Reklama

Niedziela Łódzka

Budowa kościoła niemożliwa

Rządy Władysława Gomułki (1956-70) zdominowała wroga postawa władz państwowych wobec budownictwa sakralnego.

Niedziela łódzka 32/2021, str. VIII

[ TEMATY ]

PRL

Archiwum Akt Nowych w Warszawie

Okólnik Urzędu do Spraw Wyznań nr 3 z 1957 r.

Okólnik Urzędu do Spraw Wyznań nr 3 z 1957 r.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Chcąc jednak zaskarbić sobie poparcie społeczeństwa nowy szef komunistycznej partii początkowo utrzymywał pozytywne relacje z Kościołem, czego symbolem było zwolnienie prymasa Stefana Wyszyńskiego z internowania. Uregulowano też zasady związane z obsadzaniem stanowisk kościelnych, co było wynikiem kompromisu zawartego przez obie strony sporu. Przejawem tzw. odwilży było także wydanie przez lokalny aparat partyjny, w okresie od października 1956 r. do marca 1957 r., aż 138 pozwoleń na budowę nowych kościołów w Polsce, m.in. w krakowskiej Nowej Hucie.

Władze centralne z niepokojem śledziły dalsze poczynania hierarchów kościelnych w zakresie budownictwa sakralnego. Aby powstrzymać ten proces Urząd do Spraw Wyznań postanowił uregulować tę kwestię za pomocą okólnika wydanego w marcu 1957 r. do swych terenowych odpowiedników. Odtąd wszelkie budowy, rozbudowy czy przebudowy świątyń i kaplic (nawet tych przydrożnych) mogły być realizowane tylko za zgodą wydziałów do spraw wyznań, po zasięgnięciu opinii władz centralnych. Wprowadzone zasady aż do 1981 r. uniemożliwiały powstawanie nowych świątyń w PRL.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

W historii diecezji łódzkiej epoka Gomułki zapisała się jako okres skutecznego hamowania rozwoju budownictwa sakralnego. W latach 1957-70 bp Michał Klepacz postulował o wybudowanie w całej diecezji 15 świątyń. Początkowo władze odniosły się pozytywnie do 5 postulatów: budowy kościoła w Zgierzu (parafia Matki Boskiej Dobrej Rady), na łódzkim Zdrowiu oraz we wsiach Kiełczówka, Swolszewice Duże i Daszyna. Ostatecznie zrealizowano tylko pierwszą ze wskazanych inwestycji, zaś w przypadku pozostałych wraz z radykalizacją polityki władz wobec Kościoła, zgody zostały wycofane.

Poza nimi postulowano także o wybudowanie 5 świątyń w Łodzi oraz po jednej w Piotrkowie Trybunalskim, Bełchatowie oraz w Rogowie, Michałowie i Kaletniku. Wszystkie te inwestycje opatrzono konkluzją: „Budowa kościoła niemożliwa”.

Reklama

Kurię Biskupią wspierali także sami wierni, którzy często na własną rękę starali się uzyskać zezwolenie na wzniesienie obiektu sakralnego. Szerokim echem odbiła się historia nielegalnej budowy domu zakonnego pasjonistów na Teofilowie w Łodzi. Samowole budowlane powstawały także w Daszynie, Sokolnikach-Lesie oraz w Babach i Kiełczówce. Pojawiły się też przypadki nielegalnego wznoszenia przez rolników przydrożnych krzyży i kapliczek, zniszczonych w czasie wojny. Powstawały społeczne komitety, które kierowały petycje do władz państwowych z prośbą o zezwolenie na powstanie kościoła. Z tej formy zasłynęli mieszkańcy łódzkiego osiedla Dąbrowa.

Stagnacja w budownictwie sakralnych doprowadziła do pogłębienia konfliktu między przedstawicielami Kościoła a władzą państwową. Dopiero początek lat 70. XX wieku przyniósł nowe nadzieje na unormowanie wzajemnych stosunków.

