Reklama

Kultura

Dzwon emanacją potęgi

Minęło 500 lat od dnia, w którym pierwszy raz zabrzmiał, czy może raczej zagrzmiał, Dzwon Zygmunt. Jest on symbolem polskości – tak jak Wawel, częstochowski klasztor z obrazem Matki Bożej Częstochowskiej, gnieźnieńska katedra, chopinowskie frazy...

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Przy okazji wspaniałego jubileuszu o najsłynniejszym polskim dzwonie powiedziano już wszystko, więc o czym tu jeszcze pisać? No właśnie, a czy zastanawiali się Państwo, jakie jest miejsce dzwonów w muzyce? Kiedy sięga się do starych manuskryptów gregoriańskich, bywa, że spisujący melizmaty na początku zaznaczał, iż godnym byłoby śpiewanie rozpocząć od bicia dzwonów – przez chwilę – w opactwie czy świątyni.

Kiedy Siergiej Rachmaninow komponował swoją znakomitą symfonię chóralną Dzwony op. 35 do poematu Edgara Allana Poego w tłumaczeniu Konstantina Dmitriewicza Balmonta (1912-13), słusznie zauważył, że dzwony towarzyszą nam w najważniejszych momentach. Zapytany pod koniec życia, które swoje dzieło uznaje za najlepsze, wskazał właśnie tę symfonię. „Dźwięk dzwonów kościelnych zdominował wszystkie miasta Rosji, które znałem – Nowogród, Kijów, Moskwa” – powiedział po premierze rosyjskiemu krytykowi. „Towarzyszą każdemu od dzieciństwa do grobu i żaden kompozytor nie może być na to głuchy (...). Przez całe życie czerpałem przyjemność z różnych nastrojów i muzyki, zawsze gdzieś w końcu pojawiały się dzwony, dzwonki, dzwoneczki. Ta miłość do dzwonów jest nieodłącznym elementem każdego, nie tylko Rosjanina. Dzwony wibrują ludzkimi emocjami, chciałem to przekazać w muzyce. Mnie osobiście one przeniknęły, tyle jest dzwonów w Moskwie” – wyjaśnił kompozytor.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Symfonię tworzył w Rzymie (dzwonów tam nie brakuje) i jak zaznaczył, świat mieszał mu strofy poematu Poego z dzwonami pobliskich świątyń. Mało kto wie, że Rachmaninow komponował przy tym samym biurku i w tym samym apartamencie przy Schodach Hiszpańskich, przy których lata wcześnie pracował Piotr Czajkowski, mentor twórcy Dzwonów.

Dzwony wieńczą też Wielką bramę w Kijowie w Obrazkach z wystawy Modesta Musorgskiego. Krzysztof Penderecki dedykował im wiele razy partie solowe (Czarna maska, V Symfonia „Koreańska”); Witold Lutosławski też od nich nie stronił. U Igora Strawińskiego w operze The Rake’s Progress dzwon odmierza czas, w którym szatan chce podmienić karty w nieuczciwej grze (zatrzymuje zegar na wieży).

W naszych czasach paletę barw dzwonów przedstawia nam Mike Oldfield w legendarnej suicie rockowej Tubular Bells (1973), Pink Floyd w High Hopes (album The Division Bell – 1994) dobiegający z oddali odgłos dzwonów uczynił genialnym kontrapunktem do ikonicznego sola fortepianu.

Można powiedzieć, że dzwony są wszechobecne. W operowych teatrach aż miło na proscenium, w korytarzach-zakamarkach lub gdzieś pod sceną oglądać stare dzwony, bo prędzej czy później na afisz trafi Borys Godunow. Dzwony to potęga, od zawsze były tworzone (te wielkie) na pochwałę Pana.

Wracając do Rachmaninowa, kilka tygodni temu pisałem Państwu o Preludium cis-moll, w którym główny motyw opisuje lęk (sen) kompozytora, który budzi się w trumnie pod ziemią i dochodzą go z daleka dźwięki dzwonów. Nic dziwnego, że wpisał on w partyturę Dzwonów dedykowany Czajkowskiemu cytat w miejscu, gdzie padają słowa: „Bo szlochamy, gdy pamiętamy, że nasze oczy się zamkną, serca znieruchomieją”.

2021-07-27 12:14

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dzwon Zygmunt ma urodziny

[ TEMATY ]

Dzwon Zygmunt

Maria Fortuna-Sudor

Mija dokładnie 500 lat, odkąd krakowianie po raz pierwszy usłyszeli głos dzwonu Zygmunt. We wtorek wyjątkowo będzie bił dwukrotnie: o 17.15 i 21.00. Wieczorem odpowiedzą mu wszystkie dzwony w mieście.

Dzwon, ufundowany przez króla Zygmunta Starego to dzieło ludwisarza z Norymbergi - Hansa Behama. Na wieży Katedry na Wawelu dzwon umieszczono 9 lipca 1521 roku, a kilka dni później - 13 lipca w dniu św. Małgorzaty rozkołysano go po raz pierwszy.
CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas w Boże Ciało: Chrystus w Eucharystii wychodzi nam naprzeciw

Chrystus w Eucharystii wychodzi nam naprzeciw. Zawiera z nami przymierze. Sprzymierzmy się więc i my z Nim - powiedział abp Adrian Galbas. Centralne uroczystości Bożego Ciała w Warszawie rozpoczęły się Mszą św. sprawowaną w archikatedrze warszawskiej pod przewodnictwem metropolity warszawskiego. Bezpośrednio po liturgii wyruszyła uroczysta procesja eucharystyczna do czterech ołtarzy, która zakończyła się na placu Piłsudskiego.

Na zakończenie uroczystości abp Adrian Galbas wygłosił homilię poświęconą Eucharystii jako sakramentowi nowego przymierza. Duchowny przypomniał, że Bóg zawarł ze swoim ludem nowe przymierze nie krwią cielców, jak na Synaju, ale poprzez Ofiarę Syna Bożego. - „To jest Krew moja, nowego i wiecznego przymierza, która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów” - cytował słowa Jezusa wypowiadane w czasie każdej Eucharystii.
CZYTAJ DALEJ

Sygnał Miłosierdzia 2025. Nie tylko koncert – doświadczenie żywego Kościoła

2025-06-19 22:59

[ TEMATY ]

Nowa Ruda ‑ Słupiec

Sygnał Miłosierdzia

ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Koncert Sygnał Miłosierdzia

Koncert Sygnał Miłosierdzia

W wieczór uroczystości Bożego Ciała 19 czerwca, hala widowiskowa Centrum Turystyczno-Sportowego wypełniła się po brzegi śpiewem, modlitwą i obecnością Boga.

Wszystko za sprawą koncertu uwielbienia Sygnał Miłosierdzia, który po raz kolejny zgromadził blisko tysiąc osób z całej diecezji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję