Mykowskiego i Stefana Trzcińskiego. Podniosłą atmosferę nabożeństwa z udziałem władz miejskich, generałów i oficerów z garnizonu toruńskiego, komendanta policji, przedstawicieli organizacji społecznych podkreślał udział parafialnego chóru św. Cecylii pod batutą Henryka Dogi i orkiestry 63. Pułku Piechoty, która zagrała marsze żałobne Fryderyka Chopina i toruńskiego kompozytora Zygmunta Moczyńskiego. Po Mszy św. wierni modlili się w intencji zmarłego słowami pieśni „Witaj, Królowo” i „Dobry Jezu”.

W Toruniu marszałek Piłsudski raz gościł oficjalnie (5 czerwca 1921 r.), dwukrotnie nieoficjalnie. Choć był dla mieszkańców Pomorza, w większości sympatyzujących z przeciwną obozowi piłsudczykowskiemu endecją, postacią kontrowersyjną, nie negowali jego zasług dla odzyskania i obrony niepodległości Ojczyzny. W komentarzu opozycyjnej gazety „Słowa Pomorskiego” czytamy: „Ale właśnie jako przeciwnicy składamy wielkiemu zmarłemu hołd przynależny. Za to, że życie swe poświęcił Polsce. Że chociaż służył jej inaczej niż my, przecież służył jej najofiarniej”.

2015-05-07 14:11

Oceń: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Za Zasługi dla Miasta Torunia”

Niedziela toruńska 24/2013, str. 8

[ TEMATY ]

Toruń

Helena Maniakowska

W Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego w Toruniu 27 maja odbyły się uroczyste obchody 90-lecia działalności Towarzystwa Miłośników Torunia (ToMiTo). Obecni byli wicemarszałek Senatu RP Jan Wyrowiński, senator Michał Wojtczak, prezydent Torunia Michał Zaleski, przewodniczący Rady Miasta Torunia Marian Frąckiewicz, prorektor UMK prof. dr hab. Andrzej Sokala, sekretarz województwa kujawsko-pomorskiego Marek Smoczyk, prezes ToMiTo prof. dr hab. Krzysztof Mikulski, dyrektor Muzeum Okręgowego w Toruniu dr Marek Rubnikowicz, dyrektor Planetarium w Toruniu Anna Broniewicz, ks. Jerzy Molin, wicedyrektor Instytutu Historii i Archiwistyki UMK dr hab. Jarosław Kłaczkow oraz liczni przyjaciele organizacji naukowych i społecznych, w których działa dr Cecylia Maria Iwaniszewska. Uroczystość prowadził Jacek Beszczyński. Podczas spotkania miało miejsce wręczenie dr Cecylii M. Iwaniszewskiej medalu „Za Zasługi dla Miasta Torunia” na wstędze. Zebrani wysłuchali wielu laudacji i podziękowań pod jej adresem. Prezydent Michał Zaleski w swojej laudacji wyraził słowa uznania wobec dr Cecylii M. Iwaniszewskiej za całą działalność i zaznaczył, że „kto raz się rozkochał w Toruniu, w tym rozkwieconym mieście, to będzie w tym trwał”. Dziękował za serce oddane ToMiTo, a przede wszystkim Toruniowi. Medal od Rady Miasta Torunia wręczył Marian Frąckiewicz.
CZYTAJ DALEJ

Pszenno. Kapłan z sercem pasterza. Pożegnanie ks. kan. Kazimierza Gniota

2025-10-06 17:33

[ TEMATY ]

bp Marek Mendyk

diecezja świdnicka

pogrzeb kapłana

śmierć kapłana

ks. Przemysław Pojasek

kapłan diecezji świdnickiej

ks. Marcin Gęsikowski

ks. Kazimierz Gniot

ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Bp Marek Mendyk podczas obrzędu ostatniego pożegnania śp. ks. kan. Kazimierza Feliksa Gniota w kościele św. Mikołaja w Pszennie.

Bp Marek Mendyk podczas obrzędu ostatniego pożegnania śp. ks. kan. Kazimierza Feliksa Gniota w kościele św. Mikołaja w Pszennie.

Wypełniony wiernymi kościół św. Mikołaja był świadkiem pożegnania wyjątkowego kapłana, który przez ponad dwie dekady prowadził miejscową wspólnotę z łagodnością, konsekwencją i głęboką wiarą.

6 października bp Marek Mendyk przewodniczył Mszy świętej pogrzebowej za śp. ks. kan. Kazimierza Feliksa Gniota, wieloletniego proboszcza parafii, który zmarł w 72. roku życia i 46. roku kapłaństwa. Żałobna liturgia, koncelebrowana przez blisko trzydziestu kapłanów z całej metropolii wrocławskiej, wśród nich wikariusza generalnego diecezji świdnickiej ks. kan. Arkadiusza Chwastyka i kanclerza legnickiej kurii ks. prał. Józefa Lisowskiego, była nie tylko modlitwą, ale i świadectwem wdzięczności za życie, które, jak przypomniał biskup świdnicki, było całkowicie zanurzone w Bogu i w ludziach.
CZYTAJ DALEJ

Różaniec z bł. Karoliną Kózkówną - tajemnice bolesne

2025-10-06 20:58

[ TEMATY ]

różaniec

bł. Karolina Kózkówna

fot. Magdalena Pijewska

Bł. Karolina Kózkówna

Bł. Karolina Kózkówna

Prezentujemy wyjątkowe rozważania Różańca - tajemnice bolesne z bł. Karoliną Kózkówną, przygotowane przez Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, które zawierają słowa św. Jana Pawła II.

Święci są po to, ażeby świadczyć o wielkiej godności człowieka. Świadczyć o Chrystusie ukrzyżowanym i zmartwychwstałym "dla nas i dla naszego zbawienia", to znaczy równocześnie świadczyć o tej godności, jaką człowiek ma wobec Boga. Świadczyć o tym powołaniu, jakie człowiek ma w Chrystusie. Karolina Kózkówna była świadoma tej godności. Świadoma tego powołania.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję