Tragiczne wydarzenia sprzed 75 lat, jakie miały miejsce podczas likwidacji getta kieleckiego i wywiezienie ponad 21 tys. kielczan pochodzenia żydowskiego do obozu zagłady w Treblince przypomniał przy pomniku Menora w Kielcach pielgrzymom organizator Bogdan Białek, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego.

Wspólnej modlitwie w intencji pielgrzymów przewodniczył ks. Jerzy Firczyk SAC z klasztoru pallotynów na Karczówce.

Po dotarciu na teren obozu zagłady do Treblinki uczestnicy modlili się w intencji ofiar bestialskiego mordu blisko 900 tys. europejskich Żydów, jakiego dokonali Niemcy na masową skalę od marca 1942 r. do października 1943 r.

Pielgrzymi odmówili m.in. psalmy 23, 130, 16 i kadisz jatom oraz odczytali świadectwa osób, którzy byli świadkami likwidacji kieleckiego getta, które miało miejsce w sierpniu 1942 r.

Organizator Bogdan Białek w krótkim wystąpieniu zwrócił uwagę, że ofiary Żydów zamordowanych w miejscu zagłady i na terenie likwidowanych gett od samego początku były wielokrotnie zapominane, a miejsce zbrodni było profanowane przez wiele lat przez „poszukiwaczy”.

Dopełnieniem pielgrzymowania było zwiedzanie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.

Organizatorem pierwszej pielgrzymki mieszkańców Kielc do obozu zagłady w Treblince było Stowarzyszenie im. Jana Karskiego przy współpracy Urzędu Miasta Kielce.

- W związku z tym, że pielgrzymka cieszyła się sporym zainteresowaniem wśród mieszkańców naszego miasta, będzie ona organizowana co roku podczas rocznicowych obchodów getta kieleckiego - poinformował organizator Bogdan Białek.

Getto kieleckie zostało utworzone w najuboższej dzielnicy Kielc 31 marca 1941 roku i zostało odgrodzone płotem z desek i drutu kolczastego. Do 500 budynków, w większości nie mających wody i kanalizacji, przesiedlono około 27 tysięcy Żydów.

W dniach 20-24 sierpnia 1942 r. Niemcy wywieźli z Kielc do Treblinki i zamordowali tam blisko 21 tys. osób. Ponad 1500 osób zginęło w tym czasie na ulicach Kielc. Rozstrzelano dzieci z sierocińca żydowskiego oraz kobiety ciężarne, mordowano starców i chorych.

Obóz zagłady w Treblince wybudowany został przez Niemców w połowie 1942 roku obok istniejącego w pobliżu karnego obozu pracy. Powstał w ramach „Akcji Reinhard”, mającej na celu fizyczną likwidację ludności żydowskiej. Zajmował 17 ha ziemi.

Pierwszy transport deportowanych tu ludzi przybył 23 lipca 1942 roku, przywiózł Żydów z getta warszawskiego. Od tego dnia przywożono tu Żydów głównie z okupowanej Polski, ale też z Czechosłowacji, Francji, Grecji, Jugosławii, ZSRR, a także Niemiec i Austrii. Trafiali tu również Romowie i Sinti z Polski i Niemiec.

Deportowanych uśmiercano za pomocą gazów spalinowych w specjalnie do tego celu wybudowanych komorach gazowych. Oblicza się, że zginęło tu blisko 900 tysięcy ludzi. By zatrzeć ślady zbrodni, zwłoki palono na specjalnie skonstruowanych rusztach.