To był wyjątkowy czas – podkreślają zgodnie uczestnicy, organizatorzy i publiczność. Przez 29 lat będziński festiwal wypracował sobie mocną pozycję na kulturalnej mapie Polski. Nie zabrakło zatem artystów amatorów (ponad 1300 zgłoszeń do grudniowych eliminacji, z których w finale znalazło się 130 najlepszych wykonawców) i złaknionych kolęd widzów, którzy licznie uczestniczyli w przesłuchaniach finałowych oraz koncertach – inauguracyjnym i galowym. Całość festiwalu już po raz drugi odbyła się w hali widowiskowo-sportowej Będzin Arena, ale dostępna była także w formie transmisji internetowej, która osiągnęła łącznie prawie 20 tysięcy odsłon. To tylko jeden z tegorocznych rekordów festiwalowych – kolejnym jest pula nagród, wynosząca 104 300 zł (w tym rekordowe 15 000 dla zdobywców Grand Prix, które ufundował Prezydent Będzina).

Ale najważniejsza była radość i entuzjazm, przedłużenie świątecznej atmosfery, poczucie rodzinnego ciepła, jakie udało się stworzyć. I transmisja dobra i piękna „od serca do ucha” (by posłużyć się tytułem popularnej pastorałki).

Przebieg finału

Festiwalowa przygoda rozpoczęła się 10 stycznia, kiedy na Kolędowanie ze św. Janem Pawłem II zaprosiła grupa Golec uOrkiestra. Wzruszający koncert, wzbogacony archiwalnymi nagraniami z wypowiedziami papieża, cieszył się taką popularnością, że już na wiele tygodni wcześniej zabrakło bezpłatnych wejściówek. Spektakularne widowisko stanowiło idealne otwarcie i zaostrzenie apetytu publiczności na kolędowanie.

Przesłuchania finałowe trwały od czwartku do soboty – występ na profesjonalnej scenie przed jury złożonym z profesorów uczelni muzycznych i możliwość wygrania wspaniałych nagród były motywatorem dla artystów, z których najmłodsi mieli zaledwie 6 lat (a wśród wielopokoleniowych zespołów zdarzali się członkowie jeszcze młodsi). Trudu ich oceny podjęła się komisja pod przewodnictwem prof. dr hab. Marty Wierzbieniec – dyrektor Filharmonii Podkarpackiej i pracownika Uniwersytetu Rzeszowskiego. Wraz z nią w komisji zasiadali profesorowie: Teresa Krasowska z Lublina, Ewa Biegas z Katowic oraz ks. Paweł Sobierajski.

– Z ogromną radością wszyscy uczestniczyliśmy w tym wielkim kolędowym święcie, bo od kilku dni to właśnie Będzin jest kolędowym centrum Polski, a może i świata. Na oklaski i gratulacje zasłużyli wszyscy, bo każdy z uczestników starał się wystąpić najpiękniej jak potrafi. (…) W tych kolędach i pastorałkach niewątpliwie przewijał się polski zwyczaj i charakter – powiedziała, podsumowując festiwal prof. Wierzbieniec.

Poza Grand Prix i miejscami w poszczególnych kategoriach (soliści dziecięcy, młodzieżowi i dorośli, duety, tercety i kwartety, chóry, zespoły folklorystyczne, wokalne i wokalno-instrumentalne) jury przyznało też dwie nagrody specjalne – Polonia in corde dla białoruskiej grupy Liber Cante, a także za napisanie słów i muzyki do autorskiej pastorałki Pada śnieg dla Patryka Kusiaka z goleniowskiego zespołu Alepak Mały.

Najważniejszą nagrodę przeglądu, czyli Grand Prix przyznano zespołowi wokalnemu Diamenty – grupa najstarsza z Młodzieżowego Domu Kultury w Elblągu. Ich radosny występ ze wspaniałą choreografią stanowił prawdziwą energetyczną bombę, a entuzjazm udzielił się wszystkim zebranym.

Gala

Zdobywców Grand Prix widzowie poznali podczas niedzielnego koncertu galowego w reżyserii Dariusza Wiktorowicza. Na program złożyły się najciekawsze wykonania tegorocznej edycji, a dodatkowo koncert stanowił opowieść o świętach na Ukrainie – tych sprzed lat i tych obecnych, podczas okupacji. Opowiadała o nich ukraińska rodzina. Oczywiście nie zabrakło na scenie ukraińskiej Polonii – festiwal od lat ma zagraniczne rejony eliminacji w dwóch ukraińskich miastach (Równe i Żytomierz). Tegoroczna obecność zespołów ze Wschodu (także z Białorusi i Litwy) była pierwszą po pandemicznej przerwie i ze względu na sytuację międzynarodową szczególnie ciepło przyjętą przez festiwalową publiczność.

Niedzielny koncert rozpoczął zdobywca ubiegłorocznego Grand Prix, solista Filip Płażalski z Drawska Pomorskiego. Dzięki temu widzowie mieli znakomitą okazję porównać, jak różni wykonawcy mają w Będzinie co roku szansę na zdobycie głównej nagrody. Wśród publiczności koncertu obecny był podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP minister Andrzej Dera. Nieprzypadkowo, przyszłoroczna, jubileuszowa edycja odbędzie się pod patronatem honorowym prezydenta Andrzeja Dudy.

– Państwa przedsięwzięcie od lat wzbogaca życie kulturalne Będzina oraz z sukcesem popularyzuje najpiękniejsze polskie kolędy i pastorałki – napisano w uzasadnieniu prezydenckiej decyzji.

– Mamy nadzieję, że nagrody, jakie otrzymali uczestnicy, pomogą im w spełnianiu marzeń i artystycznym rozwoju. Wierzymy, że to inwestycja w przyszłość polskiej kultury, dlatego jesteśmy ogromnie wdzięczni wszystkim sponsorom nagród i zapraszamy do tego w kolejnych edycjach! Warto dbać o te znakomite perły, jakie pojawiają na tym przeglądzie, by dzielić się talentem i wiarą. Za to świadectwo, za wszelką życzliwość, dobre słowo, obecność wirtualną i realną składam serdeczne: „Bóg zapłać”. One dodają nam siły do organizacji kolejnych edycji – powiedział ks. Piotr Pilśniak, dyrektor festiwalu.

Darczyńcą festiwalu była Fundacja Orlen dla Pomorza. Tygodnik Katolicki Niedziela od lat jest jednym z patronów medialnych wydarzenia.