O kulcie Serca Jezusowego w życiu i duchowości św. Jana Pawła II z ks. dr. Stanisławem Grucą SCJ, diecezjalnym dyrektorem Arcybractwa Straży Najświętszego Serca Pana Jezusa, rozmawia Piotr Lorenc
PIOTR LORENC: – Jak wyglądał kult Serca Jezusowego w życiu Jana Pawła II?
KS. STANISŁAW GRUCA SCJ: – Powszechnie wiadomo, że nasz Papież odznaczał się głębokim kultem do Najświętszego Serca Pana Jezusa. Niedługo po wyborze na Stolicę Piotrową, podczas audiencji generalnej, w przededniu uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa, odsłonił nieco tajemnice swojego serca mówiąc: „Pragnę więc już dzisiaj, wyprzedzając ten dzień i tę uroczystość, razem z wami skierować wejrzenie naszych serc na tajemnicę tego Serca. Ona przemawiała do mnie od wieku młodzieńczego. Co roku wracam do tej tajemnicy w liturgicznym rytmie czasu kościelnego”.
– Wielkie zdziwienie ogarnęło wielu wiernych, gdy po śmierci papieża kard. Dziwisz oznajmił, iż znaleziono przy nim napisany odręcznie, poskładany w kwadracik akt osobistego oddania Sercu Jezusowemu...
– Rzeczywiście, pośród osobistych rzeczy Papieża odnaleziono mały relikwiarzyk, należący niegdyś do św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Jan Paweł II nosił w nim poskładany w kostkę plik karteczek. Na pożółkłym już papierze Karol Wojtyła spisał własnoręcznie akt oddania się Sercu Jezusa. W związku ze znalezieniem tak ważnej relikwii, kard. Dziwisz dał świadectwo, mówiąc: „Jan Paweł II miał wielkie nabożeństwo do Serca Jezusa. Ale nikt z nas nie wiedział o istnieniu tego relikwiarzyka. Znaleźliśmy go przy Papieżu dopiero po śmierci. Siostry sercanki, które posługiwały Papieżowi, zaświadczają, że Jan Paweł II był apostołem Serca Jezusowego. Odmawiał codziennie litanię do Serca Jezusowego. Ponadto w każdy I piątek miesiąca ponawiał akt osobistego poświęcenia się Jezusowi w tajemnicy Jego Serca.
– W wielu miejscach nauczania papieskiego dostrzegamy charakterystyczne elementy duchowości Serca Jezusowego...
– Trudną rzeczą jest ująć w kilku słowach naukę Papieża na temat Serca Jezusowego. Jan Paweł II pozostawił po sobie najliczniejszy z dorobku wszystkich papieży zbiór wypowiedzi na ten temat. Zbiór ten zawiera ponad 120 dokumentów, wypowiedzi i komentarzy. Zapewne nie uwzględnia licznych komentarzy i tekstów związanych z pobożnością oddawaną Najświętszemu Sercu Jezusowemu. Dla nas, członków Straży Honorowej, istotnymi wydają się te wskazania, które w jakimś stopniu związane są z misją członka pełniącego straż przy boku Pana.
– Proszę wskazać najważniejsze ...
– Na pierwszym miejscu wymienię „serce”. Papież podczas audiencji generalnej w 1979 r. wyjaśniał znaczenie „serca”. Nie chodzi w nim tylko o symbolikę organu, który warunkuje biologiczną żywotność człowieka, ale jest symbolem całego człowieka, zwłaszcza duchowego. W przebitym boku Jezusa wszystkie pokolenia ludzi uczą się odczytywać tajemnicę serca Człowieka ukrzyżowanego, który był i jest Synem Bożym. Kolejnym ważnym elementem jest kult Serca Jezusowego. Papież w wielu wypowiedziach tłumaczy niestrudzenie, jak rozumieć dzisiaj kult Bożego Serca. Podkreśla, że warto żyć duchowością serca, ponieważ z Serca Syna Bożego, umarłego na krzyżu, wytrysnęło wiekuiste źródło życia, które niesie nadzieję każdemu człowiekowi. Także dzisiaj człowiek potrzebuje Serca Chrystusa, aby poznawać Boga i samego siebie oraz aby budować cywilizację miłości. Według św. Jana Pawła II, również dzisiaj trzeba zadbać, aby posługując się językiem i formami dostosowanymi do naszych czasów, przekazywać następnym pokoleniom zdrową pobożność, która ma polegać na wpatrywaniu się z uwielbieniem w tajemnicę Chrystusa, Boga-Człowieka, abyśmy przez to stawali się ludźmi życia wewnętrznego.
– Wynagrodzenie to następny istotny element duchowości arcybractwa...
– Oczywiście. Wynagrodzenie należy rozumieć jako neutralizowanie zasięgu zła. Papież, powołując się na Leona XIII, przypomina, że misja ta polega na proponowaniu drogi powrotu dla tych, którzy pobłądzili. Jeżeli ciemności opanowały umysł, należy je rozproszyć światłem prawdy. Jeżeli w życiu człowieka zagościła śmierć, trzeba jeszcze bardziej przylgnąć do życia. Z pewnością jest to bardzo ciekawa koncepcja wynagrodzenia, które zwykle rozumiemy w aspekcie duchowym i modlitewnym. Według św. Jana Pawła II, wynagradzać znaczy również działać na rzecz dobra. Ta nasza współpraca w dziele wynagradzania łączy się najpełniej z ofiarą Jezusa Chrystusa w Eucharystii. Przyjmuje również formę ofiar osobistych i wspólnotowych oraz całościowego sposobu przyjmowania życia, które niejednokrotnie znaczone będzie krzyżem.
– I w końcu ostatni element – modlitwa i Msza św. ...
– Dobrze przeżywane uczestnictwo w Bractwie Straży Honorowej będzie prowadzić nas do głęboko przeżywanej Mszy św. jako centralnego momentu dnia. Kult ten, jak zauważa Jan Paweł II, jest zakorzeniony i znajduje swoje zwieńczenie we Mszy św., zwłaszcza niedzielnej, podczas której serca wiernych, zgromadzonych w braterskiej i radosnej wspólnocie, słuchają słowa Bożego, uczą się składać z Chrystusem ofiarę z siebie i całego życia. A z tego miejsca już tylko o krok do miłej Bogu modlitwy.
