Umiłowani Bracia i Siostry!
W modlitwie mszalnej w pierwszą Niedzielę Wielkiego Postu kapłan kieruje do Boga następującą prośbę: "Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy przez doroczne ćwiczenia wielkopostne postępowali w rozumieniu tajemnicy Chrystusa i dzięki Jego łasce prowadzili święte życie". Kościół prosi u progu bardzo ważnego okresu Roku Liturgicznego o szczególną łaskę pogłębienia naszego rozumienia tajemnicy Jezusa Chrystusa, który w liturgii Kościoła ponownie przechodzi przez mękę, cierpienie oraz wchodzi do chwały zmartwychwstania. Stajemy więc przed podwójnym zadaniem do wykonania na płaszczyźnie duchowej:
1. Zgłębienie tajemnicy Jezusa Chrystusa oraz nawiązanie z Nim więzi poprzez wewnętrzne nawrócenie, zgodnie z Jego apelem: "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię" (Mk1, 15)
2. Prowadzenie życia świętego stosownie do słów św. Pawła skierowanych do Tesaloniczan: "Albowiem wolą Bożą jest wasze uświęcenie" (1 Tes 4, 3).
Te dwa zadania winny stanowić przedmiot szczególnej troski o nasze życie duchowe i jednocześnie uzdalniać do tego, by z dnia na dzień stawać się "nowym stworzeniem" zgodnie z oświadczeniem św. Pawła: "...razem z Chrystusem zostałem przybity do krzyża. Teraz zaś już nie ja żyję, lecz żyje we mnie Chrystus (Ga 2, 19-20). "Jeżeli ktoś pozostaje w Chrystusie, jest nowym stworzeniem" (Kor 5, 17).
Ad 1. W jaki to sposób mamy wejść w głębsze zrozumienie tajemnicy Jezusa Chrystusa? Z pomocą przychodzi nam Apostoł Narodów, św. Paweł, który w Liście do Filipian zamieścił hymn chrystologiczny, w którym w bardzo zwięzłych terminach kreśli całą historię Jezusa Chrystusa, od Jego preegzystencji do chwalebnego wywyższenia:
"On, istniejąc w postaci Bożej,
nie skorzystał ze sposobności,
aby na równi być z Bogiem,
lecz ogołocił samego siebie,
przyjąwszy postać sługi,
stawszy się podobnym do ludzi.
A w zewnętrznym przejawie uznany za człowieka,
uniżył samego siebie,
stawszy się posłusznym aż do śmierci -
i to śmierci krzyżowej.
Dlatego też Bóg Go nad wszystko wywyższył
i darował Mu imię,
Aby na imię Jezusa
zgięło się każde kolano
istot niebieskich i ziemskich, i podziemnych.
I aby wszelki język wyznał,
że Jezus Chrystus jest PANEM,
ku chwale Boga Ojca" (Flp 2, 6-11).
Św. Paweł przedstawia nam tajemnicę Chrystusa, którą tak trudno było przyjąć Apostołom i pogodzić się z nią. On to skierował do swoich Apostołów słowa bardzo twarde, że "musi iść do Jerozolimy i wiele cierpieć od starszych i arcykapłanów, i uczonych w Piśmie; że będzie zabity i trzeciego dnia zmartwychwstanie. A Piotr wziął Go na bok i począł robić Mu wyrzuty: «Panie, niech Cię Bóg broni! Nie przyjdzie to nigdy na Ciebie». Lecz On odwrócił się i rzekł do Piotra: «Zejdź mi z oczu, szatanie! Jesteś mi zawadą, bo myślisz nie na sposób Boży, lecz na ludzki»" (Mt 16, 21-23). Tymi słowami objawił im swoją tajemnicę, której nie byli zdolni zrozumieć i tym bardziej przyjąć, o czym świadczy stanowisko pierwszego z Apostołów - Piotra, który otrzymuje bardzo ostrą replikę od Jezusa. Dopiero po zesłaniu Ducha Świętego tak On, jak i pozostali Apostołowie zrozumieli, że tak musiało się stać, by wszyscy mogli być zbawieni. Wskazuje na to pierwsza mowa św. Piotra po Zesłaniu Ducha Śwętego skierowana do Żydów, którzy przybyli do Jerozolimy "ze wszystkich narodów pod słońcem" (Dz 2, 5). Skierował On do nich słowa niezwykłej wagi: "Mężowie izraelscy, słuchajcie tego, co mówię: Jezusa Nazarejczyka (...) przybiliście rękami bezbożnych do krzyża i zabiliście. Lecz Bóg wskrzesił Go, zerwawszy więzy śmierci" (Dz 2, 22-23).
W tę tajemnicę Chrystusa, tak niepojętną i trudną, musimy wniknąć, uczynić ją przedmiotem osobistych i wspólnotowych refleksji i sprawić, by tajemnica naszego życia stała się bardziej jasną i zrozumiałą.