2021-08-03 11:47

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ambasador Suchocka na pożegnalnej audiencji

[ TEMATY ]

Wawel

Andrzej

PRL

dziecko

franciszkanie

BOŻENA SZTAJNER

Na specjalnej audiencji Papież przyjął ambasador Hannę Suchocką. Tradycyjnie Ojciec Święty spotyka się z kończącymi swą misję przedstawicielami państw kilka tygodni przed opuszczeniem przez nich Rzymu. Tego samego dnia z Papieżem żegnali się oficjalnie ambasadorzy Brazylii i Hondurasu. Franciszek kilkakrotnie dziękował Hannie Suchockiej za jej liczne działania i zaangażowanie na forum dyplomatycznym. Będzie ona pełnić swój urząd do 30 czerwca 2013 r. Pozostanie jednak w kontakcie ze Stolicą Apostolską, będąc członkiem Papieskiej Akademii Nauk Społecznych. Po audiencji w rozmowie z Radiem Watykańskim polska ambasador podkreślała m.in. ogromną serdeczność Franciszka.

CZYTAJ DALEJ

Historia według Kossaka

2024-03-28 10:54

[ TEMATY ]

Materiał sponsorowany

fot. Armando Alvarado

Mało która postać historyczna odcisnęła tak mocno swój ślad w dziejach świata, i tak bardzo wpływa na wyobraźnię współczesnych ludzi, jak Napoleon. Pisano o nim książki, wiersze, kręcono filmy, ale bodaj żadne z tych dzieł nie jest tak wymowne jak obraz Wojciecha Kossaka poświęcone temu geniuszowi wojny.

Mowa, oczywiście, o powstałym w 1900 r. dziele „Bitwa pod piramidami”. Obraz mimo upływu lat nadal wywiera ogromne wrażenie na widzach, pobudzając nie tylko ich „estetyczne synapsy”, ale i zmuszając do głębszej refleksji nad dziejami okresu, który został przedstawiony na płótnie i tego, jak wpłynął Napoleon na ukształtowanie się świata. Malowidło Kossaka intryguje nie tylko widzów, ale i ekspertów, od dawna jest obiektem wnikliwych analiz wielu badaczy. Bank Pekao S.A. zaprasza do obejrzenia krótkiego filmu pt. „Okiem liryka”, który przybliża fascynującą historię tego monumentalnego płótna.

CZYTAJ DALEJ

USA: nowy program nauczania uniwersyteckiego – studiowanie dorobku św. Jana Pawła II

2024-03-28 16:55

[ TEMATY ]

USA

studia

św. Jan Paweł II

Adam Bujak/Biały Kruk

Katolicki Uniwersytet Św. Tomasza w Houstonie w stanie Teksas rozpoczyna 30-godzinny cykl wykładów online, poświęcony życiu św. Jana Pawła II i jego nauczaniu o „godnosci osoby ludzkiej w nawiązaniu do innych ludzi i ostatecznie w odniesieniu do Boga”. Uwieńczeniem kursu będzie uzyskanie stopnia magisterskiego (Master of Arts). Celem nowego programu jest też poznawanie „ojczyzny świętego: kultury i historii Polski”. Na zakończenie przewidziano dwutygodniowy pobyt w naszym kraju, po którym przewodnikami mają być polscy naukowcy, badający dzedzictwo świętego papieża.

Nowy kierunek studiów przeznaczony jest zwłaszcza dla formatorów w różnych zakonach, nauczycieli szkół katolickich i innych specjalistów. Do poznawania życia i dorobku Ojca Świętego zachęca kard. Daniel DiNardo - metropolita Galvestonu-Houstonu, archidiecezji, na której terenie znajduje się uniwersytet. Podkreślił on, że „program ten stwarza wspaniałą okazję do badania spuścizny po świętym Janie Pawle II, głoszonej przezeń obrony godności człowieka i wartości tego, czym jest wolność religijna”. Swoje poparcie dla nowego programu studiów wyrazili też m.in emerytowany arcybiskup Filadelfii Charles Chaput i George Weigel - znany na całym świecie autor książek o papieżu Wojtyle.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję