Cechą prawie każdego człowieka jest ciekawość świata. Pasją wielu
ludzi jest zwiedzanie. Wszystkich chętnych, którzy wybierają się
w okolice Sądeczczyzny, zachęcam do przyjazdu w okolice Małej Kamionki.
Do-jechać tu łatwo, wsiadając w autobus w Nowym Sączu lub w Limanowej.
Wysiadamy w Kamionce, dalej idziemy pieszo. Piękne widoki sprawiają,
że droga się nie dłuży. Warto wiedzieć że wiódł przez te tereny szlak
bursztynowy; świadczą o tym znaleziska archeologiczne -- monety rzymskie
z okresu cesarstwa, odkryte w dolinie Łososiny, w wiekach późniejszych
prowadziła tędy droga na Węgry.
Jesteśmy na miejscu. Kamionka Mała położona jest w dolinach
rzeki Łososiny. We wsi jest kościół parafialny pw. św. Katarzyny,
zabytek klasy zerowej. Cechuje go skromność form, ale widok jego
sylwetki na wzgórzu robi ogromne wrażenie. Moja rodzina nazywa go ,,
Perłą Górską´´. Świątynia została wzniesiona w wieku XVII, ma konstrukcję
zrębową z wieżą na słup, zbudowana jest z drewna modrzewiowego. Stoi
na miejscu kościoła istniejącego już przed 1440 r.
Najstarsza wzmianka (spis świętopietrza) dowodzi, że wieś
istniała już w 1373 r. Wynika z tego, że musiała już tu funkcjonować
parafia. Należy dodać, że ks. Jan Długosz w dziele Liber beneficiorum (
1470 r.) wymienia Kamionkę Małą obok innych siedmiu wsi, jako znajdujące
się na uposażeniu Sióstr Klarysek ze Starego Sącza. W latach 1470-1925
Kamionka Mała należała do parafii Ujanowice, skąd przyjeżdżał duszpasterz,
by odprawiać Mszę św. W 1925 r. bp Wałęga przywrócił kościołowi prawa
parafialne.
Obecny kształt świątyni jest efektem rozbudowy w 1884 r.
Historię parafii i legendy związane ze świątynią opowiedział nam
proboszcz parafii -- ks. Stanisław Węgrzyn, który udostępnił nam
wnętrza do zwiedzania. Jest tu co podziwiać i oglądać: zamknięte
wielobocznie prezbiterium, zakrystię i południową kaplicę, krucyfiks
na belce tęczowej (ok. 1470 r.), posąg Matki Bożej i św. Katarzyny.
W ołtarzu bocznym znajdują się XIX-wieczne ornamenty rokokowe. Kościół
posiada organy barokowe (1680 r.), wykonane w Starym Sączu. Zabytkiem
jest też konfesjonał z XVII w. Przyglądamy się obrazom przedstawiającym:
Chrystusa w drodze do Emaus, bł. Kingę i zaślubiny św. Katarzyny (
kopia Tycjana). Arcydziełami sztuki są obrazy: Syn Marnotrawny, Św.
Wojciech, Św. Józef (XVIII w.), Chrystus i dzieci (XIX w.) oraz krucyfiks
barokowy.
Z historią kościoła wiążą się legendy. Pierwsza z nich głosi,
że dzisiejszy kościół stoi na miejscu pustelni św. Katarzyny -- siostry
świętych pustelników: Świerada, Justa i Urbana, którzy żyli w dolinie
Dunajca. Druga utrzymuje, że w miejscu, gdzie dziś stoi kościół,
objawił się obraz św. Katarzyny, który usiłowały przenieść do klasztoru
w Starym Sączu siostry klaryski.
Dowiedzieliśmy się też, że podczas okupacji hitlerowskiej
wielu mieszkańców działało w konspiracji. Funkcjonowała tu -- jedyna
na tym terenie -- taj-na organizacja wojskowa, założona przez Aleksandra
Lupę, będącego w czasie okupacji gajowym w Kamionce Małej. Na jednym
z wniesień Kamionki-Jastrząbce znajduje się cmentarz wojskowy, na
którym spoczywa snem wiecznym wielu obrońców tej ziemi. Ważnym elementem
cmentarza jest stojąca na podwyższeniu, drewniana kaplica zwieńczona
krzyżem -- to drugi z cennych obiektów sztuki sakralnej.
Zasłuchani w opowieści, nie zauważamy nawet, kiedy nadszedł
piękny zachód słońca. Robimy pamiątkowe fotografie -- i ruszamy dalej.
Wiemy, że wrócimy tu po raz kolejny.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