Ad 2. Na początku Wielkiego Postu prosimy Boga przez usta kapłana, byśmy "dzięki łasce Chrystusa prowadzili święte życie". I tutaj stoi przed nami jedno z najtrudniejszych zadań, wymagające od każdego z nas olbrzymiego wysiłku w sferze życia duchowego: ŚWIĘTOŚĆ.
Ojciec Święty Jan Paweł II w liście na zakończenie Wielkiego Jubileuszu Chrześcijaństwa Na Początku Nowego Tysiąclecia stawia świętość jako zadanie priorytetowe w pracy duszpasterskiej i życiu chrześcijańskim. "Perspektywą, w którą winna być wpisana cała działalność duszpasterska, jest perspektywa świętości (...). Trzeba zatem odkryć ponownie całe bogactwo V rozdziału Konstytucji dogmatycznej o Kościele Lumen gentium, poświęconego «powszechnemu powołaniu do świętości»". Ten dar świętości - by tak rzec - obiektywnej zostaje ofiarowany każdemu ochrzczonemu. Dar jednak staje się zadaniem, któremu winno być podporządkowane całe życie chrześcijanina: "Albowiem wolą Bożą jest uświęcenie wasze" (l Tes 4, 3). To zadanie nie dotyczy tylko niektórych chrześcijan: "Wszyscy chrześcijanie jakiegokolwiek stanu i zawodu powołani są do pełni życia chrześcijańskiego i do doskonałej miłości" (Lumen gentium 40).
"Trzeba spojrzenia miłości, aby dostrzec obok siebie brata, który wraz z utratą pracy, dachu nad głową, możliwości godnego utrzymania rodziny i wykształcenia dzieci doznaje poczucia opuszczenia, zagubienia i beznadziei. Potrzeba «wyobraźni miłosierdzia», aby przyjść z pomocą dziecku zaniedbanemu duchowo czy materialnie, aby nie odwracać się od chłopca czy dziewczyny, którzy zagubili się w świecie różnorakich uzależnień lub przestępstwa; aby nieść radę, pocieszenie, duchowe i moralne wsparcie tym, którzy podejmują wewnętrzna walkę ze złem. Potrzeba tej wyobraźni wszędzie, wszędzie tam, gdzie ludzie w potrzebie wołają do Ojca miłosierdzia: «Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj». Oby dzięki bratniej miłości tego chleba nikomu nie brakowało! «Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią» (Mt 5, 7)" (Homilia Ojca Świętego - Błonia krakowskie, 18 sierpnia 2002 r.).
Ad 3. Okres Wielkiego Postu jest czasem sposobnym, byśmy raz jeszcze w swoim życiu przeanalizowali naszą postawę prawdziwie chrześcijańską względem naszych bliźnich, szczególnie znajdujących się w krytycznym położeniu materialnym oraz moralnym. Piąte przykazanie kościelne nakazuje nam "troszczyć się o wspólnotę Kościoła". Ta właśnie troska będzie wyrażała się w dziełach miłosierdzia w stosunku do najbardziej potrzebujących, chorych, biednych, żyjących na marginesie społecznym, uzależnionych od alkoholu i narkotyków, bezrobotnych, bezdomnych.
Czwarte przykazanie kościelne nakazuje nam, katolikom, "zachować nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych". Co ono właściwie oznacza i do czego nas zobowiązuje? Takie pytanie nurtowało już ludzi żyjących dwa i pół tysiąca lat temu. Otrzymali oni odpowiedź od Boga przez usta Proroka: "Czyż nie jest raczej ten post, który Ja wybieram: rozerwać kajdany zła, rozwiązać więzy niewoli, wypuścić wolno uciśnionych i wszelkie jarzmo połamać; dzielić swój chleb z głodnym, wprowadzić w dom biednych tułaczy, nagiego, którego ujrzysz, przyodziać i nie odwracać się od współziomków" (Iz 58, 6-7).
Pan Jezus daje nam w scenie sądu ostatecznego bardzo ważną naukę i zarazem ostrzeżenie:
"Bo byłem głodnym, a nie daliście Mi jeść
byłem spragniony, a nie daliście Mi pić,
byłem przybyszem, a nie przyjęliście Mnie,
byłem nagi, a nie przyodzialiście Mnie,
byłem chory i w więzieniu, a nie odwiedziliście Mnie.
Zaprawdę powiadam wam: wszystko czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tegoście i Mnie nie uczynili". (Mt 25, 42-45).
Ukochani Diecezjanie! Pisząc te słowa na początku Wielkiego Postu, pragnę siebie, moich kapłanów, rodziny zakonne męskie i żeńskie, jak również wszystkich zmobilizować do wytężonej pracy nad sobą: do zrozumienia tajemnicy Chrystusa i prowadzenia życia świętego w oparciu o zasady miłości i miłosierdzia, które będą świadczyły o naszej prawdziwej pobożności i jedności z Jezusem naszym Zbawicielem.
Na trud tej pracy wewnętrznej, która niech stanie się codziennym naszym zadaniem do pełnienia pośród najrozmaitszych zajęć, które wykonujemy, spraszam szczególną opiekę Matki Bożej, Wspomożycielki Wiernych i z głębi serca błogosławię.